لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 6
آشنایی با کار بر روی چوب
کار روی چوب یکی از حرفههای کهن و زیبای ایرانی است
که زیر مجموعههایی همچون منبتکاری، "درسازی"، "معرقکاری"، "فرنگیسازی" (ساختن مبل و صندلی) و "خاتمکاری" دارد.
خیلیها معتقدند در بین حرفههای هنری کار با چوب،خاتمکاری از همه زیباتر و باارزشتر است. هنر خاتمکاری در دوره صفویه رواج پیدا کرد و در دوره قاجار به نهایت کمال خود رسید. خوشبختانه این هنر در طول زمان به دلیل کاربرد داشتن در زندگی روزمره مردم از بین نرفت و امروزه در خانه بسیاری از ایرانیها حضور دارد. اما منوتوی ایرانی چقدر درباره این هنر ارزشمند کاربردی-که نمونههایش در خانههایمان هست و به مناسبتهای مختلف به دوستان و آشنایان هدیهشان میدهیم- میدانیم؟ سبد خرید این شماره اطلاعاتی درباره هنر خاتمکاری به شما میدهد که میتوانید بر اساس آن آگاهانهتر به سراغش بروید.
خاتمکاری یعنی چه؟
«خاتمکاری» هنری است برای تزئین جعبه، صندوق، قاب عکس، سازهای سنتی و سایر اشیا. به زبان سادهتر خاتمکاری یعنی هنر چیدن چوب، فلز و استخوان(امروزه پلاستیک) در کنار هم و ایجاد نقوش زیبا و گاه شگفتانگیز.
بعضیها فکر میکنند خاتمکارها، تکههای چوب و فلز و پلاستیک را دانه دانه- آن هم در اندازههای چنددهم میلیمتری- در کنار هم میچسبانند و اینطوری مثلا یک جعبه کوچک طلا میسازند اما این تصور غلط است. در واقع مراحل ساخت یک اثر خاتمکاری به شرح زیر است:
خاتمکارها ابتدا مواد خام مورد نیاز را آماده میکنند؛ اول از همه ابزارآلات و چسب چوب و سریش، بعد چوب درخت عناب که قرمزرنگ است، چوب درخت نارنج که رنگش زرد روشن است، همچنین چوب «بقم» و «ساج» که قهوهای رنگ است. البته هنرمندان خاتمکار که خودشان یک پا کیمیاگرند، با استفاده از محلولهای عجیب و غریب طی چند مرحله، بخشی از چوبها را که قهوهای کمرنگ هستند، به رنگهای سبز، سیاه، نارنجی و... تبدیل میکنند.
اینکه مینویسم آماده میکنند یعنی که چوبها را به اندازههایی با قطر 5/2 تا 5/5میلیمتر و ارتفاع 7 تا 10سانتیمتر برش میزنند و درمیآورند. بعد از آن مفتولهای باریک فلزی را که عموما برنجی است و در موارد خیلی معدود نقره، به قطعاتی با ارتفاع 7 تا 10 سانتیمتر تبدیل میکنند. در گذشته از استخوان یا عاج فیل برای قسمتهای سفید کار استفاده میکردهاند که امروزه به دلیل صرفه اقتصادی، از پلاستیکهای سفید که به نوارهای بسیار باریکی تبدیل شده، استفاده میکنند.
در مرحله بعد، خاتمکار شروع به کنار هم چیدن آن قطعات باریک و نازکشده چوب و فلز و پلاستیک میکند؛ به نحوی که نقوش سحرانگیزی ایجاد میشود و با این روش باندهایی میسازد که عرض 3 تا 5 سانتیمتر و طول 10تا20 سانتیمتر دارند. بعد هنرمند خاتمکار شروع میکند به سوهانکشی باندهایی که رویشان نقوش زیبایی ایجاد شده است. بعد از سوهانکاری و مسطح شدن باند، جناب خاتمساز با اره مویی به برش لایههای 2 تا 3 میلیمتری از روی کار مشغول میشود و در قسمت آخر به چسباندن آن باندها روی کارهای چوبی میپردازد.
البته گفتنی است که گرچه بخش چینش چوب و فلز و پلاستیک در کنار هم، ظرافت و دقت زیادی میخواهد ولی مرحله برش باندها و بعد چسباندنشان روی کار، آنقدر سخت است و هزار فوت و فن کوزهگری دارد که هر تازهکاری از پس آن برنمیآید و خلاصه اینکه وقتی ما یک کار هنری خاتم را میخریم، در واقع فقط لایه روییاش خاتم است و زیر کار چوب معمولی.
سوغات شیراز و اصفهان
-«شیراز» شهر اصلی تولد هنر خاتمکاری بوده است اما این هنر در شهر اصفهان رشد کرده و تنوع نقش پیدا کرده. بههرحال اگر به شیراز سفر کردید، از آنجا خاتمهایی با خود به سوغات بیاورید که روی کارشان نقوش مینیاتور وجود دارد و از اصفهان هم میتوانید خاتمهایی را سوغات بیاورید که تلفیقی از خاتم و معرق یا خاتم و قلمزنی هستند.
-اگر میخواهید از جعبه خاتمکاریتان بهصورت کاربردی استفاده کنید، بهتر است جعبهای بخرید که درونش با مخمل پوشیده شده.
-با انواع اشیای خاتمکاری- از قاب گرفته تا جعبه و ظروف و دکوریها- میتوانید سالنتان را – بهویژه اگر در آن مبلهای استیل هست– به بهترین شکل تزئین کنید.
برای خرید قاب عکسهای خاتم بهتر است به نکات زیر توجه کنید:
1 - در هنر صنایع دستی وقتی صحبت از اندازه قاب میشود – یعنی وقتی مثلا میگویند قاب 28×14 است- درواقع منظور اندازه طول و عرض شیشه وسط است؛ چون در قاب، اصل آن، قسمت شیشهخور است و اینکه ممکن است با چه هنری (مینیاتور، قلمزنی، مشبک و...) پر شود.
2 – در مرحله بعدی ممکن است خود قاب خاتم ارزش بالای هنری داشته باشد؛ در این مورد تعاریف متفاوتی وجود داردکه با نامهای «تک گل»، «دو گل»، «یک سانتی لب تاجی»، «دو گل معرق» و... خوانده میشوند. البته ممکن است به قاب تکگل «سه سانت» و به قاب دو گل «هفت سانت» هم بگویند.
3 – در قاب خاتم، فاصله بین هر گل، یا با چوب معرقکاری شده یا با طرح اسلیمی یا با فلز قلمزنیشده یا حتی با یک فاصله چوبی ساده پر میشود.
4 – در قاب خاتم هم مثل سایر اشیای خاتمکاری شده، اصل، نقش و ظرافت ساخت آن است؛ برای همین ممکن است یک قاب تکگل 24×18 پرکار مرغوب، از یک قاب «دوگل» 24×18 که با نقوش ساده و کمکار پر شده، خیلی گرانتر باشد.
نقوش هنر خاتمکاری
هنر خاتمکاری، نقوش متنوعی دارد؛ نقوشی مثل «هفت شمس»، «پوست ماری»، «عالم زر»، «کلنگی»، «تخمهدار»، «پری وارو»، «ابری» و... اما معروفترین نقوش آن که امروز در بازار بیشتر دیده میشوند، شامل موارد زیر هستند:
هفت شمس: در این طرح به خاطر قرار گرفتن یک مفتول دایرهای برنجی در وسط و 6 مفتول دایرهای برنجی دور دایره وسطی، یک گل شکل میگیرد که به آن هفت شمس میگویند.
پری وارو: به آن «21دونه» هم میگویند. در این طرح از کنار هم قرار گرفتن 21 مفتول سیمی و 21 قطعه چوب و مرزهای پلاستیکی، یک نقش ششضلعی بهوجود میآید.
تخمهدار: به آن «ستارهدار» هم میگویند. در این طرح از کنار هم قرار گرفتن 6 یا گاهی 8مثلث- که در هر مثلث 6سیم وجود دارد- طرح یک ستاره بزرگ شکل میگیرد.
پوست ماری: در این طرح 95درصد فلز برنج کار میشود و 5درصد چوب سیاهرنگ که از کنار هم قرار گرفتن دایرههای زردرنگ برنج و چوبهای سیاهرنگ بسیار باریک، نقشی درست همانند پوست مار شکل میگیرد.
عوامل موثر در تعیین قیمت خرید
ممکن است برای خرید یک کادوی خاتمکاری وارد یک فروشگاه صنایع دستی بشوید، آن وقت ببینید 2 جعبه 5×15 با ارتفاع 6سانتیمتر، یکی قیمت خورده است 4هزار تومان و آن یکی 40هزار تومان! اما این تفاوت قیمت از کجا آمده؟
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 89
«تاًثیرات تقویت تراکمی بر روی استحکام برشی تیرهای پل بتن مسلح»
ظرفیت برشی پیش بینی شده از تیرهای بتن مسلح موجود یک موضوع مهمی است که لازم است به تفصیل بیشتری ذکر شود. توجه در خصوص اینکه آیا کد ارزیابی پل جاری برای انگلستان خیلی محافظه کارانه است هنگامی که مقاومت برش تیرهای بتن موجود ارزیابی می گردد که حاوی مقادیر قابل ملاحظه ای از فولاد می باشد در طی ارزیابی نا دیده گرفته می شود. این مقاله به تاثیرات سودمند چنین فولاد تراکمی ای بر روی استحکام برش تیرهای بتن مسلح توجه دارد. نتایج بررسی آزمایشگاهی با پیش بینی های کد جاری برای استحکام برش تیرهایی مقایسه می شوند که فرض می شوند صرفاً حاوی فولاد کشش می باشد. فشردگی های بعدی با یک راه حل پلاستیسیتة حدّ بالایی انجام می شوند که قادر است تمام تقویت فولاد را در یک تیر بتن در نظر بگیرد. دلایل متعددی وجود دارند که چرا پل ها مخازن پنهان استحکام را، نشان می دهند و عمل غشاء فشاری احتمالاً از همه مهمتر است. با این حال، دلایلی از قبیل حضور فولاد فشاری به استحکام پنهان کمک می کند طوری که تحقیق از این نوع، برای ارزیابی درست و انجام پیش بینی های استحکام لازم است. و نشان داده می شود که حضور فولاد با فشردگی زیاد دارای تأثیر چشمگیری بر روی ظرفیت تیرهای پل بتن مسلح است که دارای تقویت نهایی برش می باشد.
نمادها(نمادگذاری):
Abs مساحت فولاد تحتانی در تیر d عمق مؤثر تیر
Ats مساحت فولاد فوقانی در تیر a طول دهانه برش
D نرخ پراکندگی یا پراکنش انرژی در واحد حجم
bs d فاصله از نقطة دوران تا فولاد کف(تحتانی)
ts d فاصله از نقطه دوران تا فولاد سر(فوقانی)
ED نرخ پراکنش انرژی کل در سیستم
EDc پراکنش انرژی ناشی از بتن (صرفاً)
EDci پراکنش انرژی ناشی از بتن در هر نقطه در امتداد خط ناپیوستگی
EDs پراکنش انرژی ناشی از فولاد (صرفاً)
fc استحکام فشاری مؤثر بتن ( ( fc=yfcu fcn استحکام مکعب فشاری بتن
ft استحکام کشش بتن
fy استحکام تسلیم فولاد
Pهر بار بکار رفته (N )
aزاویة بین جهت (i و خط ناپیوستگی
(بردار جابجایی نسبی در عرض یک خط ناپیوستگی
(iبردار جابجایی نسبی در هر نقطه در امتداد یک خط از ناپیوستگی
IPفاصله از خط دوران تا بار نقطة اول(mm)
Lstirrap طول دهانة برش که بر روی آن رکاب ها(Stirrups) بطور مؤثر لنگر می شوند.
nتعداد رکاب هایی که ناپیوستگی مفروض را قطع می کند
Uجابجایی افقی نمادی از بخش صلب
WDکار خارجی کل انجام شده بر روی سیستم
Xعمق تا محور خنثی بصورت یک تناسب از d
aزاویةبین ( و خط ناپیوستگی
(دوران بفش صلب
(زاویة داخلی اصطحکاک برای بتن
Vضریب تأثیر برای بتن
PS درصد فولاد طولی در تیر
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 99
«تاًثیرات تقویت تراکمی بر روی استحکام برشی تیرهای پل بتن مسلح»
ظرفیت برشی پیش بینی شده از تیرهای بتن مسلح موجود یک موضوع مهمی است که لازم است به تفصیل بیشتری ذکر شود. توجه در خصوص اینکه آیا کد ارزیابی پل جاری برای انگلستان خیلی محافظه کارانه است هنگامی که مقاومت برش تیرهای بتن موجود ارزیابی می گردد که حاوی مقادیر قابل ملاحظه ای از فولاد می باشد در طی ارزیابی نا دیده گرفته می شود. این مقاله به تاثیرات سودمند چنین فولاد تراکمی ای بر روی استحکام برش تیرهای بتن مسلح توجه دارد. نتایج بررسی آزمایشگاهی با پیش بینی های کد جاری برای استحکام برش تیرهایی مقایسه می شوند که فرض می شوند صرفاً حاوی فولاد کشش می باشد. فشردگی های بعدی با یک راه حل پلاستیسیتة حدّ بالایی انجام می شوند که قادر است تمام تقویت فولاد را در یک تیر بتن در نظر بگیرد. دلایل متعددی وجود دارند که چرا پل ها مخازن پنهان استحکام را، نشان می دهند و عمل غشاء فشاری احتمالاً از همه مهمتر است. با این حال، دلایلی از قبیل حضور فولاد فشاری به استحکام پنهان کمک می کند طوری که تحقیق از این نوع، برای ارزیابی درست و انجام پیش بینی های استحکام لازم است. و نشان داده می شود که حضور فولاد با فشردگی زیاد دارای تأثیر چشمگیری بر روی ظرفیت تیرهای پل بتن مسلح است که دارای تقویت نهایی برش می باشد.
نمادها(نمادگذاری):
Abs مساحت فولاد تحتانی در تیر d عمق مؤثر تیر
Ats مساحت فولاد فوقانی در تیر a طول دهانه برش
D نرخ پراکندگی یا پراکنش انرژی در واحد حجم
bs d فاصله از نقطة دوران تا فولاد کف(تحتانی)
ts d فاصله از نقطه دوران تا فولاد سر(فوقانی)
ED نرخ پراکنش انرژی کل در سیستم
EDc پراکنش انرژی ناشی از بتن (صرفاً)
EDci پراکنش انرژی ناشی از بتن در هر نقطه در امتداد خط ناپیوستگی
EDs پراکنش انرژی ناشی از فولاد (صرفاً)
fc استحکام فشاری مؤثر بتن ( ( fc=yfcu fcn استحکام مکعب فشاری بتن
ft استحکام کشش بتن
fy استحکام تسلیم فولاد
Pهر بار بکار رفته (N )
aزاویة بین جهت (i و خط ناپیوستگی
(بردار جابجایی نسبی در عرض یک خط ناپیوستگی
(iبردار جابجایی نسبی در هر نقطه در امتداد یک خط از ناپیوستگی
IPفاصله از خط دوران تا بار نقطة اول(mm)
Lstirrap طول دهانة برش که بر روی آن رکاب ها(Stirrups) بطور مؤثر لنگر می شوند.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
عنوان مقاله :
اثرات طلاق بر روی کودکان
چکیده :
طلاق ، از مهم ترین پدیده های حیات انسانی محسوب می شود . این پدیده دارای اضلاعی است ، به تعداد جامعة انسانی. طلاق ، در ادبیات فارسی به معنای انفصال و جدایی بین دو نفر ، جدا شدن زن وشوهر از یکدیگر ، رها شدن از قید و بند نکاح و زناشویی آمده است .
طلاق ، یک پدیده روانی ، اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی و ... است که در کل بر فرآیند خانواده تأثیر به سزایی می گذارد و عوارض بسیار ناگواری بر روی فرد و جامعه به دنبال دارد . در اسلام از آن به عنوان « ابغض الحلال » یاد می شود .
کلید واژه : طلاق – کودکان .
مقدمه :
طلاق و فروپاشی خانواده ضمن بر هم زدن تعادل روانی – عاطفی افراد خانواده ، موجب بروز آسیبهای اجتماعی مانند فرار فرزندان از خانه ، سرقت ، قتل ، جنایت و... می شود . با توجه به آسیبهای اجتماعی پیامد طلاق و آثار بدی که به سلامت روانی – عاطفی افراد خانواده و به خصوص کودکان دارد ، بایستی تدابیر لازم برای حفظ و انسجام خانواده به کار برد . در حال حاضر جهان با روند رو به افزایش طلاق مواجه است .
آمار جهانی در ارتباط با طلاق مؤید این واقعیت است که در آمریکا 20 درصد کودکان در خانه هایی زندگی می کنند که فقط یکی از والدین ( به طور معمول مادر ) عهده دار خانواده است . ( کاپلان و سادوک ، 1991 م )
طلاق ، به هر دلیلی درست یا نادرست ، پیامهایی برای فرد و جامعه دارد . تأثیر طلاق بر فرزندان بسیار پیچیده و اسفبار است ، به طوری که آنها بطور ناخواسته درگیر تضادهایی می شوند که نه توان درک آنها را دارند و نه تاب تحمل و کنار آمدن با آن را .
روند سیر طلاق بدین صورت است ، که ابتدا تنش و درگیری میان زن و شوهر آغاز می شود و این روند در تکامل خود به بی علاقگی های عاطفی ، دوست نداشتن و سپس دشمنی علنی و واقعی با همسر منجر می شود .
مرحلة بعدی پیدایش فکر طلاق در یک یا هر دو زوجین است و روی آوردن یکی از طرفین به فرد یا افراد دیگر به عنوان محرم راز، در این جاست که خانواده ، شادابی خود را از دست می دهد ، آنگاه جدایی و طلاق صورت می گیرد .
عوامل مؤثر بر طلاق :
الف ) عوامل زیستی : شامل عدم تناسب سن ، ازدواج در سنین پایین ، بیماری های مسری ، عقیم بودن مرد و نازا بودن زن و ...
ب ) عوامل روانی و اخلاقی : شامل تزلزل پایه های ایمان و سقوط مبانی اخلاقی ، بدبینی ، سخت گیری ها و لجاجت زوجین نسبت به یکدیگر ، دروغگویی و ...
ج ) عوامل اجتماعی : شامل ناهماهنگی طبقاتی ، دخالتهای بی مورد دیگران ، ازدواج های اجباری ، تعدد زوجین و ...
اثرات طلاق بر روی کودکان :
اکثر والدین مطلقه ، در مورد واکنشهای کودکشان نسبت به جدایی و طلاق ، خیلی نگران هستند . آنها می خواهند بدانند آیا کودک من سالم و شاداب رشد خواهدکرد ؟
جامعه شناسان و روان شناسان ، اطلاعات قابل قبولی دربارة اثرات طلاق بر روی کودکان ، در دسترس قرار داده اند . تحقیقات ، نشان می دهد ، که اثرات طلاق بستگی به سن کودک هنگام طلاق دارد . همچنین اثر طلاق بر کودک به فاکتورهایی مثل جنسیت ، شخصیت ، میزان ناسازگاری ، و درگیری والدین و حمایت های خانواده و دوستان کودک بستگی دارد .
سن کودک :
دربارةاثرات طلاق بر روی کودک کوچکتر از 2 تا 3 سال ، اطلاعات بسیار کم است . بچه های خردسال در صورت وقوع طلاق به طور معمول رنج نمی برند ، گرچه در صورتی که رابطه یا پیوند نزدیک ، بین یکی از والدها و کودک آسیب ببیند ، ممکن است مشکل به وجود آید .
والدین ، بایستی نسبت به برنامه های سرپرستی و مراقبت از کودک به توافق برسند ، آنچنان که کودک در حالی که ناسازگاری بین والدینش را تجربه می کند ، به رشد و نمو خود ادامه دهد .
نوزادی :
نوزادان ، نمی توانند تعارض را درک کنند ، اما ممکن است ، نسبت به تغییرات خلقی و سطح انرژی والدینشان واکنش نشان دهند . آنها ممکن است اشتهای خود را از دست بدهند یا دچار اضطراب شوند .
کودکان پیش دبستانی :
کودکان از 2 تا 5 سالگی به این اعتقاد می رسند که باعث طلاق و جدایی والدین شان شده اند . به طور مثال ، ممکن است ، فکرکنند ، که اگر آنها شامشان را خورده بودند ، پدر از آنها دور نمی شد . کودکان پیش دبستانی ، از تنها ماندن یا ترک کامل ، هراس دارند . آنها به طور معمول تغییرات را انکار کرده و همکاری نمی کنند و ممکن است افسرده یا خشمگین شوند . همچنین ، ممکن است پرخاشگرانه و نافرمان عمل کنند ، اگر چه خواستار امنیت در پناه یک بزرگسال هستند .
کودکان سن مدرسه ای :
بسیاری از روان شناسان معتقدند ، سازگاری نسبت به جدایی و طلاق برای کودکان مدرسه ابتدایی از کودکان کودکستانی یا بزرگتر مشکل تر است . کودک مدرسه رو به اندازه کافی بزرگ است ، تا درد و رنج و ناشی از جدایی والدینش را درک کند و در عین حال برای درک یا کنترل واکنش نسبت به این درد و رنج ، خیلی کم سن و سال است . او ممکن است غم ، خجالت ، رنجش ، وفاداری دوطرفه و عصبانیت شدید را تجربه کند . توانایی کودک در بازی ، فعالیت وتعامل با کودکان دیگر ، ممکن است ، کمک کند تا از عهدة وضعیت زندگی خانوادگی اش برآید .
کودکان در این سن امید دارند ، والدین شان نزد یکدیگر باز گردند . کودک ، ممکن است ، احساس طرد شدگی از سوی والدی که او را ترک کرده است ، داشته باشد و از سردرد یا دل درد شکایت کند.
نوجوانی :
نوجوانان 10 تا 19 ساله خشم ، ترس ، تنهایی ، افسردگی و گناه را تجربه می کنند . برخی از آنها احساس می کنند ، اگر در کارهای روزمره شان یا مراقبت از خواهر و برادرشان احساس مسئولیت کنند . روبه بزرگسالی دارند .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 9
آلودگی هوا بر روی کروموزومهای جنسی اثر دارد
آلودگی هوا میتواند میزان اسپرمهایی را که کروموزوم های نر و ماده را حمل میکنند، تغییر دهد.به گزارش ایلنا، جنسیت کودک را کورموزومهای X و Y درون اسپرم مشخص میکنند. اکنون محققان دریافتهاند گروه خاصی از آلایندهها که محصول فرعی فرآیندهای کارخانهای و کشاورزی هستند، باعث افزایش کروموزوم Y در اسپرم میشود.
این در حالی است که این تیم تحقیقاتی از دانشگاه لاند در سوئد که بر روی 149 مرد ماهیگیر آزمایش انجام دادهاند، هنوز بطور یقین مشخص نکردهاند که آیا تغییر فوق باعث تولد نوزادان پسر بیشتر میشود یا خیر ؟
اینجا تغذیه معجزه می کند
شاید گاه و بی گاه با خود فکر کرده باشید که سرانجام زندگی در شهری مثل تهران با این همه آلودگی و دود و آلاینده های محیطی چه خواهد بود؟ بیماری های حاد ریوی، آلرژی های مزمن، مشکلات روحی و روانی، یا انواع سرطان ها و...
زمانی بود که روزنامه ها و خبرگزاری ها در سرفصل های اخبارشان هوای یک روز را آلوده اعلام می کردند و این وقتی بود که تعداد این روزها کمتر از روزهای پاک بود. اما امروز آلودگی هوا به حدی رسیده که اگر خبر «امروز هوای تهران سالم است» را از رادیو بشنویم و در روزنامه ها بخوانیم، خوشحال و بعضاً متعجب می شویم.
روزمرگی و سکونت در کلان شهری با ویژگی های تهران امروزی، نه فقط عوارض و خطرات آلاینده های محیطی، که شاید بسیاری دیگر از ناهنجاری ها را برای بسیاری از شهروندان در پی داشته باشد، غافل از این که هریک از ما در قبال خود و فرزندانمان، کودکان، سالمندان و تک تک اعضای خانواده خویش عهده دار مسئولیت هایی هستیم که حفظ تندرستی، مهم ترین آنهاست.
هرگز با خود اندیشیده اید که چطور از عهده این مسئولیت برآیید چگونه با شیوه های نه چندان دشوار تاوان زندگی در آلوده ترین شهر دنیا را بپردازید. رشد بهتر برای کودکان و عمری دراز را برای خود به ارمغان آورید، آن هم با خوردن؟ خوردن غذای مناسب؟
با رشد کلان شهرهای آلوده و افزایش روزافزون کارخانجات، صنایع، خودروها... و آلودگی هوا در کشور کانادا در سال ۲۰۰۲ میلادی، تعداد غیبت های دانش آموزان دبستانی و مهدکودک ها به دلیل ابتلا به مشکل دفع و یبوست رو به افزایش گذاشت و همین موضوع دولتمردان این کشور را به فکر یافتن راهکار و چاره ای انداخت که در عین حال هزینه ای را بر دولت تحمیل نکند.
مسئولان وزارت بهداشت کانادا اجرای طرح توزیع روزانه دو وعده شیر رایگان را در تمامی مدارس و مقاطع تحصیلی کلان شهرهای این کشور به عنوان بهترین راهکار کاهش عوارض مسمومیت های گوارشی ناشی از آلاینده های هوا برگزیدند و با اخذ عوارض از کارخانجات اتومبیل سازی، اعتبارات مورد نیاز این طرح را تأمین کردند و پس از مدتی نه چندان طولانی آثار مثبت تغذیه با شیر را در کودکان و نوجوانان دیدند.
طاهره طالع ماسوله دانشجوی دکترای تغذیه دانشگاه کبک کانادا در این زمینه چنین توضیح می دهد: «در بدن انسان باکتری های مفیدی وجود دارند که عمل دفع ادرار و مدفوع و مواد آلاینده را تنظیم می کنند. هر وقت میزان باکتری های مفید بر اثر ورود سرب و مواد آلاینده به بدن کم می شود، عمل دفع هم با مشکل مواجه می شود و این مواد در بدن باقی می مانند و شیر ماده ای است که به دلیل دارا بودن ماده ای فعال به نام پتو بیوتیک، سطح این باکتری های مفید را در روده انسان تعادل می بخشد.»
وی اضافه می کند: «کاهش یا افزایش فلور طبیعی (باکتری های مفید) در بدن به صورت اسهال و یا یبوست نمایش داده می شود، که در هر دو حالت برای سلامتی مضر است.»
اخذ عوارض از کارخانجات آلاینده هوا، خرید مستقیم شیر و توزیع آن در مدارس کانادا از سال ۲۰۰۲ موجب شد تا علاوه بر همه آثار مثبت دیگر، میزان باکتری های مفید در بدن دانش آموزان نیز به سطح تعادلی نزدیک تر شده و مشکل یبوست و اسهال در آنها کاهش یابد و از تعداد دفعات غیبت آنها در هر مدرسه به طور متوسط ۳۶ درصد کاسته شود.
تغذیه و آلودگی هوا
در بحث تغذیه و نقش آن در کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا، تحقیقات زیادی در کشور صورت نگرفته و آمار دقیقی در دست نیست. شاید معضل اصلی از نگاه کارشناسان تغذیه، همان آلودگی هواست که اگر ریشه کن شود، طبعاً دیگر نیازی به کاوش و بررسی های این چنین نیز باقی نمی ماند.
آزاده امین پور، عضو هیأت علمی انستیتو و دانشکده علوم تغذیه دانشگاه شهید بهشتی در تشریح ارتباط میان تغذیه و محیط زیست می گوید: «ما به عنوان عنصر و موجودی زنده در مجموعه فعال کره زمین، ناچار به ادامه حیات هستیم و برای همین هم باید در وضعیتی متعادل قرار بگیریم که از آن به عنوان سلامتی یاد می کنیم، وضعیتی که طی آن قدرت دفاعی بدن در مقابل آلودگی ها بالا رود.»
کارشناسان، تغذیه مناسب را یکی از راه های افزایش قدرت دفاعی بدن در مقابل آلودگی های زیست محیطی می دانند.
آلودگی هوا آثار مخربی را بر دستگاه تنفس، سیستم گوارشی و اعصاب و روان افراد بر جای گذاشته و می تواند اختلالاتی در عملکرد آن ایجاد کند. این که برای کاهش این عوارض خطرناک باید چه موادی را به چه میزان مصرف کرد، پرسشی است که دکتر تیرنگ نیستانی استادیار انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه شهید بهشتی اینگونه پاسخ می دهد:
«گازهای آلوده کننده، اکسیدهای ازت، دی اکسید کربن، منو اکسید کربن و... آلاینده های موجود در هوا را تشکیل می دهند که هریک بر یک عضو خاص از بدن تأثیر گذارند. به طوری که اکثر گازها در ایجاد حالتی به نام «استرس اکسیداتیو» مؤثرند و ذرات معلق عمدتاً دستگاه تنفسی و ریه ها را مورد هجوم قرار می دهند، در محل خاصی رسوب می کنند و موجب واکنش های التهابی مثل برونشیت، خلط، سرفه های صبحگاهی و... می شوند.»
وی در توضیح نقش بیماری زای گازهای آلاینده و استرس اکسیداتیو می گوید: «در بدن ما به طور طبیعی مولکول هایی وجود دارند که عمل پرواکسیدان را بر مولکول های دیگر انجام می دهند و آنها را اکسید می کنند مثل مولکول هایی که در قشرهای سلولی هستند و یا پروتئین های آنزیم برای جلوگیری از این اتفاق، سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی در بدن همیشه فعال است و در حالت عادی این دو در حالت تعادل هستند و اگر این تعادل به نفع پرواکسیدان برهم بخورد، استرس اکسیداتیو نام می گیرد. که امروزه عامل بسیاری از بیماری های التهابی، قلبی عروقی، آسم آلرژیک و... شناخته شده است و گازهای آلاینده هوا می توانند آن را تشدید کنند.»
علاوه بر عوامل داخلی، کمبودهای غذایی بدن، دفاع آنتی اکسیدانی را کاهش داده و ساخت و ساز آن را مختل می کند که برای تقویت آن می بایست از آنتی اکسیدان های غذایی کمک گرفت.
حالا نقش غذا، نوع و حجم آن در مبارزه با آلودگی هوا بیشتر روشن می شود.
آسیب پذیرترها
کودکان وسالمندان دو گروه آسیب پذیرتر در مقابل عوارض ناشی از آلودگی هوا، طبعاً مراقبت های بیشتری را نیاز دارند.
براساس تحقیقات انجام شده در مدرسه پزشکی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی آلودگی هوا بر رشد ریه کودکان تأثیرمنفی داشته و سطوح بالای آلودگی هوا، احتمال تأخیر رشد ریه را تا ۵ برابر افزایش می دهد.
آمار ارائه شده از سوی دبیر همایش بین المللی آلودگی هوای تهران (سال ۱۳۷۶) گویای آن بود که آلودگی هوای تهران روزانه جان ۲۰کودک و سالمند را می گیرد. در این ارتباط مهندس ملک افضلی