تحقیق در مورد برنج دیم 85 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .Doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 85 صفحه

 قسمتی از متن .Doc : 

مقدمه

برنج دیم چیست ؟

زراعتی که فقط وابسته به نزولات جوی باشد اصطلاحا به آن زراعت دیم می گویند. حدود 30 سال قبل زمانی که کشاورزان شمالی به شدت با گمبود آب روبرو بودند و سدی نبود ، در مزارع خود اقدام به کشت چند رقم برنج می نمودند و این سوال همیشه برای من مطرح بود که چرا رقم چمپا ازگروه برنجهای کم ارزش را کشت می نمایند پاسخ خود را زمانی دریافتم که به علت خشکسالی و نبود آب در رودخانه ها کلیه ارقام برنج کشت شده از بین رفته بود و به استثنای رقم چمپا که به روایتی تا 60 روز تحمل خشکی را دارد سالها بعد در استان فارس که به عنوان مروج کشاورزی خدمت میکردم مشاهده نمودم که ارقامی از برنجهای گرده را در زمینهایی که مرطوب است مانند گندم در سطوح بسیار کم بصورت مستقیم کشت می نمایند.

با توجه به نکاتی که ذکر شد زراعت دیم برنج که نیاز رطوبتی کمی دارد در بسیاری از نقاط دنیا از جمله در کشورمان می تواند کشت شود وبه دلایل زیر حائز اهمیت است :

1-غذای اصلی انسانها را تشکیل می دهد .

2-از نظر ارزش اقتصادی در مقایسه با گندم و جو با ارزش تر است.

به نظر اینجانب در صورتی که برنامه ریزی به طریق اصولی و صحیحی انجام گیرد، کشورمان می تواند در تولید غلات خود کفا گردد و در مورد برنج با کشت برنج غرقابی و برنج آپلند دیگر نیازی به واردات نباشد.

در سال 126 پیش از میلاد مسیح به امپراطور چین می دهد ، از کشت برنج در ترکستان (خراسان کنونی ) و سرزمین پارتیا و کلده یاد می کند و به نظر می رسد که منظور سردار چینی از پارتیا قلمرو اشکانیان از جمله سواحل دریای خزر یعنی گیلان و مازندران باشد که در آن زمان جزء قلمرو اشکانها بوده است گیر شمن هم برنج را جزء یکی از کالاهای صادراتی زمان پارتیان یاد گرده و می گوید : بین التجاره های دیگر از پوست … برنج و … باید نام برد ماخذ دیگر وجود برنج را در عهد ساسانیان نشان می دهد و مسئله کشت برنج در عهد آخرین شاهان ساسانی نیز پیچیده می نماید و در گفته های مورخان تناقض فراوانی وجود دارد.

در خوزستان در قرن دهم میلادی کشت برنج در میان غلات سوم را (بعد از گندم و جو) داشته بود قرن دهم میلادی در ایران مردم با کشت برنج آشنا بودند در قرن دوازدهم میلادی کشت برنج در فارس متداول بود. حمداله مستوفی از کشت برنج در ایران فقط در نواحی زنجان ، عراق ،عجم، فارس، سرایر گیلان بویژه رشت و لاهیجان یاد می کند از میان مناطق برنج خیز ایران جلگه های ساحلی دریای خزر، یعنی سرزمینهای گیلان و مازندران و گرگان هم از لحاظ سطح زیر کشت و میزان تولید و هم از لحاظ کیفیت نوع محصول برنج دارای اهمیت ویژه ای است و این امتیاز در گذشته نیز وجود داشته است. کیفیت بهترین برنج ایران گیلان است و پس از آن برنج مازندران قرار دارد.

بخش اول – کلیات

1-روشهای مختلف کشت برنج

یکی از ویژگیهای طبیعی برنج سازگاری آن به شرایط مختلف محیطی ، بخصوص از نظر مقدار آب است یعنی آن را هم به صورت دیم می توان کشت کرد که تنها باران ، آب مورد نیاز آن را تامین می کند و هم در حالتی که بوته های آن در آبی به عمق چند متر باشد البته برنج در شرایط بین این دو حالت نیز قابل کشت است.به این ترتیب طبقه بندی اصلی کشت برنج بر اساس مقدار آب است.

طبقه بندی پیشنهادی واردا برای آفریقا شامل دو روش عمده کشت برنج است :

برنج های زمین های پست

برنج های دیم

برنج غرقابی

در این نوع زراعت برنج ، خاک مزرعه در تمام یا بخشی از دوره رویش تا ارتفاع متفاوتی با آب پوشیده می شود بین کشت برنج در زمینهای با تلاقی تا کشت برنج با آب شیرین به درجات مختلفی تقسیم بندی شده است.

الف-کشت برنج در زمینهای با تلاقی مانگرو

مانگرو منطقه ای است در نواحی پست حاشیه رودخانه ها یا سواحل دریا که پوشش گیاهی خاصی دارد .گاهی بر اثر طغیان رودخانه ها یا پیشروی در یا ،آب شور به این مناطق وارد می شود و مشکلاتی نظیر شوری یا اسیدی شدن خاک را به بار می آورد.

این نوع کشت برنج حدود 10 در صد از مناطق زیر کشت آفریقا را شامل می شود.

کشورهایی که بیشترین سطح زیر کشت برنج در آنها به این شیوه است : عبارتند از شالیزارهای آفریقای غربی .

ب-کشت برنج با آب شیرین

این نوع کشت برنج بستگی به مدیریت آبیاری دارد. این روش کشت برنج خود به دو گروه تقسیم بندی می شود: کشت غرقابی برنج بدون کنترل آب و کشت برنج با کنترل آب .

پ-کشت برنج غرقابی بدون کنترل آب

در این نوع کشت ، کشاورز هیچگونه کنترلی بر منابع آبی ندارد .منبع تهیه آب می تواند نزولات جوی و یا بالا آمدن آب رودخانه ها در مواقع سیل باشد .هر چند بخشی از این آب را می توان به وسیله ایجاد موانعی نظیر کرت بندی و تسطیح و در مواردی با در نظر گرفتن شیب زمین به صورت تراس بندی برای مدتی در کشتزارها نگهداری کرد این روش کشت در آسیا بویژه در کشورهایی نظیر هندوستان و تایلند متدوال است .غرقابی شدن کشتزارها می تواند در هر مرحله ای از زندگی گیاه انجام گیرد و عمق آب نیز متفاوت باشد.

کشت برنج غرقابی بدون کنترل آب در شرایط خاصی انجام می گیرد و ممکن است زمانی اقدام به کشت کرد که عمق آب در مزرعه بالا باشد. در چنین شرایطی باید اقدام به کشت رقم زودرس برنج کرد.

تحقیق در مورد برنج دیم 85 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .Doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 85 صفحه

 قسمتی از متن .Doc : 

مقدمه

برنج دیم چیست ؟

زراعتی که فقط وابسته به نزولات جوی باشد اصطلاحا به آن زراعت دیم می گویند. حدود 30 سال قبل زمانی که کشاورزان شمالی به شدت با گمبود آب روبرو بودند و سدی نبود ، در مزارع خود اقدام به کشت چند رقم برنج می نمودند و این سوال همیشه برای من مطرح بود که چرا رقم چمپا ازگروه برنجهای کم ارزش را کشت می نمایند پاسخ خود را زمانی دریافتم که به علت خشکسالی و نبود آب در رودخانه ها کلیه ارقام برنج کشت شده از بین رفته بود و به استثنای رقم چمپا که به روایتی تا 60 روز تحمل خشکی را دارد سالها بعد در استان فارس که به عنوان مروج کشاورزی خدمت میکردم مشاهده نمودم که ارقامی از برنجهای گرده را در زمینهایی که مرطوب است مانند گندم در سطوح بسیار کم بصورت مستقیم کشت می نمایند.

با توجه به نکاتی که ذکر شد زراعت دیم برنج که نیاز رطوبتی کمی دارد در بسیاری از نقاط دنیا از جمله در کشورمان می تواند کشت شود وبه دلایل زیر حائز اهمیت است :

1-غذای اصلی انسانها را تشکیل می دهد .

2-از نظر ارزش اقتصادی در مقایسه با گندم و جو با ارزش تر است.

به نظر اینجانب در صورتی که برنامه ریزی به طریق اصولی و صحیحی انجام گیرد، کشورمان می تواند در تولید غلات خود کفا گردد و در مورد برنج با کشت برنج غرقابی و برنج آپلند دیگر نیازی به واردات نباشد.

در سال 126 پیش از میلاد مسیح به امپراطور چین می دهد ، از کشت برنج در ترکستان (خراسان کنونی ) و سرزمین پارتیا و کلده یاد می کند و به نظر می رسد که منظور سردار چینی از پارتیا قلمرو اشکانیان از جمله سواحل دریای خزر یعنی گیلان و مازندران باشد که در آن زمان جزء قلمرو اشکانها بوده است گیر شمن هم برنج را جزء یکی از کالاهای صادراتی زمان پارتیان یاد گرده و می گوید : بین التجاره های دیگر از پوست … برنج و … باید نام برد ماخذ دیگر وجود برنج را در عهد ساسانیان نشان می دهد و مسئله کشت برنج در عهد آخرین شاهان ساسانی نیز پیچیده می نماید و در گفته های مورخان تناقض فراوانی وجود دارد.

در خوزستان در قرن دهم میلادی کشت برنج در میان غلات سوم را (بعد از گندم و جو) داشته بود قرن دهم میلادی در ایران مردم با کشت برنج آشنا بودند در قرن دوازدهم میلادی کشت برنج در فارس متداول بود. حمداله مستوفی از کشت برنج در ایران فقط در نواحی زنجان ، عراق ،عجم، فارس، سرایر گیلان بویژه رشت و لاهیجان یاد می کند از میان مناطق برنج خیز ایران جلگه های ساحلی دریای خزر، یعنی سرزمینهای گیلان و مازندران و گرگان هم از لحاظ سطح زیر کشت و میزان تولید و هم از لحاظ کیفیت نوع محصول برنج دارای اهمیت ویژه ای است و این امتیاز در گذشته نیز وجود داشته است. کیفیت بهترین برنج ایران گیلان است و پس از آن برنج مازندران قرار دارد.

بخش اول – کلیات

1-روشهای مختلف کشت برنج

یکی از ویژگیهای طبیعی برنج سازگاری آن به شرایط مختلف محیطی ، بخصوص از نظر مقدار آب است یعنی آن را هم به صورت دیم می توان کشت کرد که تنها باران ، آب مورد نیاز آن را تامین می کند و هم در حالتی که بوته های آن در آبی به عمق چند متر باشد البته برنج در شرایط بین این دو حالت نیز قابل کشت است.به این ترتیب طبقه بندی اصلی کشت برنج بر اساس مقدار آب است.

طبقه بندی پیشنهادی واردا برای آفریقا شامل دو روش عمده کشت برنج است :

برنج های زمین های پست

برنج های دیم

برنج غرقابی

در این نوع زراعت برنج ، خاک مزرعه در تمام یا بخشی از دوره رویش تا ارتفاع متفاوتی با آب پوشیده می شود بین کشت برنج در زمینهای با تلاقی تا کشت برنج با آب شیرین به درجات مختلفی تقسیم بندی شده است.

الف-کشت برنج در زمینهای با تلاقی مانگرو

مانگرو منطقه ای است در نواحی پست حاشیه رودخانه ها یا سواحل دریا که پوشش گیاهی خاصی دارد .گاهی بر اثر طغیان رودخانه ها یا پیشروی در یا ،آب شور به این مناطق وارد می شود و مشکلاتی نظیر شوری یا اسیدی شدن خاک را به بار می آورد.

این نوع کشت برنج حدود 10 در صد از مناطق زیر کشت آفریقا را شامل می شود.

کشورهایی که بیشترین سطح زیر کشت برنج در آنها به این شیوه است : عبارتند از شالیزارهای آفریقای غربی .

ب-کشت برنج با آب شیرین

این نوع کشت برنج بستگی به مدیریت آبیاری دارد. این روش کشت برنج خود به دو گروه تقسیم بندی می شود: کشت غرقابی برنج بدون کنترل آب و کشت برنج با کنترل آب .

پ-کشت برنج غرقابی بدون کنترل آب

در این نوع کشت ، کشاورز هیچگونه کنترلی بر منابع آبی ندارد .منبع تهیه آب می تواند نزولات جوی و یا بالا آمدن آب رودخانه ها در مواقع سیل باشد .هر چند بخشی از این آب را می توان به وسیله ایجاد موانعی نظیر کرت بندی و تسطیح و در مواردی با در نظر گرفتن شیب زمین به صورت تراس بندی برای مدتی در کشتزارها نگهداری کرد این روش کشت در آسیا بویژه در کشورهایی نظیر هندوستان و تایلند متدوال است .غرقابی شدن کشتزارها می تواند در هر مرحله ای از زندگی گیاه انجام گیرد و عمق آب نیز متفاوت باشد.

کشت برنج غرقابی بدون کنترل آب در شرایط خاصی انجام می گیرد و ممکن است زمانی اقدام به کشت کرد که عمق آب در مزرعه بالا باشد. در چنین شرایطی باید اقدام به کشت رقم زودرس برنج کرد.

تحقیق در مورد برنج سالم

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 7 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

برنج سالم

تهیه و تدوین : مهندس محمد تقی کربلائیعضو هیت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور – معاونت مازندران

بر اساس یافته‌های نوین و توسعه‌های اخیر مبنی بر کاهش مصرف مواد شیمیایی یا عدم استفاده از آنها در تولید محصولات کشاورزی که در حال حاضر در دنیا بالغ بر 12 میلیون هکتار به کشت (ارگانیک) یا کشت بدون مصرف کود و سم مبادرت می‌ورزند. در محصول برنج نیز در بعضی از کشورها از جمله ژاپن در این زمینه اقداماتی را انجام داده‌اند. به طوری که با دست‌آورده‌های تحقیقاتی، برنج‌های ارگانیک با حفظ و حتی افزایش عملکرد در واحد سطح اقدام نمودند.در کشور ما (ایران) در سال‌های اخیر نیز اقداماتی جهت، تولید برنج سالم با حداقل کود و سم نمودند از جمله آن استفاده از زنبور تریکوگراما برای کنترل کرم ساقه‌خوار برنج و نیز استفاده از اردک برای کنترل علف هرز و نیز بعضی از آفات از جمله برگ‌خوار برنج نمودند.توسعه فنی کشت برنج سالم با هدف بکارگیری حداقل کود و سم جهت تولید برنج توسط محققان مؤسسه تحقیقات برنج کشور معاونت مازندران تدوین و ارائه شده و امید است با بکارگیری این توصیه‌ها توسط کشاورزان باعث ترویج و توسعه فرهنگ استفاده بهینه یا حداقل از کود و سم در شالیزارهای کشور به ویژه استان‌های شمالی نایل گردیم.

ردیف

توصیه فنی با شرح عملیات

زمان

توضیحات

1

انتخاب زمین

فصل زراعی قبل

اراضی که خاک حاصلخیز، ورودی آب مستقل و سیستم زهکشی دارند برای این امر مناسب می باشد.استفاده از کود دامی پوسیده به مقدار 20 تن در هکتار و نیز کشت محصولات خانواده بقولات در تناوب با برنج باعث افزایش حاصلخیزی خواهد شد.

2

تناوب مناسب کشت

فصل زراعی قبل از برنج (فصل کشت دوم)

مناسب ترین تناوب قبل از برنج، کشت شبدر برسیم می باشد زیرا امکان کشت برنج را در زمان مناسب فراهم می نماید. همچنین باعث افزایش حاصلخیزی خاک می شود.

3

شخم اول

اسفند و فروردین

برای خزانه در اسفند و برای زمین اصلی اواسط فروردین با گاو آهن برگردان با عمق 15 تا 20 سانتی متر انجام شود.

4

تهیه بذر

بهمن و اسفند

بذور برنج را می توان به صورت گواهی شده از مراکز خدمات جهاد کشاورزی تهیه نمود. البته بعضی از کشاورزان با آشنایی از روش تهیه بذر هر ساله خودشان قسمتی از مزرعه را برای تهیه بذر انتخاب می نمایند.

5

انتخاب رقم

اسفند

با توجه به تولید اقتصادی، دوره رشد، کیفیت تحمل به آفات و بیماریها و سایر شرایط و نیز با مشورت کارشناسان یکی از ارقام اصلاح شده یا محلی انتخاب می شود. توجه به اینکه تحمل ارقام به آفات و بیماریها در جهت کاهش مصرف کود و سموم شیمیایی بسیار مهم می باشد. بنابراین بهتر است کشاورزبا مشورت با کارشناسان محققان نسبت به انتخاب رقم اقدام نماید.

6

محل خزانه

اسفند

محل خزانه براساس حاصلخیز بودن مزرعه، دسترسی به آب، زهکشی مناسب، تابش خورشید، عدم آلودگی شدید به آفات و علفهای هرز و سایر شرایط مورد نیاز باید انتخاب شود.

7

شخم دوم و آب تخت کردن

اواخر اسفند و اوایل فروردین

حداقل بیست روز قبل از زمان بذرپاشی در خزانه می بایست اقدام به آبیاری و شخم دوم و سوم مزرعه نمود تا بقایای شبدر مشکلی ایجاد نکند و نیز خاک برای سبز کردن بذر آماده شود.

8

میزان بذر

اسفند

مقدار 40 تا 50 کیلوگرم بذر برای یک هکتار کفایت می نماید. البته در صورت تهیه بذر مناسب در خزانه

9

سبک و سنگین کردن بذر

فروردین

با استفاده از محلول آب و نمک (15%) که با معیار شناور بودن تخم مرغ تازه مشخص می شود اقدام به سبک و سنگین کردن بذور نموده بذور پوک و نارس جدا شوند.به منظور جداسازی نمک از سطح شلتوک لازم است چند بار با آب معمولی شستشو داده شود.

10

ضدعفونی بذر و جوانه زنی

قبل از بذرپاشی

خیساندن بذر در آب ولرم و تمیز به مدت 24ساعت ، سپس بذر را به مدت 24 ساعت در محلول سمی قارچکش های توصیه شده حفظ نباتات مانند تیوفانات متیل تیرام (پودر وتابل 80% به میزان 5/4 گرم سم برای یک کیلو گرم بذر در 5/1 لیتر آب حل گردد) کاربوکسین تیرام (75% پودر وتابل با محلول دو در هزار)، سلست (مایع قابل حل 5/2% به میزان دو در هزار) و تریفمین (امولسیون 15% به میزان 3/3 واحددر هزار) خیسانده و سپس برای جوانه زدن در گرمخانه نگهداری شود (در صورت تهیه بذر از مزارع سالم و فاقد آلودگی با نظر کارشناس فنی، نیازی به ضد عفونی نمی باشد).

11

نگهداری در گرمخانه جهت جوانه دارکردن بذر

فروردین

بهتر است در گلخانه در درجه حرارت 30-25 درجه یا در جای گرم (با پوشش گونی در زیر و اطراف بذر) نگهداری نمود. بطوریکه ارتفاع بذر از 30 سانتی متر تجاوز نکند.

12

هم زدن و آبدهی بذر

فروردین

هر دوازده ساعت جهت تأمین رطوبت و هوادهی باید هم زده و آب با دمای 40-30 درجه (ولرم) آب پاش نمود.

13

اندازه مناسب جوانه برای بذرپاشی

فروردین

بذور جوانه زده باید یکنواخت باشد اندازه ریشچه و ساقچه حدود نیم گرم مناسب است.

14

تراکم بذرپاشی در خزانه

فروردین

حدود 100 گرم بذر در متر مربع مناسب است البته براساس نوع رقم کمی تفاوت دارد که با نظر کارشناس یا محقق اقدام شود.

15

مساحت خزانه

به ازای هر هکتار کشت برنج (250 تا 300 متر مربع خزانه مورد نیاز) خواهد بود و به صورت جوی پشته (ایستگاهی) توصیه می شود.

16

ابعاد خزانه

طول پشته 15 متر،عرض پشته ها 5/1-20/1 متر و عرض جوی ها 80-70 سانتی متر می باشد. پشته ها طوری ایجاد شود که مسطح و بدون چاله باشد.

17

پوشش خزانه

فروردین

پس از بذرپاشی روی خزانه را کمان چوبی یا میله گرد آهنی نصب نموده و روی آن را با نایلونهای مناسب کاملاً می پوشانند.

18

آبیاری خزانه

فروردین اردیبهشت

در چند روز اول بذرپاشی نباید روی بستر آب باشد. معمولاً رطوبت گل برای جوانه زنی کافی می باشد. در صورت نیاز در صبحها به کرتها آب رسانده و بلافاصله زهکشی شود تا روی بستر آب قرار نگیرد. پس از دوتا سه برگه شدن و همزمان با هوادهی گیاهچه ها باید پای بوته ها آب وجود داشته باشد. لازم است تا از ماندابی شدن بستر خزانه جلوگیری شود.

19

هوادهی خزانه

فروردین اردیبهشت

در مرحله 3 برگی لازم است مرحله به مرحله بویژه در روزهای گرم نسبت به هوادهی و مطابقت دادن گیاهچه به شرایط آب و هوایی طبیعی اقدام نمود.

20

شرایط گیاهچه های تولید شده

نیمه اول اردیبهشت

گیاهچه های پرورش یافته نه تنها از لحاظ یکنواختی و سرسبزی می بایست مورد توجه قرار گیرند بلکه از لحاظ ارتفاع نشا و طول ریشه و نیز ریشه دوانی مطلوب بوده و به رنگ سفید و فعال باشند. همچنین گیاهچه برنج می بایست دارای قطر ساقه مناسب باشد (ضعیف و لاغر نباشد).

21

زمان انتقال نشا

اردیبهشت

نشایی با سن 30-25 روز و با ارتفاع حدود 25 سانتی متر و 5-4 برگه برای انتقال مناسب می باشد.

22

مصرف کود در خزانه (خزانه معمولی)

فروردین و اردیبهشت

مصرف 2تا 5/2 کیلوگرم از کودهای اوره و سوپرفسفات تریپل و یک تا 5/1 کیلوگرم سولفات پتاسیم در 100 متر مربع خزانه. تمامی کودهای سوپرفسفات تریپل و سولفات پتاسیم به همراه 5/1 کیلوگرم کود اوره باید قبل از آخرین مرحله آماده کردن خزانه به زمین داده شده و با خاک مخلوط شوند. باقیمانده کود اوره در یک تا دو نوبت به صورت سرک مصرف شود با این یاد آوری که آخرین نوبت مصرف سرک حداقل باید یک هفته قبل از انتقال نشا باشد.

23

زمان مناسب نشاکاری

اوایل اردیبهشت

بهترین زمان نشاکاری دهه دوم اردیبهشت می باشد.

24

تراکم نشاکاری (فاصله نشاکاری)

اردیبهشت

مناسب ترین تراکم برای ارقام اصلاح شده 25×25 سانتیمتر و برای ارقام محلی 20×20 سانتیمتر می باشد.

25

تعداد نشا در کپه

اردیبهشت

در صورت تولید نشاهای قوی 1 تا 2 بوته کافی است، برای اطمینان می توان تا 3 بوته در کپه کشت نمود. نشاکاری با بوته های زیاد باعث رقابت منفی و نیز کاهش محصول می شود.

26

مدیریت آب در اوایل نشاکاری برنج

اردیبهشت و خرداد

آبیاری شالیزار ضمن تأمین نیاز آبی گیاهچه ها، در صورت کنترل ارتفاع آن باعث پیش گیری از گسترش رشد علفهای هرز خواهد شد. بنابراین تا سایه اندازی برنج در سطح خاک ارتفاع آب 5 سانتیمتر توصیه می شود.

27

روشهای کنترل علفهای هرز

اردیبهشت و خرداد

ضمن رعایت یکسری اصول پیش گیری شامل بذر خالص، خزانه مناسب، مبارزه مکانیکی در خزانه و روشهایی نظیر مدیریت آب در زمین اصلی، استفاده از اردک در شالیزار و نیز مبارزه دستی با علفهای هرز پیشنهاد می گردد.

28

رهاسازی جوجه اردکها

اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد

به منظور کنترل بیولوژیکی علفهای هرز و بعضی از آفات و نیز افزایش حاصلخیزی خاک رها کردن 300-250 جوجه اردک با سن دو هفته در هکتار توصیه می شود. حدود 10 روز بعد از نشاکاری زمانیکه گیاهچه استقرار پیدا کرد می توان جوجه اردکهای مورد نظر را در شالیزار رهاسازی کرد. محصور بودن شالیزار با سیم توری یا وسایل دیگر ضروری می باشد. شالیزارهایی که کنار مناطق مسکونی می باشند برای این روش مناسب می باشد.

29

محل نگهداری جوجه اردکها

دوره رشد و بعد از برداشت برنج

اگر لانه جوجه اردک ها در کنار شالیزار ایجاد شود بطوریکه اردکها شبانه روز در شالیزار فعالیت داشته باشند بهتر است.

30

مدیریت تغذیه و پرورش جوجه اردکها

دوره رشد

تغذیه یکبار در روز کفایت می نماید و بهتر است غروب انجام شود. با مشورت کارشناس دامپروری از مواد غذایی نظیر سبوس برنج و باقی مانده مواد غذایی خانوار نظیر نان و ...استفاده شود. برای واکسیناسیون و مصرف دارد درو و امور درمانی با دامپزشک مشورت شود.

31

مدیریت کود

اردیبهشت تا مرداد

با استفاده ازآزمون خاک و مشورت محقق نسبت به برآورد نیاز کودی اقدام شود. البته کود دامی، کود سبز ومیزان ازت تثبیت شده توسط شبدر و نیز میزان کود دامی فراهم شده توسط اردکها باید برآورد شود. بنابراین با درنظر گرفتن موارد ذکر شده و نوع رقم، کود مورد نیاز تعیین می گردد.

32

کنترل آفت برگخوار و ساقه خوار برنج پس از برداشت برنج در شالیزار

اواسط شهریور ماه تا اسفندماه فصل پاییز و زمستان اوایل شهریورتا اواخر آبان ماه اوایل تا اواسط مهر ماه در طول سال دهه سوم اسفند-تا اواخر شهریور ماه

شخم- آب تخت (برای اراضی که مستعد انجام کشت دوم نیست و کشاورز قصد آن را در اراضی مستعد ندارد). شخم- کشت گیاهان علوفه ای، دانه های روغنی، سبزی جمع آوری بقایای برنج در یک نقطه از زمین و در صورت عدم سوزاندن آنها سوزاندن بقایای گیاهی اراضی شالیزاری بعد از برداشت برنج به هیچ وجه توصیه نمی شود. عدم جابجایی بذور بدون گواهی سلامت بذر از منطقه ای به منطقه ی دیگر. نصب تله نوری یا فانوسی برای کشتن شب پره های زمستان گذران حداقل 1 فانوس در 3 هکتار به شرط مشارکت کامل کشاورزان

33

مبارزه با آفت کرم ساقه خوار

خرداد تا مرداد

مبارزه زراعی - وجین پنجه های آلوده به ساقه خوار از چهار هفته بعد از نشاکاری تا قبل از آبستنی و انهدام پنجه های آلوده با دست و زیر خاک نمودن آنها (حداقل 2 مرتبه) - نصب تله نوری یا فانوسی برای بررسی جمعیت شب پره ها ی ساقه خوارهمراه با بررسی وضعیت مراحل رشدی آفت در بوته های برنج و تلفیق اطلاعات مورد استفاده از آن برای تعیین زمان مناسب کنترل بیولوژیکی. مبارزه بیولوژیکی:1- یک بار در خزانه با توجه به فنولوژی گیاه (در شرایطی که حداقل 10 روز بعد نشاء به زمین اصلی انتقال یابد). 2- برای نسل اول وقتی که در داخل 50% های از ساقه های نمونه برداری شده شفیره باشد و تکرار آن یک هفته بعد از اولین رهاسازی برای نسل دوم و سوم با شروع پرواز پروانه از طریق تله های نوری و تکرار آن با فاصله یک هفته بعد برای سه بار.لازم به توضیح است که در هر مرتبه رهاسازی مقدار زنبور یک گرم در هکتار در 100 تریکوکارت (700-500 عدد شفیره سالم بر روی هر تریکوکارت ) استفاده می شود.

34

مبارزه با آفت برگخوار

با توجه به استفاده تلفیقی شامل بهزراعی، زنبور تریکوگراما و نیز اردک جمعیت برگخوار کنترل خواهد شد. در صورت مشاهده خسارت اقتصادی با استفاده از کرت دستجات روی گیاهچه و تکان دادن برنج باعث پایین افتادن کرم برگخوار شده و اردکها براحتی از آن تغذیه می کنند.

35

پیش گیری و مبارزه با بیماریها

انتخاب ارقام مقاوم بهترین روش پیش گیری از بیماریها می باشد. بطوریکه ارقام اصلاح شده نسبت به بیماری بلاست مقاوم می باشند. 1- کاشت ارقام مقاوم و متحمل به آفات و بیماریها 2- شخم عمیق بقایای گیاهی بعد از برداشت محصول 2- رعایت اصول صحیح زراعت برنج مانند فاصله کاشت، زمان کاشت (کاشت زود هنگام برای فرار از بیماری بلاست توصیه می گردد)، آبیاری مناسب 3- مصرف بهینه کودها به ویژه مصرف تقسیطی کودهای ازته 4- از بین بردن علف های هرز میزبان واسط 5- رعایت تناوب زراعی بین ارقام محلی و

تحقیق در مورد برنج سالم

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 7 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

برنج سالم

تهیه و تدوین : مهندس محمد تقی کربلائیعضو هیت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور – معاونت مازندران

بر اساس یافته‌های نوین و توسعه‌های اخیر مبنی بر کاهش مصرف مواد شیمیایی یا عدم استفاده از آنها در تولید محصولات کشاورزی که در حال حاضر در دنیا بالغ بر 12 میلیون هکتار به کشت (ارگانیک) یا کشت بدون مصرف کود و سم مبادرت می‌ورزند. در محصول برنج نیز در بعضی از کشورها از جمله ژاپن در این زمینه اقداماتی را انجام داده‌اند. به طوری که با دست‌آورده‌های تحقیقاتی، برنج‌های ارگانیک با حفظ و حتی افزایش عملکرد در واحد سطح اقدام نمودند.در کشور ما (ایران) در سال‌های اخیر نیز اقداماتی جهت، تولید برنج سالم با حداقل کود و سم نمودند از جمله آن استفاده از زنبور تریکوگراما برای کنترل کرم ساقه‌خوار برنج و نیز استفاده از اردک برای کنترل علف هرز و نیز بعضی از آفات از جمله برگ‌خوار برنج نمودند.توسعه فنی کشت برنج سالم با هدف بکارگیری حداقل کود و سم جهت تولید برنج توسط محققان مؤسسه تحقیقات برنج کشور معاونت مازندران تدوین و ارائه شده و امید است با بکارگیری این توصیه‌ها توسط کشاورزان باعث ترویج و توسعه فرهنگ استفاده بهینه یا حداقل از کود و سم در شالیزارهای کشور به ویژه استان‌های شمالی نایل گردیم.

ردیف

توصیه فنی با شرح عملیات

زمان

توضیحات

1

انتخاب زمین

فصل زراعی قبل

اراضی که خاک حاصلخیز، ورودی آب مستقل و سیستم زهکشی دارند برای این امر مناسب می باشد.استفاده از کود دامی پوسیده به مقدار 20 تن در هکتار و نیز کشت محصولات خانواده بقولات در تناوب با برنج باعث افزایش حاصلخیزی خواهد شد.

2

تناوب مناسب کشت

فصل زراعی قبل از برنج (فصل کشت دوم)

مناسب ترین تناوب قبل از برنج، کشت شبدر برسیم می باشد زیرا امکان کشت برنج را در زمان مناسب فراهم می نماید. همچنین باعث افزایش حاصلخیزی خاک می شود.

3

شخم اول

اسفند و فروردین

برای خزانه در اسفند و برای زمین اصلی اواسط فروردین با گاو آهن برگردان با عمق 15 تا 20 سانتی متر انجام شود.

4

تهیه بذر

بهمن و اسفند

بذور برنج را می توان به صورت گواهی شده از مراکز خدمات جهاد کشاورزی تهیه نمود. البته بعضی از کشاورزان با آشنایی از روش تهیه بذر هر ساله خودشان قسمتی از مزرعه را برای تهیه بذر انتخاب می نمایند.

5

انتخاب رقم

اسفند

با توجه به تولید اقتصادی، دوره رشد، کیفیت تحمل به آفات و بیماریها و سایر شرایط و نیز با مشورت کارشناسان یکی از ارقام اصلاح شده یا محلی انتخاب می شود. توجه به اینکه تحمل ارقام به آفات و بیماریها در جهت کاهش مصرف کود و سموم شیمیایی بسیار مهم می باشد. بنابراین بهتر است کشاورزبا مشورت با کارشناسان محققان نسبت به انتخاب رقم اقدام نماید.

6

محل خزانه

اسفند

محل خزانه براساس حاصلخیز بودن مزرعه، دسترسی به آب، زهکشی مناسب، تابش خورشید، عدم آلودگی شدید به آفات و علفهای هرز و سایر شرایط مورد نیاز باید انتخاب شود.

7

شخم دوم و آب تخت کردن

اواخر اسفند و اوایل فروردین

حداقل بیست روز قبل از زمان بذرپاشی در خزانه می بایست اقدام به آبیاری و شخم دوم و سوم مزرعه نمود تا بقایای شبدر مشکلی ایجاد نکند و نیز خاک برای سبز کردن بذر آماده شود.

8

میزان بذر

اسفند

مقدار 40 تا 50 کیلوگرم بذر برای یک هکتار کفایت می نماید. البته در صورت تهیه بذر مناسب در خزانه

9

سبک و سنگین کردن بذر

فروردین

با استفاده از محلول آب و نمک (15%) که با معیار شناور بودن تخم مرغ تازه مشخص می شود اقدام به سبک و سنگین کردن بذور نموده بذور پوک و نارس جدا شوند.به منظور جداسازی نمک از سطح شلتوک لازم است چند بار با آب معمولی شستشو داده شود.

10

ضدعفونی بذر و جوانه زنی

قبل از بذرپاشی

خیساندن بذر در آب ولرم و تمیز به مدت 24ساعت ، سپس بذر را به مدت 24 ساعت در محلول سمی قارچکش های توصیه شده حفظ نباتات مانند تیوفانات متیل تیرام (پودر وتابل 80% به میزان 5/4 گرم سم برای یک کیلو گرم بذر در 5/1 لیتر آب حل گردد) کاربوکسین تیرام (75% پودر وتابل با محلول دو در هزار)، سلست (مایع قابل حل 5/2% به میزان دو در هزار) و تریفمین (امولسیون 15% به میزان 3/3 واحددر هزار) خیسانده و سپس برای جوانه زدن در گرمخانه نگهداری شود (در صورت تهیه بذر از مزارع سالم و فاقد آلودگی با نظر کارشناس فنی، نیازی به ضد عفونی نمی باشد).

11

نگهداری در گرمخانه جهت جوانه دارکردن بذر

فروردین

بهتر است در گلخانه در درجه حرارت 30-25 درجه یا در جای گرم (با پوشش گونی در زیر و اطراف بذر) نگهداری نمود. بطوریکه ارتفاع بذر از 30 سانتی متر تجاوز نکند.

12

هم زدن و آبدهی بذر

فروردین

هر دوازده ساعت جهت تأمین رطوبت و هوادهی باید هم زده و آب با دمای 40-30 درجه (ولرم) آب پاش نمود.

13

اندازه مناسب جوانه برای بذرپاشی

فروردین

بذور جوانه زده باید یکنواخت باشد اندازه ریشچه و ساقچه حدود نیم گرم مناسب است.

14

تراکم بذرپاشی در خزانه

فروردین

حدود 100 گرم بذر در متر مربع مناسب است البته براساس نوع رقم کمی تفاوت دارد که با نظر کارشناس یا محقق اقدام شود.

15

مساحت خزانه

به ازای هر هکتار کشت برنج (250 تا 300 متر مربع خزانه مورد نیاز) خواهد بود و به صورت جوی پشته (ایستگاهی) توصیه می شود.

16

ابعاد خزانه

طول پشته 15 متر،عرض پشته ها 5/1-20/1 متر و عرض جوی ها 80-70 سانتی متر می باشد. پشته ها طوری ایجاد شود که مسطح و بدون چاله باشد.

17

پوشش خزانه

فروردین

پس از بذرپاشی روی خزانه را کمان چوبی یا میله گرد آهنی نصب نموده و روی آن را با نایلونهای مناسب کاملاً می پوشانند.

18

آبیاری خزانه

فروردین اردیبهشت

در چند روز اول بذرپاشی نباید روی بستر آب باشد. معمولاً رطوبت گل برای جوانه زنی کافی می باشد. در صورت نیاز در صبحها به کرتها آب رسانده و بلافاصله زهکشی شود تا روی بستر آب قرار نگیرد. پس از دوتا سه برگه شدن و همزمان با هوادهی گیاهچه ها باید پای بوته ها آب وجود داشته باشد. لازم است تا از ماندابی شدن بستر خزانه جلوگیری شود.

19

هوادهی خزانه

فروردین اردیبهشت

در مرحله 3 برگی لازم است مرحله به مرحله بویژه در روزهای گرم نسبت به هوادهی و مطابقت دادن گیاهچه به شرایط آب و هوایی طبیعی اقدام نمود.

20

شرایط گیاهچه های تولید شده

نیمه اول اردیبهشت

گیاهچه های پرورش یافته نه تنها از لحاظ یکنواختی و سرسبزی می بایست مورد توجه قرار گیرند بلکه از لحاظ ارتفاع نشا و طول ریشه و نیز ریشه دوانی مطلوب بوده و به رنگ سفید و فعال باشند. همچنین گیاهچه برنج می بایست دارای قطر ساقه مناسب باشد (ضعیف و لاغر نباشد).

21

زمان انتقال نشا

اردیبهشت

نشایی با سن 30-25 روز و با ارتفاع حدود 25 سانتی متر و 5-4 برگه برای انتقال مناسب می باشد.

22

مصرف کود در خزانه (خزانه معمولی)

فروردین و اردیبهشت

مصرف 2تا 5/2 کیلوگرم از کودهای اوره و سوپرفسفات تریپل و یک تا 5/1 کیلوگرم سولفات پتاسیم در 100 متر مربع خزانه. تمامی کودهای سوپرفسفات تریپل و سولفات پتاسیم به همراه 5/1 کیلوگرم کود اوره باید قبل از آخرین مرحله آماده کردن خزانه به زمین داده شده و با خاک مخلوط شوند. باقیمانده کود اوره در یک تا دو نوبت به صورت سرک مصرف شود با این یاد آوری که آخرین نوبت مصرف سرک حداقل باید یک هفته قبل از انتقال نشا باشد.

23

زمان مناسب نشاکاری

اوایل اردیبهشت

بهترین زمان نشاکاری دهه دوم اردیبهشت می باشد.

24

تراکم نشاکاری (فاصله نشاکاری)

اردیبهشت

مناسب ترین تراکم برای ارقام اصلاح شده 25×25 سانتیمتر و برای ارقام محلی 20×20 سانتیمتر می باشد.

25

تعداد نشا در کپه

اردیبهشت

در صورت تولید نشاهای قوی 1 تا 2 بوته کافی است، برای اطمینان می توان تا 3 بوته در کپه کشت نمود. نشاکاری با بوته های زیاد باعث رقابت منفی و نیز کاهش محصول می شود.

26

مدیریت آب در اوایل نشاکاری برنج

اردیبهشت و خرداد

آبیاری شالیزار ضمن تأمین نیاز آبی گیاهچه ها، در صورت کنترل ارتفاع آن باعث پیش گیری از گسترش رشد علفهای هرز خواهد شد. بنابراین تا سایه اندازی برنج در سطح خاک ارتفاع آب 5 سانتیمتر توصیه می شود.

27

روشهای کنترل علفهای هرز

اردیبهشت و خرداد

ضمن رعایت یکسری اصول پیش گیری شامل بذر خالص، خزانه مناسب، مبارزه مکانیکی در خزانه و روشهایی نظیر مدیریت آب در زمین اصلی، استفاده از اردک در شالیزار و نیز مبارزه دستی با علفهای هرز پیشنهاد می گردد.

28

رهاسازی جوجه اردکها

اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد

به منظور کنترل بیولوژیکی علفهای هرز و بعضی از آفات و نیز افزایش حاصلخیزی خاک رها کردن 300-250 جوجه اردک با سن دو هفته در هکتار توصیه می شود. حدود 10 روز بعد از نشاکاری زمانیکه گیاهچه استقرار پیدا کرد می توان جوجه اردکهای مورد نظر را در شالیزار رهاسازی کرد. محصور بودن شالیزار با سیم توری یا وسایل دیگر ضروری می باشد. شالیزارهایی که کنار مناطق مسکونی می باشند برای این روش مناسب می باشد.

29

محل نگهداری جوجه اردکها

دوره رشد و بعد از برداشت برنج

اگر لانه جوجه اردک ها در کنار شالیزار ایجاد شود بطوریکه اردکها شبانه روز در شالیزار فعالیت داشته باشند بهتر است.

30

مدیریت تغذیه و پرورش جوجه اردکها

دوره رشد

تغذیه یکبار در روز کفایت می نماید و بهتر است غروب انجام شود. با مشورت کارشناس دامپروری از مواد غذایی نظیر سبوس برنج و باقی مانده مواد غذایی خانوار نظیر نان و ...استفاده شود. برای واکسیناسیون و مصرف دارد درو و امور درمانی با دامپزشک مشورت شود.

31

مدیریت کود

اردیبهشت تا مرداد

با استفاده ازآزمون خاک و مشورت محقق نسبت به برآورد نیاز کودی اقدام شود. البته کود دامی، کود سبز ومیزان ازت تثبیت شده توسط شبدر و نیز میزان کود دامی فراهم شده توسط اردکها باید برآورد شود. بنابراین با درنظر گرفتن موارد ذکر شده و نوع رقم، کود مورد نیاز تعیین می گردد.

32

کنترل آفت برگخوار و ساقه خوار برنج پس از برداشت برنج در شالیزار

اواسط شهریور ماه تا اسفندماه فصل پاییز و زمستان اوایل شهریورتا اواخر آبان ماه اوایل تا اواسط مهر ماه در طول سال دهه سوم اسفند-تا اواخر شهریور ماه

شخم- آب تخت (برای اراضی که مستعد انجام کشت دوم نیست و کشاورز قصد آن را در اراضی مستعد ندارد). شخم- کشت گیاهان علوفه ای، دانه های روغنی، سبزی جمع آوری بقایای برنج در یک نقطه از زمین و در صورت عدم سوزاندن آنها سوزاندن بقایای گیاهی اراضی شالیزاری بعد از برداشت برنج به هیچ وجه توصیه نمی شود. عدم جابجایی بذور بدون گواهی سلامت بذر از منطقه ای به منطقه ی دیگر. نصب تله نوری یا فانوسی برای کشتن شب پره های زمستان گذران حداقل 1 فانوس در 3 هکتار به شرط مشارکت کامل کشاورزان

33

مبارزه با آفت کرم ساقه خوار

خرداد تا مرداد

مبارزه زراعی - وجین پنجه های آلوده به ساقه خوار از چهار هفته بعد از نشاکاری تا قبل از آبستنی و انهدام پنجه های آلوده با دست و زیر خاک نمودن آنها (حداقل 2 مرتبه) - نصب تله نوری یا فانوسی برای بررسی جمعیت شب پره ها ی ساقه خوارهمراه با بررسی وضعیت مراحل رشدی آفت در بوته های برنج و تلفیق اطلاعات مورد استفاده از آن برای تعیین زمان مناسب کنترل بیولوژیکی. مبارزه بیولوژیکی:1- یک بار در خزانه با توجه به فنولوژی گیاه (در شرایطی که حداقل 10 روز بعد نشاء به زمین اصلی انتقال یابد). 2- برای نسل اول وقتی که در داخل 50% های از ساقه های نمونه برداری شده شفیره باشد و تکرار آن یک هفته بعد از اولین رهاسازی برای نسل دوم و سوم با شروع پرواز پروانه از طریق تله های نوری و تکرار آن با فاصله یک هفته بعد برای سه بار.لازم به توضیح است که در هر مرتبه رهاسازی مقدار زنبور یک گرم در هکتار در 100 تریکوکارت (700-500 عدد شفیره سالم بر روی هر تریکوکارت ) استفاده می شود.

34

مبارزه با آفت برگخوار

با توجه به استفاده تلفیقی شامل بهزراعی، زنبور تریکوگراما و نیز اردک جمعیت برگخوار کنترل خواهد شد. در صورت مشاهده خسارت اقتصادی با استفاده از کرت دستجات روی گیاهچه و تکان دادن برنج باعث پایین افتادن کرم برگخوار شده و اردکها براحتی از آن تغذیه می کنند.

35

پیش گیری و مبارزه با بیماریها

انتخاب ارقام مقاوم بهترین روش پیش گیری از بیماریها می باشد. بطوریکه ارقام اصلاح شده نسبت به بیماری بلاست مقاوم می باشند. 1- کاشت ارقام مقاوم و متحمل به آفات و بیماریها 2- شخم عمیق بقایای گیاهی بعد از برداشت محصول 2- رعایت اصول صحیح زراعت برنج مانند فاصله کاشت، زمان کاشت (کاشت زود هنگام برای فرار از بیماری بلاست توصیه می گردد)، آبیاری مناسب 3- مصرف بهینه کودها به ویژه مصرف تقسیطی کودهای ازته 4- از بین بردن علف های هرز میزبان واسط 5- رعایت تناوب زراعی بین ارقام محلی و

تحقیق در مورد تکنولوژی برنج

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 4 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

تکنولوژی برنج - نگاهی به صنعت شالی کوبی کشور

 مقدمهبرنج ، گیاهی است که به علت نیاز زیادی که اغلب مردم جهان به آن دارند در بین غلات بعد از گندم در سطح بسیار وسیعی از زمین های زراعتی برخی از کشور های مختلف جهان کشت می گردد. کشت و کار برنج در دنیا و تولید آن از نظر کیفیت و کمیت دارای اهمیت خاصی است، زیرا برنج یکی از نباتاتی است که دانه آن برای تامین غذای اصلی بیش از نصف مردم جهان(6/1 میلیارد نفر) بکار می رود. در بخش عظیمی از قاره آسیا ، برنج تامین کننده بیش از 80 درصد کالری و 75 درصد پروتئین مصرفی مردم می باشد. خاستگاه اصلی برنج ، آسیای جنوب شرقی است و از آنجا بتدریج به سایر نقاط جهان راه یافته است. بنا بر اسناد تاریخی ،کشت برنج در چین و هند پیشینه هفت هزار ساله دارد. در مورد ورود برنج به ایران، برخی آن را به زمان هخامنشیان و عده ای به زمان ساسانیان و گروهی به دوره بعد از ورود عرب ها به ایران نسبت می دهند. بنابر اظهار لا توفر کشت برنج در ایران پس از تسلط اعراب به ایران رونق گرفته است. حدود 95 درصد برنج دنیا در کشورهای در حال توسعه و عمدتا در قاره آسیا تولید می شود . همچنین 90 درصد برنج آسیا به مصرف داخلی رسیده و تنها حدود 5-4 درصد تولید در تجارت جهانی وارد می شود. برنج دارای جنس و گونه های زیادی است که مهمترین جنس أن oryza وگونه زراعتی آن sativa است. گونه sativa که در تغذیه انسان ، نقش مهمی دارد بدون عملیات تبدیل ، قابل مصرف غذایی انسان نمیباشد، اما در روند تبدیل، دانه برنج دچار خسارت کمی و کیفی شده و اجزاء و ( by-product ) های مختلف از آن تولید می گردد که متاسفانه در شرایط کنونی به دلیل عدم وجود تکنولوژی و تجهیزات مناسب و مدرن ،بلا استفاده مانده اند. کشور ما با تولید حدود8/2 میلیون تن شلتوک و وجود بیش از 4000 واحد شالی کوچک در استانها، پتانسیل مناسبی برای فرآوری و تولید محصولات با ارزش افزوده می باشد.1- ارزش غذایی برنج:برنج ، یک منبع اصلی انرژی، پروتئین، ویتامین B1 (ریبوفلاوین) ،B2 (نیاسین) ، آهن و کلسیم در رژیم غذایی است. میزان کالری حاصل از برنج ،مشابه گندم و مقدار پروتئین آن کمتر از گندم می باشد. در مقایسه با اقلامی نظیر گوشت و حبوبات، برنج دارای پروتئین کمتری است،لیکن مواد قندی و نشاسته موجود در آن از سیب زمینی، حبوبات و گندم بیشتر می باشد. تولید برنج جهان:در سال 2004 ،تولید برنج جهان  610  میلیون تن بوده است .( IRRI ) ،که در 114 کشور برنج خیز تولید شده است. 50 درصد این کشورها ، تولید بیشتر از100000 تن در سال داشته اند. ده کشور تولید کننده برنج جهان عبارتند از : چین ،هند، اندونزی، بنگلادش،ویتنام، تایلند ، میانمار ، ژاپن، فیلیپین و برزیل. کشور ما جزو 54 کشور بعدی تولید کننده برنج می باشد .بنابر آمار زراعی سال 84-1383 ،74/2 میلیون تن شلتوک تولید شده است.تولید برنج در ایران:بنابر آمار زراعی سال 84-1383 ،در سطح 628 هزار هکتار ،74/2 میلیون تن انواع واریته های مختلف شلتوک،تولید شده است. استان مازندران 17/37 درصد، برنجکاران گیلانی 88/27 درصد آن را تولید کرده اند. کشاورزان این دو استان ساحلی، جمیعا 05/65 درصد از شلتوک کشور را تولید کرده اند. سه استان فارس، گلستان و خوزستان به ترتیب با 40/9 ، 18/9 و 18/7 درصد سهم در تولید شلتوک مقام های سوم تا پنجم را به خود اختصاص داده اند. شالیکاران پنج استان فوق الاشاره 81/90 درصد شلتوک کشور را تولید کرده اند. از 21 استان تولید کننده شلتوک ،بالاترین سهم به استان مازندران با 01/1 میلیون تن و کمترین سهم به استان یزد با 44 تن شلتوک تعلق داشته است.صنعت شالیکوبی (تبدیل ) برنج در ایران: بر اساس آمار استان های برنج خیز بیش از 4000 واحد شالی کوچک در کشور وجود دارند، که حداقل ظرفیت تولیدی 200 تن و حداکثر ظرفیت 4000 تن برنج سفید در سال می باشد . بالاترین تعداد شالی کوبی به استان گیلان به تعداد 1500 واحد و کمترین واحد به استان اردبیل 3 واحد اختصاص یافته است. صنعت تبدیل در اکثریت آنها (بیش از 90 درصد) ، دارای فناوری با قدمت 70-60 سال قدیمی و مستهلک می باشد . شلتوک تولید شده با صرف هزینه های نهاده ها ( سم ، کود، نیروی انسانی و ...) در واحد های مذکور، پس از خشک شدن به برنج سفید تبدیل می شود. در این واحدها ، به دلیل فرسودگی و غیر استاندارد بودن خط تبدیل ، شلتوک، دچار خسارات و ضایعات بالای کیفی و کمی می گردد، به صورتی که میزان برنج شکسته از دو برابر استاندارد جهانی ( FAO ) بالاتر می باشد. علاوه بر آن، از اجزاء حاصله از تبدیل شلتوک، از جمله : پوسته ، سبوس برنج ، برنج های خرد و شکسته شده ، کاه برنج و .... استفاده اقتصادی با ارزش افزوده بعمل نمی آید. با توجه به واردات هر ساله برنج سفید برای جبران کمبود مصرفی برنج در کشور و با عنایت به برنامه" چهارم توسعه " مبنی بر افزایش فر آوری و میزان دو برابر فعلی و کاهش ضایعات در حدود 50% محصولات کشاورزی ، بویژه محصولات استراتژیک غذایی ، لزوم کاهش برنج شکسته در واحد های شالی کوبی کشور ، امری ضروری ، حیاتی و اجتناب نا پذیر می باشد. همچنین با استفاده از ضایعات برنج در واحد های شالی کوبی و تولید فر آورده های با ارزش افزوده ، با برنامه ریزی و هماهنگی ارگانها ، مراکز وادرات زیربط ، می توان بهره وری واحدها را افزایش داد. بر این اساس ، دفتر صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی طرح "اصلاح و نو سازی صنعت شالی کوبی کشور " را در سال 1383 تدوین نموده است . این طرح با همکاری کلیه کارشناسان و صاحبنظران استان های برنج خیز و مشاور دانشگاه گیلان تهیه شده است . بر اساس برنامه ریزی طرح ، واحد های شالی کوبی کشور مجهز به تجهیزات و ماشین آلات صنعتی مدرن شده و از میزان ضایعات (برنج شکسته) به مقدار قابل توجهی کاسته می شود.در اینجا اشاره ای نیز به موقعیت فعلی " صنعت شالی کوبی کشور هندوستان " می کنیم :در حال حاضر ، بیش از 50% کل تولید برنج(93 میلیون تن -2003) این کشور ، در واحدهای مدرن ، تبدیل و فرآوری می گردد . حدود 40% تولید در واحدهای سنتی و 10 درصد آن به شیوه دستی( له کردن توسط دست ) ، تبدیل می شود. اکنون ، 35088 واحد شالی کوبی مدرن به ظرفیت (4 - 5/0 تن در ساعت)، 4538واحد مجهز به پوست کن صفحه ای (under – runner ) و 8385  واحد مجهز به دستگاه پوست کن – سفید کن و 91287 عدد ماشین پوست کن فلزی از نوع تیغه ای در این کشور در کار تبد یل شرکت دارند.(2003،MFPI )در بخش فرآوری برنج:50 درصد کل تولید شلتوک ، به روش نیم جوش ( parboiling ) فرآوری می شود . این فرآیند عمدتا در واحدهای مدرن صورت می پذیرد. خشک کردن شلتوک توسط نور آفتاب، یا در خشک کن های مکانیکی از نوع ( L.S.U ) انجام می شود .ضایعات برنج در جابجایی و انبار و نگهداری 10% است. حدود 70%تولید شلتوک ، توسط کشاورزان در انبارهای کوچک بومی نگهداری می گردد. در واحدهای تجاری شالی کوبی ، نگهداری برنج سفید و شلتوک در بسته بندیهای کیسه ای، بسیار متداول است . از فرآورده های دیگر واحدهای شالی کوبی مدرن ، روغن سبوس است که از 4/3 میلیون تن سبوس، حدود 5/0 میلیون تن روغن استحصال می گردد. دو سوم روغن استحصالی روغن خوراکی و بقیه روغن صنعتی می باشد . حدود 80000 تن روغن سبوس ، در پخت غذاها مصرف می گردد. سبوس روغن گیری شده ، عمدتا برای غذای دام ، مورد استفاده قرار می گیرد. از پوسته برنج عمدتا در کوره ها به عنوان سوخت در تولید بخار در واحدهای برنج نیم جوش (parboiling ) استفاده می شود . همچنین از گاز تولید شده برای موتور دیزل بعنوان سوخت و همچنین تولید برق استفاده می گردد . تولید فورفورال از موارد دیگر استفاده پوسته شلتوک در واحدهای تجاری شالی کوبی است. در کشور هندوستان ، افراد زیادی دوره های آموزش تکنیکی را فرا گرفته اند و در بخش تحقیقات ، محققین فعالانه در بخش " تکنولوژی پس از برداشت" کار می کنند. در بخش صنعت و سازندگان ماشین های شالی کوبی ، کشور هندوستان یکی از صادر کنندگان خط تولید و فرآوری برنج در جهان است . این کشور همچنین ، دوره های آموزشی لازم را برای افراد کشورهای دیگر جهان ارائه می کند. - پیشنهادات:1- با توجه به قدمت بیش از 90-80 درصد ماشین آلات واحدهای شالی کوبی کشور با بیشتر از 50 سال ، هزینه سرمایه گذاری برای جایگزینی و نو سازی کامل خط تبدیل ، بسیار سنگین خواهد بود . لذا ، توصیه می گردد، نقاط گلوگاه ( CCP ) در ایجاد ضایعات ( برنج خرد و شکسته ) که عمر مفید آنان پایان یافت ، نوسازی و جایگزین گردیده و بقیه قسمتهای حساس ترمیم و باز سازی گردد . در خط تبدیل و واحد شالی کوبی ، ماشینهای پوست کن ، سفید کن و خشک کن از نقاط بحرانی محسوب شده و نقاط باز سازی قرار گیرند .2-برنامهریزی و هماهنگی ارگان ها و دفاتر زیربط از جمله دفتر صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی با پارک علم و فناوری استان گیلان در اجرای طرحها و پروژه های چند منظوره صنایع تبدیلی برنج به منظور استفاده بهینه از محصولات جانبی برنج .3-تخصیص وام و تسهیلات بلند مدت با بهره کم به متقاضیان " اصلاح و نو سازی صنعت شالی کوبی کشور "4- تخصیص سرمایه در گردش به صاحبان شالی کوبی برای خرید شلتوک از زارعین برنجکار، به عنوان اهرم تشویقی در اصلاح و نو سازی واحدها .5- اصلاح خشک کن های موجود واحدها با هدف کاهش مصرف سوخت و کاهش هزینه ها ، حفظ کیفیت دانه برنج و کاهش شکستگی .6- آموزش کلیه کارکنان واحد های شالی کوبی با همیاری سازمان آموزش فن و حرفه ای ، دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی معتبر کشور با هدف ارتقاء دانش فنی آنها.تهیه و تدوین: مهندس رقیه سکوتی فر – کارشناس ارشد صنایع غذاییماخذ:1- سیمای صنعت برنج – "رقیه سکوتی فر" – 13842- طرح"اصلاح و نوسازی صنعت شالی کوبی کشور" – دکتر میر حسین پیمان و کارشناسان – 1383 3- منابع اینترنت، IRRI