مقاله در مورد آبیاری قطره ای

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 42

آبیاری قطره ای

هدفهای رفتاری : در پایان این فصل ، فراگیر باید بتواند :

آبیاری قطره ای را تعریف کند .

انواع سیستم های آبیاری قطره ای را توضیح دهد .

ویژگیهای آبیاری قطره ای را بیان کند .

عوامل مؤثر در آبیاری قطره ای را نام ببرد .

محدودیت های استفاده از سیستم آبیاری قطره ای را بیان کند .

اجزا ی سیستم آبیاری قطره ای را توضیح دهد .

انواع گسیلنده ها را توضیح دهد .

نحوه اتصال گسیلنده ها به لولة جانبی را توضیح دهد.

انسداد گسیلنده ها را توضیح دهد .

شبکه لوله های توزیع آب را توضیح دهد .

نحوه اتصال لوله ها را انجام دهد .

تجهیزات ایستگاه کنترل را توضیح دهد.

شبکه آبیاری قطره ای را راه اندازی کند .

قطره چکانها را تمیز و تعویض کند .

سیستم آبیاری قطره ای را سرویس کند .

آبیاری قطره ای :

سیستم آبیاری قطره ای عبارت است از شبکة وسیعی از لوله های معمولاً باریک که آب تصفیه شده را به خاک نزدیک گیاه هدایت می کند و طی آن ، آب با فشار کم از روزنه یا وسیله ای به نام گسیلنده از شبکه خارج و به صورت قطراتی در پای بوته ریخته می شود . آبیاری قطره ای تجارتی از اواسط دهه 1960 و بعد از پیدایش و وفور شیلنگها و ضمایم پلاستیکی ارزان قیمت آغاز شد .

انواع سیستم های آبیاری قطره ای

آبیاری قطره چکانی : پخش آهسته آب بر سطح خاک به صورت قطرات مجزا یا پیوسته ، یا جریانهای باریک از روزنه های ریز را آبیاری قطره چکانی می نامند .

آبیاری زیر بستری : در این سیستم جریان آب وجود ندارد ، بلکه یک فضای رطوبتی ملایم و نسبتاً یکنواخت بنام پیاز رطوبتی در اطراف ایجاد می شود .

لوله های فوق سوراخ دار نیستند بلکه اسفنجی هستند و فن آوری آن فوق به گونه ای است که با فشار خیلی کم ( 6/0 تا 8/0 بار ) آب را از دیواره لوله تراوش می کند و پس از ایجاد یک فضای رطوبتی با اطراف خود به تعادل میرسد و به میزانی که ریشه گیاه آب را می مکد لوله هم تراوش می کند و در این سیستم هیچگونه تبخیری هم وجود ندارد

این لوله ها متناسب با نوع گیاه و شرایط آب و هوایی و اقلیم تولید می شوند . از مزارع بزرگ گرفته تا باغها ، پارکها و فضای سبز ،‌ جنگلهای مصنوعی ،‌زمینهای ورزشی ، گلخانه ها ، باغجه های منازل و حتی گلدانهای کنار پنجره و گلدانهای معملی و ... می توانند به این سیستم مجهز شوند . این لوله ها به دو صورت دستی و مکانیزه در زمین قرار داده می شوند .

الف – نصب دستی : برای این منظور ابتدا توسط کارگر ترانشه مربوه باعمق های تعیین شده و با عرض حدود 30 تا 40 سانتی متر حفر گردیده و پس از قرار دادن لوله ، روی آن را با خاک مناسب و مخلوط با کود دامی پر میکنند تا محیط متخلخلی در اطراف لوله ایجاد شود .

ب – نصب مکانیزه : در این روش توسط شیارکن و یا زیر شکن های مناسب که توسط تراکتور کشیده می شود همزمان با ایجاد شیار لوله نیز خوابانیده می شود .

آبیاری فواره ای : عبارت اشز آب فشانی است که آب را به صورت چتر مانند در محل مورد نظر در کنار درخت پخش می کند و نیاز آبی نیز با اختصاص دادن یک آبفشان برای هر درخت کاملاً تأمین می شود . دبی این وسیله به طور معمول از نفوذپذیری خاک بیشتر است ، بنابراین اخداث یک تشتک کوچک در پای درخت برای کنترل توزیع آب توصیه می شود .

آبیاری مه پاش : پخش آب به وسیله یک اشانک یا مه پاش کوچک بر سطح خاک را « آبیاری مه پاش » می نامند .

ویژگیهای آبیاری قطره ای :

آبیاری قطره ای داریی ویژگیهای منحصر به فرد است که در دیگر روشها بندرت دیده می شود .

این ویژگیها را می توان چنین بیان کرد :

فقط بخشی از خاک مرطوب شده و آبیاری می گردد

مقدار بده آبی و همچنین فشار مورد نیاز برای آبیاری در حد کم و ضعیفی است .

تأسیسات شبکه آبیاری خیلی سبک است و در محل های ثابتی قرا ر می گیرند .

باعث خیس و مرطوب شدن برگها و پوشش گیاهی نمی گردد .

روش مطلوبی برای حاصلخیزی نیز بحساب می آید .

از سایر فعالیتهایی که معمولاً‌ بر روی گیاه صورت می پذیرد کاملاً مستقل است .

در اکثر موارد ضرورت اتوماتیک کردن سیستم را میطلبد ( بنابراین انتقال آب به مقدار کم و دفعات بیشتری انجام می شود .

عوامل مؤ‍ثر در آبیاری قطره ای

آبیاری قطره ای نهایی251

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 150 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

کلیات:

نگاهی به تاریخ آب و آبیاری در جهان نشان می دهد که در سال های اخیر روشهای متعددی در زمینه آبیاری کشاورزی ابداع شده است. کمبود آب، وضعیت نامناسب آب و هوا، پستی و بلندی زمین، کیفیت نامطلوب آب و عدم دسترسی به نیروی کارگر از جمله عواملی هستند که در پیدایش این روشها موثر بوده اند. از روشهای جدید آبیاری که به سرعت در کشورهای مختلف رو به گسترش است روش به اصطلاح قطره ای (tickle) است. آبیاری قطره ای به کلیه روشهایی گفته می شود که در آنها آب به مقدار کم و حدود 1 تا 10 لیتر در ساعت به آرامی در نزدیک گیاه ریخته می شود. بهمین دلیل این روشهای را آبیاری با حجم کم (low volume irrigation) نامیده اند. آب ممکن است از بالا ریخته شده و در سطح خاک پخش شود( مانند خرد آبپاشها) و یا آنکه مستقیما در سطح خاک ریخته شود ( مانند قطره چکانهای سطحی) .

در بعضی روشها نیز آب از زیر سطح خاک وارد منطقه ریشه ها می شود (روش قطره ای زیر سطحی). در آبیاری قطره ای آب در یک سیستم لوله ای در مزرعه توزیع می وشد و دستگاه یا وسیله مکانیکی که آب از آن به خارج گسیل و در اختیار گیاه قرار می گیرد خروجی یا قطره چکان (emitter) نام دارد. خروج آب از این وسیله ممکن است بصورت قطره، حباب، و یا یک جریان کوچک و پیوسته باشد.

حتی وسیله پخش ممکن است یک آبپاش بسیار کوچک باشد. قطره چکان ها طوری طراحی و ساخته می شوند که فشار آب را کاهش داده و به حدود 20 تا 200 کیلوپاسکال (2/0تا2 آتمسفر) برسانند. بنابراین روش قطره ای نیز یکی از روشهای آبیاری تحت فشار به حساب می آید که در آن فشار آب بسیار کم است.

واژه های آبیاری قطره ای و یا قطره چکان نباید تنها قطره را در ذهن تداعی کند زیرا این روش طیف وسیع و گسترده ای از آبیاریها را شامل می شود که اسامی مختلفی به آن اطلاق شده است. از جمله این اسامی می توان واژه های آبیاری موضعی ( localized irrigation) خرد آبیاری، آبیاری میکرو و آبیاری قطره چکانی را نام برد که همگی مترادف یکدیگرند. اما از جایی که واژه قطره ای بیشتر توصیف کننده ماهیت این روش می باشد در اکثر نوشته های علمی از آن استفاده می شود. مانند واژه بارانی که بجایsprinkle برای تعدادی از روشها که در انها عمل آبیاری حالتی شبیه بارندگی را تداعی می کند بکار برده می شود. در صورتی که sprinkle خود به معنی باران نیست. از دیگر واژه هایی که در نوشته های علمی برای آبیاری قطره ای ذکر شده است می توان به آبیاری با جریان روزانه( daily flow irrigation)، آبیاری روز به روز (diurnal irrigation) و آبیاری چکه ای (drop irrigation) اشاره کرد که هر کدام بر حسب سلیقه متخصصان انتخاب شده است. در یک طبقه بندی ساده روشهای خرد آبیاری بر حسب دبی خروجی به دو گروه: قطره ای که در آنها دبی خروجی کمتر از 10 لیتر در ساعت و میکروجت و حبابی ( bubbler) که در آنها دبی قطره چکان بیشتر از 10 لیتر در ساعت تقسیم می شوند. اما این نوع طبقه بندی ها نیز قراردادی بوده و از جامعیت برخوردار نمی باشد. در هر حال همان گونه که مثلا شیوه آبیاری بارانی شامل مجموعه ای از روشها و وسایل مختلف است روشهای آبیاری قطره ای نیز بسیار متنوعند.

تاریخچه آبیاری قطره ای:

برخلاف روشهای آبیاری سطحی، که قدمت آنها در بعضی مناطق دنیا به 6000 سال قبل از میلاد می رسد، آبیاری قطره ای از یک طرف روشی جدید و تاریخچه ای کوتاه دارد و از طرف دیگر سابقه آن نیز بسیار طولانی است. مثلا چینی ها و فلسطینی ها در صحاری نزدیک دریا و یا دامنه تپه ها تخته سنگ هایی را در مقابل باد قرار می دادند تا شبانگاه که سنگ زودتر و شدیدتر از هوا سرد می شود نسیم گرم و مرطوب دریا در برخورد با آن تقطیر شود. بدین ترتیب قطرات آبی که از سنگ می چکید به پای درخت و یا بوته ای که در آنجا کشت شده بود هدایت می گردید. این خود نمونه ای از یک سیستم آبیاری قطره ای با قدمت هزاران ساله است. لذا نمی توان برای شروع آبیاری قطره ای تاریخ مشخصی را ذکر کرد.

شاید در این مورد به تعداد کسانی که بتوانند اظهار نظر نمایند روایت وجود داشته باشد. اما اگر آبیاری قطره ای را به مفهوم علمی و امروزی آن در نظر بگیریم اولین گزارشها در مورد اجرای این روش مربوط به سال 1860 در آلمان است که در ان از لوله های سفالی زیرزمینی برای آبیاری استفاده می شد. در سال 1913 میلادی نیز کاربرد لوله های روزنه دار زیرزمینی در امریکا گردید. اما این روش در آن زمان بسیار گران تمام می شد و نتوانست به سرعت گسترش یابد. با این وجود از سال 1920 به بعد استفاده از لوله های روزنه دار زیرزمینی در کشورهای فرانسه، آلمان و شوروی سابق معمول گردید. (Davis,1974).

با توسعه صنایع پلاستیک در ایام جنگ جهانی دوم و سال های بعد از آن، کاربرد لوله های پلاستیک در آبیاری قطره ای مقرون بصرفه گردید. بطوری که به دلیل قابلیت انعطاف به آسانی می شد این لوله ها را از کنار بوته ها یا درختان عبور داده و با سوراخ کردن آنها، که به مراتب ساده تر از لوله های

آبیاری قطره ای نهایی251

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 150 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

کلیات:

نگاهی به تاریخ آب و آبیاری در جهان نشان می دهد که در سال های اخیر روشهای متعددی در زمینه آبیاری کشاورزی ابداع شده است. کمبود آب، وضعیت نامناسب آب و هوا، پستی و بلندی زمین، کیفیت نامطلوب آب و عدم دسترسی به نیروی کارگر از جمله عواملی هستند که در پیدایش این روشها موثر بوده اند. از روشهای جدید آبیاری که به سرعت در کشورهای مختلف رو به گسترش است روش به اصطلاح قطره ای (tickle) است. آبیاری قطره ای به کلیه روشهایی گفته می شود که در آنها آب به مقدار کم و حدود 1 تا 10 لیتر در ساعت به آرامی در نزدیک گیاه ریخته می شود. بهمین دلیل این روشهای را آبیاری با حجم کم (low volume irrigation) نامیده اند. آب ممکن است از بالا ریخته شده و در سطح خاک پخش شود( مانند خرد آبپاشها) و یا آنکه مستقیما در سطح خاک ریخته شود ( مانند قطره چکانهای سطحی) .

در بعضی روشها نیز آب از زیر سطح خاک وارد منطقه ریشه ها می شود (روش قطره ای زیر سطحی). در آبیاری قطره ای آب در یک سیستم لوله ای در مزرعه توزیع می وشد و دستگاه یا وسیله مکانیکی که آب از آن به خارج گسیل و در اختیار گیاه قرار می گیرد خروجی یا قطره چکان (emitter) نام دارد. خروج آب از این وسیله ممکن است بصورت قطره، حباب، و یا یک جریان کوچک و پیوسته باشد.

حتی وسیله پخش ممکن است یک آبپاش بسیار کوچک باشد. قطره چکان ها طوری طراحی و ساخته می شوند که فشار آب را کاهش داده و به حدود 20 تا 200 کیلوپاسکال (2/0تا2 آتمسفر) برسانند. بنابراین روش قطره ای نیز یکی از روشهای آبیاری تحت فشار به حساب می آید که در آن فشار آب بسیار کم است.

واژه های آبیاری قطره ای و یا قطره چکان نباید تنها قطره را در ذهن تداعی کند زیرا این روش طیف وسیع و گسترده ای از آبیاریها را شامل می شود که اسامی مختلفی به آن اطلاق شده است. از جمله این اسامی می توان واژه های آبیاری موضعی ( localized irrigation) خرد آبیاری، آبیاری میکرو و آبیاری قطره چکانی را نام برد که همگی مترادف یکدیگرند. اما از جایی که واژه قطره ای بیشتر توصیف کننده ماهیت این روش می باشد در اکثر نوشته های علمی از آن استفاده می شود. مانند واژه بارانی که بجایsprinkle برای تعدادی از روشها که در انها عمل آبیاری حالتی شبیه بارندگی را تداعی می کند بکار برده می شود. در صورتی که sprinkle خود به معنی باران نیست. از دیگر واژه هایی که در نوشته های علمی برای آبیاری قطره ای ذکر شده است می توان به آبیاری با جریان روزانه( daily flow irrigation)، آبیاری روز به روز (diurnal irrigation) و آبیاری چکه ای (drop irrigation) اشاره کرد که هر کدام بر حسب سلیقه متخصصان انتخاب شده است. در یک طبقه بندی ساده روشهای خرد آبیاری بر حسب دبی خروجی به دو گروه: قطره ای که در آنها دبی خروجی کمتر از 10 لیتر در ساعت و میکروجت و حبابی ( bubbler) که در آنها دبی قطره چکان بیشتر از 10 لیتر در ساعت تقسیم می شوند. اما این نوع طبقه بندی ها نیز قراردادی بوده و از جامعیت برخوردار نمی باشد. در هر حال همان گونه که مثلا شیوه آبیاری بارانی شامل مجموعه ای از روشها و وسایل مختلف است روشهای آبیاری قطره ای نیز بسیار متنوعند.

تاریخچه آبیاری قطره ای:

برخلاف روشهای آبیاری سطحی، که قدمت آنها در بعضی مناطق دنیا به 6000 سال قبل از میلاد می رسد، آبیاری قطره ای از یک طرف روشی جدید و تاریخچه ای کوتاه دارد و از طرف دیگر سابقه آن نیز بسیار طولانی است. مثلا چینی ها و فلسطینی ها در صحاری نزدیک دریا و یا دامنه تپه ها تخته سنگ هایی را در مقابل باد قرار می دادند تا شبانگاه که سنگ زودتر و شدیدتر از هوا سرد می شود نسیم گرم و مرطوب دریا در برخورد با آن تقطیر شود. بدین ترتیب قطرات آبی که از سنگ می چکید به پای درخت و یا بوته ای که در آنجا کشت شده بود هدایت می گردید. این خود نمونه ای از یک سیستم آبیاری قطره ای با قدمت هزاران ساله است. لذا نمی توان برای شروع آبیاری قطره ای تاریخ مشخصی را ذکر کرد.

شاید در این مورد به تعداد کسانی که بتوانند اظهار نظر نمایند روایت وجود داشته باشد. اما اگر آبیاری قطره ای را به مفهوم علمی و امروزی آن در نظر بگیریم اولین گزارشها در مورد اجرای این روش مربوط به سال 1860 در آلمان است که در ان از لوله های سفالی زیرزمینی برای آبیاری استفاده می شد. در سال 1913 میلادی نیز کاربرد لوله های روزنه دار زیرزمینی در امریکا گردید. اما این روش در آن زمان بسیار گران تمام می شد و نتوانست به سرعت گسترش یابد. با این وجود از سال 1920 به بعد استفاده از لوله های روزنه دار زیرزمینی در کشورهای فرانسه، آلمان و شوروی سابق معمول گردید. (Davis,1974).

با توسعه صنایع پلاستیک در ایام جنگ جهانی دوم و سال های بعد از آن، کاربرد لوله های پلاستیک در آبیاری قطره ای مقرون بصرفه گردید. بطوری که به دلیل قابلیت انعطاف به آسانی می شد این لوله ها را از کنار بوته ها یا درختان عبور داده و با سوراخ کردن آنها، که به مراتب ساده تر از لوله های

دانلود مقاله آبیاری قطره ای

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 42

آبیاری قطره ای

هدفهای رفتاری : در پایان این فصل ، فراگیر باید بتواند :

آبیاری قطره ای را تعریف کند .

انواع سیستم های آبیاری قطره ای را توضیح دهد .

ویژگیهای آبیاری قطره ای را بیان کند .

عوامل مؤثر در آبیاری قطره ای را نام ببرد .

محدودیت های استفاده از سیستم آبیاری قطره ای را بیان کند .

اجزا ی سیستم آبیاری قطره ای را توضیح دهد .

انواع گسیلنده ها را توضیح دهد .

نحوه اتصال گسیلنده ها به لولة جانبی را توضیح دهد.

انسداد گسیلنده ها را توضیح دهد .

شبکه لوله های توزیع آب را توضیح دهد .

نحوه اتصال لوله ها را انجام دهد .

تجهیزات ایستگاه کنترل را توضیح دهد.

شبکه آبیاری قطره ای را راه اندازی کند .

قطره چکانها را تمیز و تعویض کند .

سیستم آبیاری قطره ای را سرویس کند .

آبیاری قطره ای :

سیستم آبیاری قطره ای عبارت است از شبکة وسیعی از لوله های معمولاً باریک که آب تصفیه شده را به خاک نزدیک گیاه هدایت می کند و طی آن ، آب با فشار کم از روزنه یا وسیله ای به نام گسیلنده از شبکه خارج و به صورت قطراتی در پای بوته ریخته می شود . آبیاری قطره ای تجارتی از اواسط دهه 1960 و بعد از پیدایش و وفور شیلنگها و ضمایم پلاستیکی ارزان قیمت آغاز شد .

انواع سیستم های آبیاری قطره ای

آبیاری قطره چکانی : پخش آهسته آب بر سطح خاک به صورت قطرات مجزا یا پیوسته ، یا جریانهای باریک از روزنه های ریز را آبیاری قطره چکانی می نامند .

آبیاری زیر بستری : در این سیستم جریان آب وجود ندارد ، بلکه یک فضای رطوبتی ملایم و نسبتاً یکنواخت بنام پیاز رطوبتی در اطراف ایجاد می شود .

لوله های فوق سوراخ دار نیستند بلکه اسفنجی هستند و فن آوری آن فوق به گونه ای است که با فشار خیلی کم ( 6/0 تا 8/0 بار ) آب را از دیواره لوله تراوش می کند و پس از ایجاد یک فضای رطوبتی با اطراف خود به تعادل میرسد و به میزانی که ریشه گیاه آب را می مکد لوله هم تراوش می کند و در این سیستم هیچگونه تبخیری هم وجود ندارد

این لوله ها متناسب با نوع گیاه و شرایط آب و هوایی و اقلیم تولید می شوند . از مزارع بزرگ گرفته تا باغها ، پارکها و فضای سبز ،‌ جنگلهای مصنوعی ،‌زمینهای ورزشی ، گلخانه ها ، باغجه های منازل و حتی گلدانهای کنار پنجره و گلدانهای معملی و ... می توانند به این سیستم مجهز شوند . این لوله ها به دو صورت دستی و مکانیزه در زمین قرار داده می شوند .

الف – نصب دستی : برای این منظور ابتدا توسط کارگر ترانشه مربوه باعمق های تعیین شده و با عرض حدود 30 تا 40 سانتی متر حفر گردیده و پس از قرار دادن لوله ، روی آن را با خاک مناسب و مخلوط با کود دامی پر میکنند تا محیط متخلخلی در اطراف لوله ایجاد شود .

ب – نصب مکانیزه : در این روش توسط شیارکن و یا زیر شکن های مناسب که توسط تراکتور کشیده می شود همزمان با ایجاد شیار لوله نیز خوابانیده می شود .

آبیاری فواره ای : عبارت اشز آب فشانی است که آب را به صورت چتر مانند در محل مورد نظر در کنار درخت پخش می کند و نیاز آبی نیز با اختصاص دادن یک آبفشان برای هر درخت کاملاً تأمین می شود . دبی این وسیله به طور معمول از نفوذپذیری خاک بیشتر است ، بنابراین اخداث یک تشتک کوچک در پای درخت برای کنترل توزیع آب توصیه می شود .

آبیاری مه پاش : پخش آب به وسیله یک اشانک یا مه پاش کوچک بر سطح خاک را « آبیاری مه پاش » می نامند .

ویژگیهای آبیاری قطره ای :

آبیاری قطره ای داریی ویژگیهای منحصر به فرد است که در دیگر روشها بندرت دیده می شود .

این ویژگیها را می توان چنین بیان کرد :

فقط بخشی از خاک مرطوب شده و آبیاری می گردد

مقدار بده آبی و همچنین فشار مورد نیاز برای آبیاری در حد کم و ضعیفی است .

تأسیسات شبکه آبیاری خیلی سبک است و در محل های ثابتی قرا ر می گیرند .

باعث خیس و مرطوب شدن برگها و پوشش گیاهی نمی گردد .

روش مطلوبی برای حاصلخیزی نیز بحساب می آید .

از سایر فعالیتهایی که معمولاً‌ بر روی گیاه صورت می پذیرد کاملاً مستقل است .

در اکثر موارد ضرورت اتوماتیک کردن سیستم را میطلبد ( بنابراین انتقال آب به مقدار کم و دفعات بیشتری انجام می شود .

عوامل مؤ‍ثر در آبیاری قطره ای

دانلود مقاله آبیاری قطره ای

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 42

آبیاری قطره ای

هدفهای رفتاری : در پایان این فصل ، فراگیر باید بتواند :

آبیاری قطره ای را تعریف کند .

انواع سیستم های آبیاری قطره ای را توضیح دهد .

ویژگیهای آبیاری قطره ای را بیان کند .

عوامل مؤثر در آبیاری قطره ای را نام ببرد .

محدودیت های استفاده از سیستم آبیاری قطره ای را بیان کند .

اجزا ی سیستم آبیاری قطره ای را توضیح دهد .

انواع گسیلنده ها را توضیح دهد .

نحوه اتصال گسیلنده ها به لولة جانبی را توضیح دهد.

انسداد گسیلنده ها را توضیح دهد .

شبکه لوله های توزیع آب را توضیح دهد .

نحوه اتصال لوله ها را انجام دهد .

تجهیزات ایستگاه کنترل را توضیح دهد.

شبکه آبیاری قطره ای را راه اندازی کند .

قطره چکانها را تمیز و تعویض کند .

سیستم آبیاری قطره ای را سرویس کند .

آبیاری قطره ای :

سیستم آبیاری قطره ای عبارت است از شبکة وسیعی از لوله های معمولاً باریک که آب تصفیه شده را به خاک نزدیک گیاه هدایت می کند و طی آن ، آب با فشار کم از روزنه یا وسیله ای به نام گسیلنده از شبکه خارج و به صورت قطراتی در پای بوته ریخته می شود . آبیاری قطره ای تجارتی از اواسط دهه 1960 و بعد از پیدایش و وفور شیلنگها و ضمایم پلاستیکی ارزان قیمت آغاز شد .

انواع سیستم های آبیاری قطره ای

آبیاری قطره چکانی : پخش آهسته آب بر سطح خاک به صورت قطرات مجزا یا پیوسته ، یا جریانهای باریک از روزنه های ریز را آبیاری قطره چکانی می نامند .

آبیاری زیر بستری : در این سیستم جریان آب وجود ندارد ، بلکه یک فضای رطوبتی ملایم و نسبتاً یکنواخت بنام پیاز رطوبتی در اطراف ایجاد می شود .

لوله های فوق سوراخ دار نیستند بلکه اسفنجی هستند و فن آوری آن فوق به گونه ای است که با فشار خیلی کم ( 6/0 تا 8/0 بار ) آب را از دیواره لوله تراوش می کند و پس از ایجاد یک فضای رطوبتی با اطراف خود به تعادل میرسد و به میزانی که ریشه گیاه آب را می مکد لوله هم تراوش می کند و در این سیستم هیچگونه تبخیری هم وجود ندارد

این لوله ها متناسب با نوع گیاه و شرایط آب و هوایی و اقلیم تولید می شوند . از مزارع بزرگ گرفته تا باغها ، پارکها و فضای سبز ،‌ جنگلهای مصنوعی ،‌زمینهای ورزشی ، گلخانه ها ، باغجه های منازل و حتی گلدانهای کنار پنجره و گلدانهای معملی و ... می توانند به این سیستم مجهز شوند . این لوله ها به دو صورت دستی و مکانیزه در زمین قرار داده می شوند .

الف – نصب دستی : برای این منظور ابتدا توسط کارگر ترانشه مربوه باعمق های تعیین شده و با عرض حدود 30 تا 40 سانتی متر حفر گردیده و پس از قرار دادن لوله ، روی آن را با خاک مناسب و مخلوط با کود دامی پر میکنند تا محیط متخلخلی در اطراف لوله ایجاد شود .

ب – نصب مکانیزه : در این روش توسط شیارکن و یا زیر شکن های مناسب که توسط تراکتور کشیده می شود همزمان با ایجاد شیار لوله نیز خوابانیده می شود .

آبیاری فواره ای : عبارت اشز آب فشانی است که آب را به صورت چتر مانند در محل مورد نظر در کنار درخت پخش می کند و نیاز آبی نیز با اختصاص دادن یک آبفشان برای هر درخت کاملاً تأمین می شود . دبی این وسیله به طور معمول از نفوذپذیری خاک بیشتر است ، بنابراین اخداث یک تشتک کوچک در پای درخت برای کنترل توزیع آب توصیه می شود .

آبیاری مه پاش : پخش آب به وسیله یک اشانک یا مه پاش کوچک بر سطح خاک را « آبیاری مه پاش » می نامند .

ویژگیهای آبیاری قطره ای :

آبیاری قطره ای داریی ویژگیهای منحصر به فرد است که در دیگر روشها بندرت دیده می شود .

این ویژگیها را می توان چنین بیان کرد :

فقط بخشی از خاک مرطوب شده و آبیاری می گردد

مقدار بده آبی و همچنین فشار مورد نیاز برای آبیاری در حد کم و ضعیفی است .

تأسیسات شبکه آبیاری خیلی سبک است و در محل های ثابتی قرا ر می گیرند .

باعث خیس و مرطوب شدن برگها و پوشش گیاهی نمی گردد .

روش مطلوبی برای حاصلخیزی نیز بحساب می آید .

از سایر فعالیتهایی که معمولاً‌ بر روی گیاه صورت می پذیرد کاملاً مستقل است .

در اکثر موارد ضرورت اتوماتیک کردن سیستم را میطلبد ( بنابراین انتقال آب به مقدار کم و دفعات بیشتری انجام می شود .

عوامل مؤ‍ثر در آبیاری قطره ای