تحقیق در مورد کاشی کاری و سفالگری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 15 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

افزایش زیاد کاشی های ایران آناتولی و سوریه

سده های دوازدهم / ششم الی چهاردهم / هشتم

دوره های سلجوقی و ایلخانی به عنوان اولین مظاهر شگرف کاشی کاری اسلامی به حساب می آیند که در این برهه های تاریخی تحت حاکمیت این دو سلسله در تکنیک های گوناگون صنعت سفالگری انجام گرفت . نکته جالب اینکه شمار زیادی از کاشی هایی که اکثرا دارای تاریخ و امضا صنعتگران خود بوده از این دوران باقی مانده اند. افزون بر آن حمایت های وسیع مذهبی که توسط حاکمان و شخصیت های برجسته مذهبی هر دو سلسله صورت گرفته باعث ساختن بناهای متعددی به عنوان مقبره گردید که مهم ترین این مقبره ها با کاشی های زرین فام تزئین می شدند.

دوران تاریخی مورد بحث با سلطنت سلجوقیان بزرگ که تبار ترکی داشته شروع می شود این سلسله بین سالهای 1194-1038/591-430 در عراق و ایران حکومت کردند. اگرچه انشعاباتی جداگانه از آنان در سوریه و کرمان نیز گسترش یافتند اما آنچه که بیشتر باعث شگفتی می شود این است که شروع موج فعالیت هنری آنان تنها در روزهای آخر استقرار حکومت شان رخ داد. و به این ترتیب این دوران رونق و شکوفایی هنری پس از اضمحلال امپراطوری سلجوقی به خوبی ادامه پیدا کرد و به قلمروهای کوچکتری تقسیم گردید . البته دودمان سلاجقه تنها در آناتولی تداوم یافت. خلفای عباسی که در حال نابودی و زوال بودند در بغداد بار دیگر ظاهر شدند. اما دیری نپایید که نه تنها آنان بلکه تمامی دنیای اسلام به دلیل حملات پی در پی مغولان که در سال 1258/657 منجر به تصرف مسند امپراطوری اسلام در بغداد گردید به سوی یک سردرگمی سیاسی و آشفتگی تاریخی سوق داده شدند. زمانی که سلسله ایلخانان مغول حاکمیت یافتند آثار هنرمندان در مقایسه با دوره سلجوقیان بیشتر و گسترده تر مورد حمایت هنری قرار گرفتند . بناهای جدیدی در ایران ساخته شد و در نتیجه این ساخت و سازها تولید کاشی رو به افزایش گذاشت.

شهر کاشان مهم ترین مرکز سفالگری و کاشی کاری نفیس در بخش مرکزی ایران به شمار می رفت و کلمه کاشی نام خود را از این شهر گرفته است اگر چه بدون تردید فعالیت های سفالگری دیگری در سده های میانی ایران نیز وجود دارد اما مدارکی از موقعیت ممتاز کاشان بین سده های دوازدهم / ششم و چهاردهم/ هشتم وجود دارد. همچنین امضاهای تعداد زیادی از سفالگران معروف و شناخته شده نیز بر این نکته صحه می گذارد که مشهورترین آنان امضا خاندان ابوطاهر بوده که نام های خود را بر روی کاشی ها و ظرف ها امضا می کردند. بعضی از آنان نسبت خود یعنی کاشان را نیز اضافه می کردند و در کنار امضاشان با صراحت آنرا می نوشتند . به عنوان مثال در یک نمونه کاشی که در موزه بریتانیا موجود بوده و تاریخ آن 1339/739 است. در آن زمان این خاندان در کاشان اقامت داشتند.

یاقوت جغرافی دان و نویسنده سده سیزدهم / هفتم به صادرات محصولات سفالی کاشان اشاره می کند. اگرچه منطقه کاشان به طور منظم حفاری نشده اما انواعی از ضایعات و بقایای کوره هایی که در این منطقه ساخته شده به دست آمده اند. قطعات فراوانی متعلق به این دوره موجود بوده که دارای تاریخ اند و اولین نمونه شناخته شده یک پارچ کوچک موجود در موزه بریتانیا بوده که تاریخ آن 1180-1179/576-575 است تاریخ کاشی های باقی مانده نشان می دهد که تولید کاشی درکاشان پس از 1200/597 تا دهه 1330/731 تقریبا بی وقفه ادامه یافت.

تهاجمات مغول موجب یک رکود کوتاه در صنعت کاشی کاشان شد. بنابراین کاشی هایی که بین سده های 1243/641 و 125/653 ساخته شده باشند وجود ندارند. اما همه این ویرانی ها و حملات به سفالگران افراسیاب – شهر قدیمی سمرقند در آسیای مرکزی – یا شهرراقه در فرات آنان را از پای در نیاورد. و به این ترتیب سبک ها و تکنیک های مشابه همچنان ادامه یافته و در کاشی کاری بعد از تهاجمات مغول به کار گرفته شدند و در شکل های جذابتری درکاشی ها و ظرف هایی که اصطلاحا ظرفهای سلطان آباد نامیده می شدند توسعه یافتند و ازحدود سال 1270/669 آثاری که تولید شدند با به کارگیری نقشمایه چینی در مقایسه با نمونه های اولیه قابل توجه تر و بارزتر بودند.

مقبره ها و کاخ ها

بدیهی است که کاشی های تولید شده کاشان بسیار گسترده بوده زیرا کاشی های این قرن که بیشتر بدون منشا بوده پیوسته در بازارهای هنری عرضه می گردیده و به سرعت نایاب می شده اند . البته از این گروه کاشی ها هنوز با همان موقعیت و شرایط به تعداد کافی باقی مانده که به هر حال این مساله به سبک و نوع ساختمان هایی که کاشی کاری می شده اشاره می کند این آثار بیشتر به بنای مقبره های برجای مانده به ویژه بناهایی که صرفا به فرقه شیعه اختصاص می یابند مربوط هستند. شیعیان که گاهی اوقات توسط سلجوقیان مورد آزار و اذیت واقع می شده تحت حاکمیت ایلخانان مغول از آزادی زیادی در انجام عبادات و فرایض دینی برخوردار بودند. مهمترین مقبره های شیعیان در قم نجف و مشهد بوده و البته دیگر شهرها نیز از جمله خود کاشان از مراکز مهم شیعه بوده اند.

کاشی هایی که در سراسر سده سیزدهم / هفتم تولید می شدند با هر دو نوع نقش پیکره ای و غیرپیکره ای تزئین شده اند. و اغلب آنها دارای کتیبه هایی به خط نسخ در اطراف حاشیه کاشی ها بوده که این کتیبه ها شامل اشعار فارسی و آیاتی از قران یا به ندرت شبه کتیبه ها می باشند. از آنجایی که این احتمال وجود دارد که کاشی های پیکره ای عمدتا برای استفاده غیردینی اختصاص و کاشی های بدون پیکره برای موقعیت های مذهبی در نظر گرفته می شده اما این مساله روشن است که تعدادی از کاشی های پیکره ای در مقبره های شیعی مورد استفاده قرار می گرفته اند. رشد پیوند گونه مذهب شیعه و صوفی گری در سده های میانی ایران امکان استفاده از اشعار غنایی را در مقبره ها کاملا فراهم می نموده همان گونه که در سنت صوفی نیز همین منوال به چشم می خورد و عشق انسانی تمثیلی برای دوست داشتن خداست. کاشی های ستاره ای و چلیپا شکل موزه بریتانیا با طرح های حیوانی و دوبیتی های ایرانی در حاشیه ها چنین به نظر می رسد که بخشی از یک گروه از کاشی ها بوده که زمانی دیوارهای امامزاده جعفر دامغان را می پوشاندند و تاریخ آنها 1267/666 است. اگر چه تصویر کشیدن زندگی در تزئین اماکن مذهبی مرسوم نبوده کاشی هایی که از بنای مقبره عبدالصمد 1307/707 به دست آمده در برگیرنده تصاویری از پرندگانی است که سر آنها از بین رفته است. و احتمالا این اتفاق زمانی رخ داده که آنها هنوز در موقعیت اولیه این بنا قرار داشته اند. کاخ ها نیز با کاشی هایی که به وضوح در تزئینات زمینه ای از نقاشی های مینیاتوری شاهنامه مورد استفاده قرار می گرفته مزین می شدند . تنها ساختار غیردینی بر جای مانده از دوره ایلخانان که به طور کامل حفاری شده و در تخت سلیمان واقع گردیده کاخ ایلخانی آباقاخان بوده که در طول دهه 1270/669 در منطقه آذربایجان ایران جنوب تبریز ساخته شد. این کاخ در محل یک معبد زرتشتی ساخته شده و سند مهمی برای مطالعه کاشی کاری ایران در این دوره حکومتی به شمار می رود . از روی کوره ها و قالب های کاشی که از محل کاخ پیدا شده این مساله قابل اثبات است که دست کم بعضی از کاشی ها

تحقیق در مورد سفالگری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 13 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

پیشگـــــــــــــفتار

سفالگری یکی از مهمترین و قدیمی ترین هنرهای دستی بشر بوده که از دیر باز در ایران رونق داشته است. در دوران پیش از تاریخ ظروف سفالین با دست وبدون هیچ وسیله ای ساخته می‌شده بنابراین دارای برشهای بی قاعده وبدنه ضخیم بوده است وشیارهای موجود بر روی بعضی از ظروف این دوره در شوش وتل باکون نشان می‌دهد که ظرف را با دست مرطوب یا با کمک وسیله ای چوبی یا استخوانی مالش داده اند. بعدها چرخ سفال توسط ایرانیان اختراع شدابتدا این چرخ صفحه ای ساده بوده و بتدریج به چرخ بزرگی تبدیل شده که سفالگر با پاهای خود آنرا به حرکت در می‌آورد - تفاوت آن با چرخ انگلیسی در این بود که چرخ کوزه گر انگلیسی به وسیله میله بارمو حرکت می‌کرد - کوزه گر در جهت مخالف حرکت عقربه ساعت با پای خود چرخ را می گرداند و با دست به مواد خام کوزه گری که گل رس یا خاک رس بود شکلهای خاص که متبلور ذوق و سلیقه نقشی از هنر های ایرانی را در خود داشت، می دادو آثار هنری ارزشمندی ایجاد می گرداندسپس برای ماندگار کردن این آثار آنها را در کوره های پخت ویژه حرارت می‌داد و در صورت دلخواه با لعاب ویژه ای می پوشاند .

در این بین بر اساس نوع تزیین سفال می‌توان سفالینه ها را به دو دسته تقسیم کرد:

1- سفال با تزیینات لعابی

2- سفال با تزیینات غیر لعابی

که البته تزیینات غیر لعابی تقریبا" از همان ابتدا که بشر به ساخت سفال پرداخت پدیدار شد وهمچنان ادامه دارد. اما تزیینات لعابی در اواخر دوره قبل از اسلام ایجاد شد ودر دوره بعد از اسلام رواج یافت وبه اوج رسید و باعث از رونق افتادن تزیینات غیر لعابی شد .

تا جایی که اکثر متون مربوط به سفال درزمینه ساخت وتزیینات لعابی سفال است . و همچنین بیشتر کارهای هنری نیز مربوط به همین زمینه می‌باشد .

این ناآشنا بودن تزیینات غیر لعابی مرا بر این داشت تا تحقیق خود را در این زمینه انجام دهم .این در حالی بود که به دلیل فراموش شدگی این هنر اطلاعت بسیار ناچیزی در دست بود .

پرداخت

روش داغدار کردن و مهر کشیدن : در این روش با مهره ای که جنس آن از سنگ صابون است یا با قطعهای اشتخوان , ظروفی را که تازه درست کرده اند ودر حال خشک شدن است پرداخت می‌کنند .معمولا"ظرف در حالی که روی چرخ می‌گردد, بر اثر تماس با مهره داغدار شده , پس از پخته شدن , اثر مهر روی سفال به جای می‌ماند وحالت براق وصیقلی پیدا می‌کند سفالهای داغدار در سراسر هزاره پنجم ق.م تا دوره اسلامی در تمدنهای مختلف , بویژه در دوران استفاده از سفال خاکستری , متداول بوده است.

روش پرداخت و پوشش دادن : این روش بر طرف کردن هر گونه حشو وزواید وناهمواری وناهمگونی است که مهارت ودقت سفالگر در این مرحله موجب تولید مطلوب می‌گردد . سابقه این امر از اثر به جا مانده از انگشتان وابزار مورد استفاده بر روی سفال از هزاره پنجم قبل از میلاد که هنوز از چرخ دستی استفاده نشده بود و از روشهای دستی و فیتیله ای یا سبدی اشتفاده می‌شد , دیده می‌شود . از بین بردن تر کها , اصلاح شکل کروی ودایره ای ظرف , نازک , سبک ویکنواخت کردن از اهداف پرداخت نمودن است در دورا ن اسلامی همواره این روش مورد استفاده سفالگران بوده واین مرحله از سفالگری اهمیت زیادی داشته است .

صیقل دادن: این روش در واقع نوعی لعاب دادن است که با داغدار کردن فرق دارد .در دشت خوزستان وفلات مرکزی , سیلک, چشمه علی, اسماعیل آباد و قره تپه نمونه های از سفال قرمز منقوش یافت شده که به نحوی با لعاب گلی صیقلی شده وسپس منقوش گردیده است . زیباترین شکل این لعاب صیقلی در حفریات خوزستان, در قدیمی ترین لایه های چغا میش که به نام سوزیانایعتیق نامیده می‌شود , دیده شده است و تاریخ آن به اواخر هزاره هفتم واوایل هزاره ششم ق.م می‌رسد . در گزارش کاوشگران این نوع سفال صیقل منقوش خوانده شده است . در دوران پس از سفال نخودی وقرمز منقوش , یعنی دوره سفال خاکستری , همچنان روش استفاده از لعاب ودوغاب برای صیقل دادن بین سفالگران رایج بوده است که زیبا ترین نمونه آن را در سفالهای خاکستری تپه حصار می‌توان دید که به صورت طرحهای هندسی دیده می‌شود . در نقاط دیگر نظیر مارلیک , خورین, قیطریه, حسنلو, بسطام آذر بایجان و اورارتوئی ساحل دریاچه وان نیز نمونه های این سفال به وفور دیده شده است در دوره های اسلامی استفاده از لعاب بتدریج جایگزین این روش شد .

تزیین

هر گونه فعالیتی که برای آرایش ظروف سفالی انجام می‌گیرد تزیین نامیده می‌شود . برای تزیین روشهای مختلفی وجود دارد.

تزیینات نقطه چین وگود : در این نوع تزیین , نقاط مورد نظر ظروف سفالی را در حالت نیمه خشک با ابزار نوک تیز به صورت نقطه های فرو رفته تزیین می‌کنند. نمونه این ظروف در کاوشهای شوش, جعفر آباد, چغامیش وفلات مرکزی دیده شده است .

ترصیع یا نگین نشاندن : ترصیع یعنی نشاندن گوهر یا جواهر روی شئ , این شیوه در دوران باستان قبل از اینکه روی سفال متداول شود روی مجسمه ها- با نشاندن سنگهای رنگین به جای چشم وتزینات گردنبند یا دسته شمشیرها وسلاحها – ودردوره های بعد روی ظروف وسایر وسایل مرسوم بوده است . در دورا ن اسلامی بخصوص ظروف ساده بدونه لعاب را با قطعات لعابی یا خمیر شیشه و خرمهره های رنگین مرصع می‌کردند . در دوره ایلخانی عمل مرصع کردن روی سفال رونق بسیار داشته است در عمل ترصیع گاهی اوقات از قبل , محل نشاندن تزیینات را آماده می‌کردند وگاهی به هنگام خیس بودن سفال , قطعات مورد نظر را می‌نشاندند و سپس سفال را به کوره می‌بردند .

تزیین پوششی یا اسلیپ : در این روش: گل رس را با آب ترکیب کرده , به صورت دوغاب در می‌آورند . پس از خشک شدن ظرف, آن را در ظرف دوغابی فرو برده , یا با پر پرندگان , مثل قلمو , دوغاب را بربدنه ظرف می‌مالند . گاهی برای تغییر رنگ بدنه ظرف از دوغاب رنگی استفاده می‌کنند . شیوه دیگری که با این تکنیک نزد سفالگران کار برد دارد , شیوه اسگرافیا تو یا خراش دادن و تراشیدن است. سفالی که قبلا" با لعاب گل پوشش داده اند با شیئ نوک تیز خراش می‌دهند و سپس به کوره می‌برند .دراین نوع سفالهای لعابدار محل خراش داده رابارنگ قلم گیری نموده و سپس لعاب یک رنگ شفاف می‌دهند تا نقش خراشیده شده زیر لعاب خود را نشان دهد .

تزیینات صیقل کاری : درتزیینات صیقل کاری به نحوی سطح ظروف را با ایجاد نقش داغدار می‌کنند, طوری که نقوش زیگزاگ یا شطرنجی بسیار زیبای روی زمینه مات

تحقیق در مورد سفالگری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 13 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

پیشگـــــــــــــفتار

سفالگری یکی از مهمترین و قدیمی ترین هنرهای دستی بشر بوده که از دیر باز در ایران رونق داشته است. در دوران پیش از تاریخ ظروف سفالین با دست وبدون هیچ وسیله ای ساخته می‌شده بنابراین دارای برشهای بی قاعده وبدنه ضخیم بوده است وشیارهای موجود بر روی بعضی از ظروف این دوره در شوش وتل باکون نشان می‌دهد که ظرف را با دست مرطوب یا با کمک وسیله ای چوبی یا استخوانی مالش داده اند. بعدها چرخ سفال توسط ایرانیان اختراع شدابتدا این چرخ صفحه ای ساده بوده و بتدریج به چرخ بزرگی تبدیل شده که سفالگر با پاهای خود آنرا به حرکت در می‌آورد - تفاوت آن با چرخ انگلیسی در این بود که چرخ کوزه گر انگلیسی به وسیله میله بارمو حرکت می‌کرد - کوزه گر در جهت مخالف حرکت عقربه ساعت با پای خود چرخ را می گرداند و با دست به مواد خام کوزه گری که گل رس یا خاک رس بود شکلهای خاص که متبلور ذوق و سلیقه نقشی از هنر های ایرانی را در خود داشت، می دادو آثار هنری ارزشمندی ایجاد می گرداندسپس برای ماندگار کردن این آثار آنها را در کوره های پخت ویژه حرارت می‌داد و در صورت دلخواه با لعاب ویژه ای می پوشاند .

در این بین بر اساس نوع تزیین سفال می‌توان سفالینه ها را به دو دسته تقسیم کرد:

1- سفال با تزیینات لعابی

2- سفال با تزیینات غیر لعابی

که البته تزیینات غیر لعابی تقریبا" از همان ابتدا که بشر به ساخت سفال پرداخت پدیدار شد وهمچنان ادامه دارد. اما تزیینات لعابی در اواخر دوره قبل از اسلام ایجاد شد ودر دوره بعد از اسلام رواج یافت وبه اوج رسید و باعث از رونق افتادن تزیینات غیر لعابی شد .

تا جایی که اکثر متون مربوط به سفال درزمینه ساخت وتزیینات لعابی سفال است . و همچنین بیشتر کارهای هنری نیز مربوط به همین زمینه می‌باشد .

این ناآشنا بودن تزیینات غیر لعابی مرا بر این داشت تا تحقیق خود را در این زمینه انجام دهم .این در حالی بود که به دلیل فراموش شدگی این هنر اطلاعت بسیار ناچیزی در دست بود .

پرداخت

روش داغدار کردن و مهر کشیدن : در این روش با مهره ای که جنس آن از سنگ صابون است یا با قطعهای اشتخوان , ظروفی را که تازه درست کرده اند ودر حال خشک شدن است پرداخت می‌کنند .معمولا"ظرف در حالی که روی چرخ می‌گردد, بر اثر تماس با مهره داغدار شده , پس از پخته شدن , اثر مهر روی سفال به جای می‌ماند وحالت براق وصیقلی پیدا می‌کند سفالهای داغدار در سراسر هزاره پنجم ق.م تا دوره اسلامی در تمدنهای مختلف , بویژه در دوران استفاده از سفال خاکستری , متداول بوده است.

روش پرداخت و پوشش دادن : این روش بر طرف کردن هر گونه حشو وزواید وناهمواری وناهمگونی است که مهارت ودقت سفالگر در این مرحله موجب تولید مطلوب می‌گردد . سابقه این امر از اثر به جا مانده از انگشتان وابزار مورد استفاده بر روی سفال از هزاره پنجم قبل از میلاد که هنوز از چرخ دستی استفاده نشده بود و از روشهای دستی و فیتیله ای یا سبدی اشتفاده می‌شد , دیده می‌شود . از بین بردن تر کها , اصلاح شکل کروی ودایره ای ظرف , نازک , سبک ویکنواخت کردن از اهداف پرداخت نمودن است در دورا ن اسلامی همواره این روش مورد استفاده سفالگران بوده واین مرحله از سفالگری اهمیت زیادی داشته است .

صیقل دادن: این روش در واقع نوعی لعاب دادن است که با داغدار کردن فرق دارد .در دشت خوزستان وفلات مرکزی , سیلک, چشمه علی, اسماعیل آباد و قره تپه نمونه های از سفال قرمز منقوش یافت شده که به نحوی با لعاب گلی صیقلی شده وسپس منقوش گردیده است . زیباترین شکل این لعاب صیقلی در حفریات خوزستان, در قدیمی ترین لایه های چغا میش که به نام سوزیانایعتیق نامیده می‌شود , دیده شده است و تاریخ آن به اواخر هزاره هفتم واوایل هزاره ششم ق.م می‌رسد . در گزارش کاوشگران این نوع سفال صیقل منقوش خوانده شده است . در دوران پس از سفال نخودی وقرمز منقوش , یعنی دوره سفال خاکستری , همچنان روش استفاده از لعاب ودوغاب برای صیقل دادن بین سفالگران رایج بوده است که زیبا ترین نمونه آن را در سفالهای خاکستری تپه حصار می‌توان دید که به صورت طرحهای هندسی دیده می‌شود . در نقاط دیگر نظیر مارلیک , خورین, قیطریه, حسنلو, بسطام آذر بایجان و اورارتوئی ساحل دریاچه وان نیز نمونه های این سفال به وفور دیده شده است در دوره های اسلامی استفاده از لعاب بتدریج جایگزین این روش شد .

تزیین

هر گونه فعالیتی که برای آرایش ظروف سفالی انجام می‌گیرد تزیین نامیده می‌شود . برای تزیین روشهای مختلفی وجود دارد.

تزیینات نقطه چین وگود : در این نوع تزیین , نقاط مورد نظر ظروف سفالی را در حالت نیمه خشک با ابزار نوک تیز به صورت نقطه های فرو رفته تزیین می‌کنند. نمونه این ظروف در کاوشهای شوش, جعفر آباد, چغامیش وفلات مرکزی دیده شده است .

ترصیع یا نگین نشاندن : ترصیع یعنی نشاندن گوهر یا جواهر روی شئ , این شیوه در دوران باستان قبل از اینکه روی سفال متداول شود روی مجسمه ها- با نشاندن سنگهای رنگین به جای چشم وتزینات گردنبند یا دسته شمشیرها وسلاحها – ودردوره های بعد روی ظروف وسایر وسایل مرسوم بوده است . در دورا ن اسلامی بخصوص ظروف ساده بدونه لعاب را با قطعات لعابی یا خمیر شیشه و خرمهره های رنگین مرصع می‌کردند . در دوره ایلخانی عمل مرصع کردن روی سفال رونق بسیار داشته است در عمل ترصیع گاهی اوقات از قبل , محل نشاندن تزیینات را آماده می‌کردند وگاهی به هنگام خیس بودن سفال , قطعات مورد نظر را می‌نشاندند و سپس سفال را به کوره می‌بردند .

تزیین پوششی یا اسلیپ : در این روش: گل رس را با آب ترکیب کرده , به صورت دوغاب در می‌آورند . پس از خشک شدن ظرف, آن را در ظرف دوغابی فرو برده , یا با پر پرندگان , مثل قلمو , دوغاب را بربدنه ظرف می‌مالند . گاهی برای تغییر رنگ بدنه ظرف از دوغاب رنگی استفاده می‌کنند . شیوه دیگری که با این تکنیک نزد سفالگران کار برد دارد , شیوه اسگرافیا تو یا خراش دادن و تراشیدن است. سفالی که قبلا" با لعاب گل پوشش داده اند با شیئ نوک تیز خراش می‌دهند و سپس به کوره می‌برند .دراین نوع سفالهای لعابدار محل خراش داده رابارنگ قلم گیری نموده و سپس لعاب یک رنگ شفاف می‌دهند تا نقش خراشیده شده زیر لعاب خود را نشان دهد .

تزیینات صیقل کاری : درتزیینات صیقل کاری به نحوی سطح ظروف را با ایجاد نقش داغدار می‌کنند, طوری که نقوش زیگزاگ یا شطرنجی بسیار زیبای روی زمینه مات

تحقیق در مورد کاشی کاری و سفالگری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 17 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

افزایش زیاد کاشی های ایران آناتولی و سوریه

سده های دوازدهم / ششم الی چهاردهم / هشتم

دوره های سلجوقی و ایلخانی به عنوان اولین مظاهر شگرف کاشی کاری اسلامی به حساب می آیند که در این برهه های تاریخی تحت حاکمیت این دو سلسله در تکنیک های گوناگون صنعت سفالگری انجام گرفت . نکته جالب اینکه شمار زیادی از کاشی هایی که اکثرا دارای تاریخ و امضا صنعتگران خود بوده از این دوران باقی مانده اند. افزون بر آن حمایت های وسیع مذهبی که توسط حاکمان و شخصیت های برجسته مذهبی هر دو سلسله صورت گرفته باعث ساختن بناهای متعددی به عنوان مقبره گردید که مهم ترین این مقبره ها با کاشی های زرین فام تزئین می شدند.

دوران تاریخی مورد بحث با سلطنت سلجوقیان بزرگ که تبار ترکی داشته شروع می شود این سلسله بین سالهای 1194-1038/591-430 در عراق و ایران حکومت کردند. اگرچه انشعاباتی جداگانه از آنان در سوریه و کرمان نیز گسترش یافتند اما آنچه که بیشتر باعث شگفتی می شود این است که شروع موج فعالیت هنری آنان تنها در روزهای آخر استقرار حکومت شان رخ داد. و به این ترتیب این دوران رونق و شکوفایی هنری پس از اضمحلال امپراطوری سلجوقی به خوبی ادامه پیدا کرد و به قلمروهای کوچکتری تقسیم گردید . البته دودمان سلاجقه تنها در آناتولی تداوم یافت. خلفای عباسی که در حال نابودی و زوال بودند در بغداد بار دیگر ظاهر شدند. اما دیری نپایید که نه تنها آنان بلکه تمامی دنیای اسلام به دلیل حملات پی در پی مغولان که در سال 1258/657 منجر به تصرف مسند امپراطوری اسلام در بغداد گردید به سوی یک سردرگمی سیاسی و آشفتگی تاریخی سوق داده شدند. زمانی که سلسله ایلخانان مغول حاکمیت یافتند آثار هنرمندان در مقایسه با دوره سلجوقیان بیشتر و گسترده تر مورد حمایت هنری قرار گرفتند . بناهای جدیدی در ایران ساخته شد و در نتیجه این ساخت و سازها تولید کاشی رو به افزایش گذاشت.

شهر کاشان مهم ترین مرکز سفالگری و کاشی کاری نفیس در بخش مرکزی ایران به شمار می رفت و کلمه کاشی نام خود را از این شهر گرفته است اگر چه بدون تردید فعالیت های سفالگری دیگری در سده های میانی ایران نیز وجود دارد اما مدارکی از موقعیت ممتاز کاشان بین سده های دوازدهم / ششم و چهاردهم/ هشتم وجود دارد. همچنین امضاهای تعداد زیادی از سفالگران معروف و شناخته شده نیز بر این نکته صحه می گذارد که مشهورترین آنان امضا خاندان ابوطاهر بوده که نام های خود را بر روی کاشی ها و ظرف ها امضا می کردند. بعضی از آنان نسبت خود یعنی کاشان را نیز اضافه می کردند و در کنار امضاشان با صراحت آنرا می نوشتند . به عنوان مثال در یک نمونه کاشی که در موزه بریتانیا موجود بوده و تاریخ آن 1339/739 است. در آن زمان این خاندان در کاشان اقامت داشتند.

یاقوت جغرافی دان و نویسنده سده سیزدهم / هفتم به صادرات محصولات سفالی کاشان اشاره می کند. اگرچه منطقه کاشان به طور منظم حفاری نشده اما انواعی از ضایعات و بقایای کوره هایی که در این منطقه ساخته شده به دست آمده اند. قطعات فراوانی متعلق به این دوره موجود بوده که دارای تاریخ اند و اولین نمونه شناخته شده یک پارچ کوچک موجود در موزه بریتانیا بوده که تاریخ آن 1180-1179/576-575 است تاریخ کاشی های باقی مانده نشان می دهد که تولید کاشی درکاشان پس از 1200/597 تا دهه 1330/731 تقریبا بی وقفه ادامه یافت.

تهاجمات مغول موجب یک رکود کوتاه در صنعت کاشی کاشان شد. بنابراین کاشی هایی که بین سده های 1243/641 و 125/653 ساخته شده باشند وجود ندارند. اما همه این ویرانی ها و حملات به سفالگران افراسیاب – شهر قدیمی سمرقند در آسیای مرکزی – یا شهرراقه در فرات آنان را از پای در نیاورد. و به این ترتیب سبک ها و تکنیک های مشابه همچنان ادامه یافته و در کاشی کاری بعد از تهاجمات مغول به کار گرفته شدند و در شکل های جذابتری درکاشی ها و ظرف هایی که اصطلاحا ظرفهای سلطان آباد نامیده می شدند توسعه یافتند و ازحدود سال 1270/669 آثاری که تولید شدند با به کارگیری نقشمایه چینی در مقایسه با نمونه های اولیه قابل توجه تر و بارزتر بودند.

مقبره ها و کاخ ها

بدیهی است که کاشی های تولید شده کاشان بسیار گسترده بوده زیرا کاشی های این قرن که بیشتر بدون منشا بوده پیوسته در بازارهای هنری عرضه می گردیده و به سرعت نایاب می شده اند . البته از این گروه کاشی ها هنوز با همان موقعیت و شرایط به تعداد کافی باقی مانده که به هر حال این مساله به سبک و نوع ساختمان هایی که کاشی کاری می شده اشاره می کند این آثار بیشتر به بنای مقبره های برجای مانده به ویژه بناهایی که صرفا به فرقه شیعه اختصاص می یابند مربوط هستند. شیعیان که گاهی اوقات توسط سلجوقیان مورد آزار و اذیت واقع می شده تحت حاکمیت ایلخانان مغول از آزادی زیادی در انجام عبادات و فرایض دینی برخوردار بودند. مهمترین مقبره های شیعیان در قم نجف و مشهد بوده و البته دیگر شهرها نیز از جمله خود کاشان از مراکز مهم شیعه بوده اند.

کاشی هایی که در سراسر سده سیزدهم / هفتم تولید می شدند با هر دو نوع نقش پیکره ای و غیرپیکره ای تزئین شده اند. و اغلب آنها دارای کتیبه هایی به خط نسخ در اطراف حاشیه کاشی ها بوده که این کتیبه ها شامل اشعار فارسی و آیاتی از قران یا به ندرت شبه کتیبه ها می باشند. از آنجایی که این احتمال وجود دارد که کاشی های پیکره ای عمدتا برای استفاده غیردینی اختصاص و کاشی های بدون پیکره برای موقعیت های مذهبی در نظر گرفته می شده اما این مساله روشن است که تعدادی از کاشی های پیکره ای در مقبره های شیعی مورد استفاده قرار می گرفته اند. رشد پیوند گونه مذهب شیعه و صوفی گری در سده های میانی ایران امکان استفاده از اشعار غنایی را در مقبره ها کاملا فراهم می نموده همان گونه که در سنت صوفی نیز همین منوال به چشم می خورد و عشق انسانی تمثیلی برای دوست داشتن خداست. کاشی های ستاره ای و چلیپا شکل موزه بریتانیا با طرح های حیوانی و دوبیتی های ایرانی در حاشیه ها چنین به نظر می رسد که بخشی از یک گروه از کاشی ها بوده که زمانی دیوارهای امامزاده جعفر دامغان را می پوشاندند و تاریخ آنها 1267/666 است. اگر چه تصویر کشیدن زندگی در تزئین اماکن مذهبی مرسوم نبوده کاشی هایی که از بنای مقبره عبدالصمد 1307/707 به دست آمده در برگیرنده تصاویری از پرندگانی است که سر آنها از بین رفته است. و احتمالا این اتفاق زمانی رخ داده که آنها هنوز در موقعیت اولیه

تحقیق در مورد سفالگری 14ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 14 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

مقدمه:

هنر:

حکایت هنر حکایت انسانها است. انسانهای در بند کشیده که تازیانه های بیداد قامتشان را استوارتر و محکم تر کرده است و در تمامی سالهای سراسر ظلم و بیداد و اسارت هنر تنها دریچه برای رساندن پیامهای مظلومانه و مقاومت های سر سختانه آنها بوده است.

هنر نه تجملی و نه اضافی است. بلکه هنر تبلوری از حس زیباشناسی و خلاقیت های انسانی است و در خدمت زندگی قرار گرفته است.

هنر یعنی زیبا شناسی، خداوند عالم را به بهترین وجه و انسان را به زیباترین صورت آفریده است. انسان نیز به دنبال زیبایی است . او زیبایی های محسوس را با حواس خود و زیبایی های معنوی را با ذهن خود درک می کند . تربیت هنری شرایط گرایش کودکان به زیبایی ها و دوری از زشتی ها را فراهم می آورد.

هنر ارتباط با طبیعت است: انسان جزئی از نظام یکپارچه طبیعت است و در طبیعت زندگی می کند. او با استفاده از تمام حواس خود جهان رامشاهده می کند و رنگ و شکل و اندازه و جنس عناصر آن را می شناسد و از زیبایی های ان لذت می برد. و طبیعت را منبع الهام آفرینش های هنری می شناسد.

هنرمندان سرزمین ما از گل خام زیباترین ظروف را می ساختند و با نقوش بسیار ساده نگرانیها و رنجهای زمان خود را به نگرش مردمان امروز می رساندند. آنان با بهره گیری از عناصر خدادادی و نهفته دردل خاک آثاری گرانبها و با ارزش و دقیق بوجود آورده اند و ابداعات آنان در قرن های بعد مورد استفاده اقوام و ملل دیگر قرار گرفت.

سفال- سفالگری

تعریف سفال با پوشش گلی:

یکی از شیوه های تزئین ظروف سفالین در آغاز دوره اسلامی و خصوصاً در سده هاس سوم و چهارم هجری در این شیوه از پوشش گلی یا اسلیپ که معمولاً به رنگ های سفید یا شیری است استفاده می شد.

انواع سفال:

سفال بی لعاب:

به سفالی گفته می شود که فاقد پوشش لعاب باشد. ساخت سفالینه های بی لعاب مقدم بر سفالینه های لعاب دار می باشد و قور سفالینه بی لعاب در کنار سفالینه های لعاب دار در طول تاریخ بعلت کاربرد آن در زندگی روزمره مردم بوده است. سفالینه های بی لعاب معمولاً با گل خمیری به رنگ های نخودی- قرمز- خاکستری- و بیشتر در اشکال کوزه- خمره- آبخوری- کاسه و پیاله- بشقاب و قمقمه ساخته می شوند.

سفال خاکستری یا سفال خاکستری سیاه:

نوعی سفال به رنگ سیاه- خاکستری و بندرت متمایل به زرد یا قرمز براق و درخشان و فلز گونه بسیار محکم و چرخ ساز و در اشکالی بدیع و نو ظهور که همزمان با آغاز عصر آهن و مصادف با ورود اسقرار جوامع آریایی به خلاف ایران در لایه های باستانی نیمه دوم هزاره دوم تا اوایل هزاره اول محوطه های سیلک کاشان- خوروین- قیطریه- حوزه گیلان- حوزه مازندران و خراسان و ... ظاهر می گردد و پس از رواجی گسترده در پهنه فلات ایران در حدود سده سوم قبل از میلاد و مقارن تشکیل دولت پارت از رونق می افتد. این سفالینه بیشتر شامل سفالینه های لوله درازی است که از منقار پرندگان نظیر حواصیل و غیره اقتباس شده است. هنرمند سفالگر با ترسیم حرکت منقار بدون اینکه وارد جزئیات شود بیننده را مسحور ناتورالیسم خود می کند.

برخی از اآن ها به رنگ خاکستری و سیاه یک دست هستند. بعضی با خطوط داغداری و زیگزاک و زمانی با خطوط کنده به شکل برگ های زیتون تزئین شده اند.

این تزئینات در بدنه زیر گردن و دسته سفالینه انجام شده است. در پاره ای موارد نقش خورشید و ماه بصورت نیمه برجسته در محل اتصال لوله ها به بدنه یا محل چرخش آنها نقش شده است.. بعضی از باستان شناسان ظهورو تولید سفال خاکستری-سیاه را به اقوام مهاجر جنگجو و اسب سوارآریایی نسبت می دهند و از آن به عنوان یک پدیده فرهنگی در آغاز عصر آهن در آسیای جنوبی نام می برند.

سفال داغ دار:

سفال داغ دار به سفال هایی گفته می شود که سفال گر قبل از آنکه سفال را به کوره ببرد نقوش را با استفاده از مهره های سنگی یا استخوانی و حتی با ناخن بر روی سفال می کشد و پس از پخته شدن سفال اثر این عمل تزئینی که اصطلاحاً داغ نامیده می شود بر روی صفال باقی می ماند. شیوه های داغ کردن کوره از ادوار پیش ازتاریخ تا کنون درمیان سفالگران معمول است.

سفال قرمز:

نوعی سفال قرمز رنگ چرخ ساز گاه منقوش و گاه با نقش کنده که نمونه هایی مشخص آن با شوش دوم از هزاره سوم پیش از میلاد آغاز می شود.

سفال قرمز رنگ منقوش:

نوعی سفال قرمز رنگ آجری و شتری رنگ و دست ساز و کم مقاومت که غالباً به شکل کاسه و بشقاب در اولین لایه های باستانی محوطه های تپه چشمه علی ری- سیلک تپه شهریار و... و نقاط دیگر متعلق به حدود هزاره پنجم قبل از میلاد دیده می شوند. در این گونه سفال سطح داخلی و بیرونی با طرح های هندسی که در فواصل انها حیواناتی در حال جست وخیز و جنبش می باشند نقاشی شده وهنرمندان این نقوش را با خطوط ساده و بصورت استایلیزه نشان داده اند.

بعضی از باستان شناسان سفال قرمز رنگ منقوش را یک پدیده فرهنگی می دانند و از آن به عنوان تمدن سفال قرمز رنگ منقوش نام می برند. عده ای این گونه سفال را پدیده فنی می دانند که ناشی از جنس خمیر سفال و میزان درجه حرارت کوره است. نظر دوم منطقی تر به نظر می رسد به طور مثال اگر درجه حرارت بالا باشد و در خمیر سفال اکسید آهن وجود داشته باشد و هنگام پختن میزان اکسیژن زیاد باشد سفال به رنگ قرمز در می آید و با کاهش اکسیژن به رنگ تیره و کم شدن حرارت باعث رنگ صورتی می شود.

سفالگری:

هنر یا صنعت ساختن ظروف و اشیاء کلی پخته معمولاً این ظروف و اشیاء اگر بی لعاب باشند سفال ، و اگر با لعاب باشند بر حسب گل و لعابی که در انها به کار رفته بدل چینی می نامند. سفال را از گل نخر یا گل رس می سازند. بدل چینی را از خاک رس معمولی می سازند و روی آن لعاب می دهند. چینی را از خاک چینی می سازند و لعاب می دهند.

به بعضی ظروف سفالی لعاب دار لفظکاشی اطلاق می شود ولی این اصطلاح اساساً متعلق به خشت های لعابدار است.

سفالینه سازی:

طرز ساختن سفالینه ها در همه جا کما بیش یکسان بوده است. نخست گل را ورز می دهند. سپس با دست یا به کمک چرخ سفالگری آنرا به شکل دلخواه در می آرند و بعد از آنکه گل روی چرخ به