لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 68
امنیت شغلی با رویکرد ایمنی و سلامت و نقش آن در نگهداری کارکنان سازمان
چکیده
این مقاله به بررسی یکی از عوامل مهم نگهداری کارکنان یعنی ایمنی و سلامت حرفهای میپردازد. در ابتدا تعریف و مفاهیم مربوط ارائه میشود و سپس روشهای متداول بررسی و اقدام در زمینه بهداشت و ایمنی محیط کار نام برده شده و به قوانین ایمنی و سلامت حرفهای در ایران اشاره میگردد. همچنین فرهنگ، سخت افزار و سیستمها که عوامل کلیدی در ایمنی و سلامت حرفهای هستند مورد بررسی قرار میگیرند. مواردی راهنما به منظور ارزیابی عملکرد ایمنی و سلامت ارائه میشود. انواع برنامههای ایمنی بر مبنای مشوق و برمبنای رفتار تحلیل میشوند. بعد از این مطالب استرس مرد بررسی قرار میگیرد. پس از تعریف استرس و عوامل بوجود آورنده آن، عواملی که بر آن اثر گذاشته و از آن اثر میپذیرند، بررسی شده و سپس راهکارهایی در چارچوب مدیریت استرس برای بهینه کردن آن ارائه میشود.
کلیدواژه : ایمنی و سلامت حرفه ای؛ امنیت شغلی؛ خطر بالقوه؛ بهداشت محیط کار؛ برنامه های ایمنی؛ استرس؛ فشار روانی؛ مدیریت استرس؛ ایمنی؛ شغل
1- مقدمه
یکی از رسالتهای اساسی مدیریت منابع انسانی نگهداری کارکنان توانمند میباشد. از آنجا که اقدامات نگهداری، مکملی بر سایر اقدامات و فرایندهای مدیریت منابع انسانی است، حتی اگر عملیات کارمندیابی، انتخاب، انتصاب و سایر اقدامات پرسنلی به نحو بایسته انجام شود بدون توجه کافی به امر نگهداری نتایج حاصل از اعمال مدیریت چندان چشمگیر نخواهد بود. نظام نگهداری منابع انسانی ابعاد متعددی را شامل میشود که میتوان آنها را به دو دسته تقسیم نمود: دسته اول در رابطه با حفظ و تقویت جسم کارکنان است مانند برقراری بهداشت و ایمنی در محیط کار، اجرای برانامههای ورزش و تندرستی و بعضی خدمات مشابه. دسته دوم شامل مواردی است که تقویتکننده روحیه علاقمندی کارکنان به کار و محیط کار میباشد مانند خدمات بیمه و بازنشستگی و خدمات پرسنلی. در صورت داشتن توجه و بکارگیری این موارد امنیت شغلی در کارکنان ایجاد شده و به رضایت شغلی آنها منتهی میشود که این امر خود از اهمیت بسزایی برخوردار است.در مقاله حاضر تأکید اصلی بر روی موارد دسته اول است به این صورت که در ابتدا در مورد اصطلاحات ایمنی و سلامت و جنبههای قانونی آن بحث میشود و در ادامه به برنامهها و راهکارهای مدیریت ایمنی و سلامت حرفهای پرداخته میشود. در قسمت دوم مقاله بحث سلامت کارکنان با توجه به عامل کلیدی استرس در محیط کار با تمرکز بر روی شناخت و بهینه سازی میزان استرس بررسی میشود. در پایان امید است که توجه و بکارگیری مطالب و راهکارهای این مقاله در افزایش ایمنی و سلامت محیط کار، بهینه سازی سطح استرس و ایجاد امنیت شغلی مناسب و در نهایت ایجاد رضایت شغلی موثر باشد که این نیز یکی از عواملی است که در بهبود مستمر و تعالی سازمانها باید در نظر گرفته شود.
2- امنیت شغلی1 در آینده
در آینده و در تجارت تغییرات سریع باعث کوچکتر شدن سازمانها میشود و سازمانها به سمت مجازی شدن پیش میروند. سازمانها به صورت یک هسته مرکزی در میآیند و سایر قسمتها و کارکنان به صورت موقت در اطراف آنها قرار میگیرند و اکثر مردم برای خود کار خواهند کرد. پرداختها به صورت قسمتی از سود خواهد شد و جای دستمزدهای ثابت را میگیرد. کارکنان خود را باید با قراردادهای نامعین و مستقل وفق دهند. در این شرایط کارکنان مجبورند
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 9 صفحه
قسمتی از متن .doc :
نسخه فرهنگی امنیت ملی
خبرگزاری فارس: مقاله پیش رو سعی دارد با روشی استراتژیک زاویه جدیدی از امنیت ملی کشور را مورد بازخوانی قرار دهد. از دیدگاه مؤلف ، مواجهه با تهدیدات فرهنگی مستلزم تغییر ساختار نظام امنیت ملی و نگاهی مجدد به جایگاه فرهنگ در این ساختار می باشد.
بررسی چالشهای گذشته ، حال و آینده ، در هنگام مطالعه مقوله امنیت ملی جمهوی اسلامی همواره حائز اهمیت بسیار بوده است. مقاله پیش رو سعی دارد با روشی استراتژیک زاویه جدیدی از امنیت ملی کشور را مورد بازخوانی قرار دهد. از دیدگاه مؤلف ، مواجهه با تهدیدات فرهنگی مستلزم تغییر ساختار نظام امنیت ملی و نگاهی مجدد به جایگاه فرهنگ در این ساختار می باشد.توجه شما را به مطالعه این رویکرد نوین جلب می کنیم . امنیت، در لغت به حالت فراغت از هرگونه تهدید یا حمله و آمادگی جهت رویارویی با آنها اطلاق میشود.[1] معمولاً در علوم سیاسی و حقوق، امنیت به پنج بخش: امنیت فردی، اجتماعی، ملی، بینالمللی و امنیت جمعی (Colective Security) تقسیم میشود. امنیت ملی، که در این گفتار به آن خواهیم پرداخت به حالتی اطلاق میشود که در آن هر ملتی فارغ از تهدیدٍ تعرض به تمام یا بخشی از جمعیت، دارایی، یا خاک خود به سر میبرد. [2] از این منظر، بررسی ساختار امنیت ملی یکی از موضوعات بینرشتهای[3] به شمار میرود که تاکنون در کشورمان تحقیقات قابل توجهای درباره آن صورت نگرفته است. بدون تردید، ایران، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مستمراً با چالشها و تهدیدات مخاطرهآمیز مواجه بوده و از این لحاظ، همواره تعریف و تامین امنیت ملی، موضوعی حائز اهمیت در نظر گرفته شده است. واقعیت تلخ آن است که، تاکنون در مجامع داخلی هیچ تعریفی از امنیت ملی که مورد توافق همگان باشد، ارائه نشده و طی این سالها، عمدتاً این مقوله در چارچوب ملاحظات نظامی و انتظامی مورد توجه بوده است. این در حالی است که مطمئناً میتوان تعریفهای دقیقی با در نظر گرفتن ابعاد امنیت ملی از آن ارائه کرد به نحوی که تمرکز مسئولیت حراست از امنیت کشور، صرفاً بر روی نیروهای نظامی و امنیتی قرار نگیرد. به عبارت دیگر، باید تعریفی از امنیت ملی ارائه کرد که سهم اندیشه و فرهنگ در آن به صورت دقیق مشخص شده باشد. البته تلاشهایی از این دست در برخی کشورهای توسعه یافته جهت ارائه تعریفی جامع از امنیت انجام پذیرفته است. برای مثال، دانشکده دفاع ملی کانادا امنیت ملی را چنین تعریف میکند: «امنیت ملی، حفاظت از شیوه پذیرفته شده زندگی مردم است که با نیازها و آرمانهای مشروع دیگران نیز سازگار میباشد. امنیت، شامل فارغبودن از حمله نظامی یا فشار، آزادی از انهدام داخلی و رهایی از زوال ارزشهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است که برای نحوه زندگی، اساسی است.» [4] اما درخصوص انقلاب اسلامی باید گفت این حرکت که تحقیقاً بیشتر یک انقلاب فرهنگی است، همواره از همین زاویه فکری ـ فرهنگی نیز مورد تهدید واقع شده است. این تهدید به ویژه پس از پایان جنگ تحمیلی روند فزایندهای به خود گرفته است. همچنین شواهد گویای این مهم است که انقلاب اسلامی در دهه آینده و به ویژه با ظهور نسلهای جدید، با چالشهای فکری ـ فرهنگی جـّدیتری مواجه خواهد بود که این وضعیت صرفنظر از تأثیر پروسه ارتباطات و اطلاعات جهانی بر آن، عمدتاً با مقاصد شیطنتآمیز، از سوی شبکههای مخالف خارجی و داخلی طرحریزی گردیده است. بنابراین میتوان تعریف تازهای از طرح امنیت ملی ارائه کرد که شامل موقعیت خاص کشورمان نیز باشد: طرحی که منابع و امکانات مادی و معنوی کشور را به منظور حفظ، حراست و ترویج منافع ملی، ارزشهای انقلاب اسلامی و فرهنگ ملی و دینی، بسیج و سازماندهی میکند. طبعاً این طرح باید مبتنی بر اصولی روشن و مجابکننده باشد تا بتواند به مثابه نیرویی هدایتکننده در بخشهای سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی کشور، عمل کند. هنگامی که این اصول شناخته شدند، باید از آنها نه تنها در جهت مشخصکردن اولویتهای منافع ملی، بلکه علاوه بر آن همچون شیوهای جهت تصمیمگیری درخصوص چگونگی حفاظت از این منافع در برابر تهدیدات معین نیز بهره جست. هدف از طراحی شیوه مذکور، انضباط و قدرت بخشیدن به این تصمیم است که در جمهوری اسلامی، چگونه، کجا و تحت چه شرایطی باید امکانات مختلف را به کار بست؟ این کوتاه نوشته، بدون انگیزه سنجش قدرت ملی در حوزه فرهنگ و با پیشفرض قراردادن اولویتمندبودن این دیدگاه در امنیت ملی کشور، درصدد نگاهی راهبردی به امنیت ملی از زاویه فرهنگ است. 1. علل بیسهمماندن فرهنگ در امنیت ملی: به نظر میرسد، در کشور ما تاکنون مفهوم امنیت ملی با تحولات جهانی رشد نیافته و همچنان در قالب رویکردهای سنتـّی مطرح میشود. وقتی سخن از دانش امنیت ملی به میان میآید، تصور بر این است که باید آن را صرفاً در مراکز و دانشکدههای نظامی و امنیتی جستجو کرد. متاسفانه در مراکز تصمیمگیری فرهنگی و حتی مجامع عالی امنیتی، نگاه فرهنگی به امنیت از جایگاهی شایستهای در ساختار نظام امنیت ملی کشور برخوردار نیست. صرفنظر از این واقعیت تماس و برخورد غیرفرهنگی با مقولههای فرهنگی، موضوعی است که همواره کشور ما را در برابر تهدیداتی از این نوع آسیبپذیر ساخته است. این معضل علاوه بر فقدان اعتقاد به وجود تهدید جدی فرهنگی، در فرضی خوشبینانه، به خلأ برآورد ملی از تهدیدات و خطرات فرهنگی باز میگردد. بنابراین، باید پذیرفت که فرایند تصمیمگیری و تصمیمسازی در این زاویه، میبایست با نگاهی کاملاً تخصصی توام باشد و قطعاً نمیتوان با فرمولها یا نسخههای نظامی و امنیتی ]به معنای متعارف در ایران[ با تهدیدات فرهنگی مقابلهای مؤثر کرد. بر این اساس، شش ضعف اساسی ذیل در حوزه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، قابل توجه میباشد: 1- فقدان اعتقاد به وجود تهدید امنیتی جدید از زاویه فرهنگی (فقدان درک دقیق از مفهوم و مراتب تهاجم فرهنگی) 2- عدم توجه به فرهنگ در تعریف امنیت ملی به جهت رشد نامتوازن این مفهوم همگام با تحولات جهانی. 3 - فقدان برآورد ملی از مخاطرات و ترسیم ابعاد و دامنه تهدیدات فرهنگی. 4-عدم مواجهه تخصصی با مقولات فرهنگی در حوزه امنیت ملی (جمعآوری اطلاعات، پردازش، تئوریسازی، تعیین استراتژی، تاکتیک، برنامه و اجراء). 5- فقدان قدرت و اقتدار در متولیان و هماهنگکنندهگان فعال امور فرهنگی. 6- عدم گسترش دانش امنیت بیرون از دایره عناصر نظامی و امنیتی (فقدان مشارکتپذیری در تامین امنیت ملی). 2. لزوم برخورداری از دانش عملیاتی استراتژیک [5] بیتردید امروزه در فضای انقلاب اطلاعاتی، امنیت ملی رابطه تنگاتنگی با فناوری اطلاعات دارد. دارندگان این فناوری، در صورتیکه از دانش عملیاتی استراتژیک نیز برخوردار باشند، همواره از قدرت برتر در تأمین امنیت ملی بهرهمند میشوند. تصمیمگیرندگان و سیاستگذاران، پس از تعریف دقیق دامنه امنیت ملی، اطلاعات و دادهها را جهت تصمیمگیری و اقدام، سازماندهی و تنظیم میکنند. [6] نباید فراموش کرد که این مرحله، یعنی ورود و سازماندهی اطلاعات یک عملیات رشتهای و بعضاً بینرشتهای است که میبایست کاملاً در فضای تخصصیِ مرتبط با آن انجام گیرد؛ چرا که در غیر این صورت اطلاعات و دادهها فاقد ارزش خواهند بود. پس از این مرحله، نوبت به پردازش اطلاعات میرسد. این پردازش، محور تعیینکنندهای در مراحل پیشینی برای اتخاذ یک تصمیم صحیح و به موقع قلمداد میشود. معمولاً پردازش سطحی و کمعمق که از جامعنگری نیز بیبهره
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 21
نکاتی درباره ویندوز 2003
ویندوز 2003 در 300 روز اول انتشار به 6 برنامه اصلاحی بسیار مهم نیاز داشت که در مقایسه با 36 برنامه اصلاحی در 300 روز اول بعد از عرضه ویندوز 2000 میزان 83 درصد کاهش را نشان میدهد. ویندوز 2003 اولین محصول مهمی بود که مایکروسافت آن را تحت Trustworthy Computing Release Process (یک فرآیند داخلی شامل مسائل امنیتی طراحی) تهیه نمود. آفیس 2003 و Exchange 2003 دو محصول از بیست محصولی هستند که به همین روش و با در نظر گرفتن مسائل امنیتی در طراحی تولید میشوند.
ادعای بیل گیتس درباره ویندوز 2003
گیتس ادعا کرده بود که ویندوز سرور 2003 مایکروسافت از ویندوز سرور 2000 آن امنتر است. وی میگوید: "مراحل توسعه امنیتی که تا پیش از انتشار ویندوز سرور 2003 در سال گذشته انجام گرفته است، خود بیانگر نتیجه این تلاشهاست." و در جای دیگر میگوید: "تعداد آگهی اعلامیههای امنیتی منتشر شده به هنگام شرایط بحرانی و مهم و در طی 320 روز نخست به بازار آمدن ویندوز سرور 2003 در مقایسه با ویندوز 2000 سرور، از مقدار 40 به رقم 9 کاهش یافته است."
اما جو ویلکاکس(Joe Wilcox)، یکی از محققین موسسه تحقیقات ژوپیتر که در مایکروسافت نیز فعالیت دارد میگوید که به ارقام متفاوتی از آنچه گیتس ادعا کرده، رسیده است. او میگوید با توجه به این که مایکروسافت نحوه درجهبندی نقاط آسیبپذیر امنیتی خود را از زمان انتشار ویندوز2000 سرور تا زمان انتشار ویندوز 2003 سرور تغییر داده است، آیا بیل گیتس مشکلات کماهمیتتر را نیز درنظر گرفته است یا خیر؟او در روند محاسباتی خود به 15 اخطار امنیتی در ویندوز سرور 2003 برخورد کرده است. همچنین هنگامی که آنرا با پیامهایی خطای امنیتی ویندوز 2000 سرور در همان فاصله زمانی تطبیق داد، تنها به 28 مورد دست یافت، نه 40 تا!
او در وب سایت خود مینویسد: "مسلم اینست که محاسبات من تعداد خطاهای کمتری را در ویندوز سرور 2003 در مقایسه با ویندوز 2000 سرور در یازده ماه اولیه پس از انتشار آنها نشان میدهد."
ویلکاکس گفته است که به زودی گزارشی از موسسه تحقیقات ژوپیتر درباره امنیت مایکروسافت منتشر خواهد شد که نشان میدهد به دلیل تصور افزایش امنیت در محصولات مایکروسافت، تنها 36 درصد از مدیران IT در این تجارت درآمدی بالغ بر 50 میلیون دلار داشتهاند.
خانواده Windows .NET Server 2003
Windows .NET Server 2003 ، آخرین نسخه های تولید شده در رابطه با محصولات ویندوز شرکت ماکروسافت ، بوده و نسخه بعدی خانواده Windows 2000 ، می باشند. تمام نسخه های Windows .NET Server 2003 ، شامل گزینه های رابط کاربرWindows XP و یا themes نمی باشند . این بدین علت است که themes نیازمند منابع اضافه ای است و برای یک سرویس دهنده مناسب بنظر نمی رسد ، منابع را صرف انجام چنین عملیاتی آنهم در رابطه با بخش رابط کاربر بر روی سرویس دهنده نماید . بنابراین زمانیکه سیستم را با استفاده از ویندوز 2003 ، برای اولین مرتبه راه اندازی می نمائید ، از اینترفیس آن تعجب نکنید .( اینترفیس ویندوز 2000 را در مقابل اینترفیس جدید XP مشاهده ، خواهید کرد) . خانواده Windows .NET Sever 2003 دارای چهار نسخه متفاوت است :
Windows 2003 Web edition
Windows 2003 Standard Edition
Windows 2003 Enterprise Edition
Windows 2003 Data Center Edition
ماکروسافت ، نام Windows .NET Server 2003 را دو مرتبه قبل از عرضه آن تغییر داده است . ( Windows 2002 به Windows .NET Server و سپس به Windows .NET Server 2003 ) . در ادامه ما همچنان از اسامی کوتاه نظیر Windows .NET Standard Server نسبت به نام رسمی Windows .NET Server 2003 Standard Edition ، استفاده خواهیم کرد. خانواده Windows .NET Server 2003
Windows .NET Server 2003 ، آخرین نسخه های تولید شده در رابطه با محصولات ویندوز شرکت ماکروسافت ، بوده و نسخه بعدی خانوادهWindows 2000 ، می باشند. تمام نسخه هایWindows .NET Server 2003 ، شامل گزینه های رابط کاربرWindows XP و یاthemes نمی باشند . این بدین علت است کهthemes نیازمند منابع اضافه ای است و برای یک سرویس دهنده مناسب بنظر نمی رسد ، منابع را صرف انجام چنین عملیاتی آنهم در رابطه با بخش رابط کاربر بر روی سرویس دهنده نماید . بنابراین زمانیکه سیستم را با استفاده از ویندوز2003 ، برای اولین مرتبه راه اندازی می نمائید ، از اینترفیس آن تعجب نکنید .( اینترفیس ویندوز 2000 را در مقابل اینترفیس جدیدXP مشاهده ، خواهید کرد) . خانوادهWindows .NET Sever 2003 دارای چهار نسخه متفاوت است:
Windows .NET Server 2003 ,Web Edition ، یک نسخه مناسب ، سریع و ارزان ! برای پلات فرم مبتنی بر سرویس دهنده وب است.
Windows .NET Server 2003 ,Standard Edition ، که معادل Windows 2000 Server است.
Windows .NET Server 2003 ,Enterprise Edition . که معادل Windows 2000 Advanced Sever است.
Windows .NET Server 2003 ,Datacenter Edition . که معادل Windows 2000 Datacenter Server است.
ماکروسافت ، نامWindows .NET Server 2003 را دو مرتبه قبل از عرضه آن تغییر داده است . (Windows 2002 بهWindows .NET Server و سپس بهWindows .NET Server 2003 ) . در ادامه ما همچنان از اسامی کوتاه نظیرWindows .NET Standard Server نسبت به نام رسمیWindows .NET Server 2003Standard Edition ، استفاده خواهیم کرد.
با معرفیWindows .NET Web Server 2003 ، ماکروسافت قانون ( بدعت ) مربوط به انتخاب یک نسخه بمنظور یک کار خاص را تغییر داده است .Windows .NET Standard Sever ، همچنان اولین گزینه برای اکثر برنامه ها است .Enterprise Server ، امکانات مناسبی را در رابطه با حافظه و کلاسترینگ ، اضافه نموده است .نسخهDatacenter همچنان در اختیارOEM گذاشته می شود(همانطور که دررابطه با ویندوز 2000 عمل می گردید) .Windows .NET Web Server ، یک ایده جدید بوده و هدف آن رقابت در جهت ارائه یک سرویس دهنده وب با قیمت مناسب! با سایر تولیدکنندگانی است که محصولات خود را نظیر سیستم عامل و یا سرویس دهنده وب، بصورت رایگان در اختیار کاربران قرار می دهند ( لینوکس وApache نمونه هائی در این زمینه می باشند) . قطعا" رقابت با تولیدکنندگانی که محصول خود را بصورت رایگان در اختیار قرار می دهند ، کار بیسار مشکلی ! بوده و می بایست برای آن تدابیر خاصی اندیشیده گردد . مثلا" قیمت1,199 دلار برای هر نسخه از سرویس دهندهWindows 2000 Server ( شامل ده مجوز دستیابی کاربران ) ، یک قیمت رقابتی
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : .ppt ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید : 19 اسلاید
قسمتی از متن .ppt :
امنیت اطلاعات
مقدمه
امنیت به معنی حفاظت از دادهها در مقابل کاربران غیر مجاز است.
حصول اطمینان کاربران از مجاز بودن در رابطه با انجام کاری که
برای آن تلاش میکنند.
حفاظت از دادهها در مقابل افشای غیرمجاز، تغییر یا تخریب.
سیستم نیازمند آگاهی از قیود معینی است که کاربران نباید آنها را نقض کنند.
امنیت پایگاه داده و اطلاعات (Data Security) چیست؟
امنیت پایگاه داده فرآیند حفاظت از داده های سازمان در برابر دسترسی و استفاده غیر مجاز، افشاگری، تخریب و یا تغییر می باشد.
مدیریت امنیت داده زیر مجموعه ای از مدیریت تکنولوژی اطلاعات می باشد که خود نیزشامل زمینه های مختلفی می باشد.
پایگاه های داده و به طبع امنیت داده های سازمان در واقع اصلی ترین چالش مدیران عامل و مسئولان IT سازمان می باشد. امروزه
گسترش استفاده از سیستم های کامپیوتری، سایت های اینترنتی و برنامه های کاربردی موجب گردیده که مباحث مربوط به امنیت
پایگاه داده دارای اهمیت بسیار بالایی باشد و در نتیجه با توجه به نقش اطلاعات به عنوان کالای با ارزش در تجارت امروز، لزوم
حفاظت صحیح ازآن ضروری تر به نظر می رسد. برای رسیدن به این هدف هر سازمان بسته به ارزش داده های خود، نیازمند پیاده
سازی یک سیاست کلی جهت مدیریت امنیت داده ها می باشد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 19
« ناکامی در بدست آوردن امنیت »
سندرم انطباق عمومی
تحقیقات ( هانس سلیه) چگونگی تأثیر استرس ( فشار روانی ) را برعمکرد غدد درون ریز و تأثیر مواد مترشحة غدد دورن ریز بر عملکردهای بدنی و رفتار آشکار ساخته است.
سلیه (1945م. ) نشان داد که تحت استرس یک نشانگان انطباق عمومی
(General Adaptation Syndrome ) پدید میآید.
هورمونهای قشر غدد فوق کلیه ( Adreal Gland ) مسئول این واکنش فیزیولوژیک هستند. سلیه، حیوانات متعدد را در آزمایشگاه در شرایط فشار روانی قرار داد. او دریافت که وقتی آسیبهای محیطی یا بدنی این حیوانات را تهدید میکند، عملکرد غدد مترشحة درونی افزایش مییابد. بدین معنی که رنگ غدة فوق کلیه از زرد به قهوهای تغییر میکند، حجیم میشود، شروع به رهاسازی مواد ذخیرهای خود یعنی ( استروئیدها ) مینماید، وقتی که وضعیت استرسزا از میان میرود، ظاهراً غدة آدرنال به حالت عادی بازگشته و عملکردهای عادی خود را آغاز میکند. اما این حالت موقتی است، زیرا چند هفته پس از آنکه حیوان بار دیگر در معرض استرس شدید و طولانی مدت قرار میگیرد، غدة آدرنال مجدداً بزرگ شده، ذخیره استروئید خود را از دست میدهد و سرانجام حیوان به دلیل این تخلیه میمیرد ( آزاد، 1379، به نقل از سادوک، حسن رفیعی و همکاران 1382 و میلانی فر 1382 و ساراسون و ساراسون، به نقل از بهمن نجاریان و همکاران، 1382؛ کارلسون، به نقل از مهرداد پژهان، 1380؛ سادوک و سادوک، 2003؛ سلیه و تاک وبر، 1977 ).
سلیه استرس را واکنش غیر اختصاصی بدن به هر گونه خواسته و نیازی میدانست که به وسیلة شرایط لذت بخش یا ناخوشایند ایجاد شده است.
سلیه معتقد بود که طبق تعریف مذکور، ضرورتی ندارد که استرس همیشه ناخوشایند باشد، او استرس ناخوشایند را استرس ( رنج و عذاب Distress ) نامید. پذیرش هر دو نوع استرس مستلزم تطابق است. ( سادوک و سادوک، به نقل از حسن رفیعی و همکاران، 1382؛ سادوک و سادوک، 2003).
استرس بنا به تعریف فوق، شامل هر چیز میشود ( اعم از واقعی، نمادین یا تصوری) که بقای فرد را با خطر و تهدید مواجه میکند. واکنش بدن به استرس به معنای یاد شده ـ شامل به راه انداختن مجموعهای از پاسخها است که تلاش میکنند تا اثر عامل استرسزا را کاهش داده و تعادل بدن را به حالت اولیه باز گردانند.
دربارة پاسخ فیزیولوژیک به استرس حاد اطلاعات زیادی به دست آمده است. ولی آنچه که دربارة پاسخ به استرس مزمن میدانیم بسیار کم است.
بسیاری از عوامل استرسزا در طول یک مدت زمان طولانی رخ میدهند و یا عواقب دیر پا و دراز مدتی دارند ( سادوک و سادوک، به نقل از حسن رفیعی و همکاران،1382؛ و سادوک و سادوک، 2003 ).
تأثیر عوامل استرسزا بستگی به ظرفیت جسمی هر فرد، برداشتها و واکنش پذیری وی دارد ( کارلسون، به نقل ازمهرداد پژهان، 1380 ).
واکنشهای فیزیولوژیک به استرس
واکنشهای فیزیولوژیک به استرس طبق نظر سلیه دارای سه مرحله هستند:
مرحلة اعلام خطر ( Alarm reaction ) و هشیاری بدن که خود شامل دو مرحله است:
الف) مرحله شوک ( Shock ): که شامل مجموعه علایمی است که از تغییرات تعادل بدن به علت بیکفایتی گردش خون در اثر کولامپوس عروق محیطی ناشی میشود و همیشه با سه علامت اصلی نقصان ( Hypo ) توأم است. نقصان در فشار خون شریانی ( Hypotension )، نقصان درجه حرارت بدن ( Hypothermic ) و نقصان حس
) Hypoesthesis).
ب) مرحلة ضد شوک: که مرحلة فعال یا ترمیم هومئوستازی است.