دانلود تحقیق اهمیت سفال در باستان شناسی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 13 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

اهمیت سفال در باستان شناسی

قاسم کریمی وند

کارشناس ارشد باستان شناسی

پیش درآمد:

اصولاً هدف از علم باستان شناسی شناسائی تمدنهای باستانی و کهن از طریق کاوشهای علم ی در محوطه های استقراری می باشد. مشخص کردن نوع معماری و مصالح مورد استفاده در ساخت بناء نوع تدفین موجود در محل، نوع اقتصاد معیشتی، مذهب و آداب و رسوم و بسیاری موارد دیگر در نتیجه کاوشهای باستان شناسی آشکار می گردد.اما شناخت دوره ای که این استقرار در آن دوره صورت گرفته از راههای گوناگونی چون بررسی و آزمایش با استفاده از روش کربن 14 ( surveypottery ) بررسی سفال بررسی مصالح و فرم بناها صورت می پذیرد.بررسی علمی سفالها یکی از راههای مهم شناخت دورة استقراری در هر محوطة باستانی به شمار می رود. علاوه بر این با توجه به اهمیت سفال درباستان شناسی که به عنوان الفبای باستان شناسی نیز معرفی شده است لازم دیدم مطالبی را فهرست وار از ابتدای استفاده بهتر از سفال و مراحل تکاملی آن در اختیار خوانندگان و دانشجویان عزیز قرار دهم.

مواد تشکیل دهندة سفال:

مواد تشکیل دهندة سفال شامل خاک و آب و مادة چسباننده یا شاموت ( shamoot ) می باشد. بشر به تجربه دریافت در صورت ترکیب مواد اولیه مذکور می تواند اشکال و ظروف متنوعی را بسازد که از لحاظ عملکرد به مانند اشیاء و ظروف سنگی بوده و گل را به هر

شکلی که می خواست فرم می داد. اما از چه زمانی بشر موفق به ساخت و استفاده از سفال شد. در تقسیم بندی های انجام شده در عصر سنگ، دوره نوسنگی را با نام نوسنگی بدون سفال و ن وسنگی باسفال تقسیم کرده اند.

آقای دکتر ملک شهمیرزادی در این زمینه می نویسند:

((... از ویژگیهای تکنولوژی در پایان این مرحله و در اوائل مرحله استقرار دائم در یک مکان ساخت و استفاده از سفال است. ساختن سفال در مقایسه با ابزار و ادوات سنگی که تماماً از تغییر شکل دادن به مواد اولیه صورت می گرفت یک نوع صنعت ترکیبی محسوب می شود.حداقل اعمالی را که برای ساختن سفال یک سفالگر باید انجام دهد عبارت اند از مخلوط کردن آب و خاک و مادة چسباننده و سپس ورز دادن و سرانجام پخت آن ...))

فرم و شکل مورد نظر، طرحها و نقوش مختلف هنری، جانوری، گیاهی، موضوعات انسانی مرحله بعد از فرم دادن به شمار می روند. این نقوش ، زمانی که ظرف سفالین هنوز کاملاً خشک نشده بود بر روی ظرف به روشهای مختلف تثبیت می شد و در نهایت ظرف به کوره می رفت پس از پخت ظرف براساس فرم ساخت آن مورد استفاده قرار می گرفت. ظروف عمدتاً شامل خمره، کاسه های مختلف و بشقاب بودند. ظروف سفالین قبل از اینکه به کوره برده شوند در ابتدا با لعاب گلی پوشش داده می شدند که بعدها شاهد کشف لعاب در سفالگری و معماری هستیم. لعاب از ذوب مواد معدنی خاصی بدست می آید و خاصیت آن علاوه بر جلوگیری از نفوذ مایعات و تخریب زود هنگام ظرف به عنوان زیبائی هنری نیز بوده است.

اما سوالی که ممکن است برای خواننده محترم مطرح شود این است که آیا مراحل نامبرده در ساخت سفال تماماً در یک زمان صورت گرفته و بشر در همان مرحله اولیه ساخت و استفاده از سفال این موارد را به طور کامل به اجرا می گذاشته است؟

واضح که رسیدن به تکامل در هر رشته علمی نیاز به تجربه و آزمون دارد و اینگونه نیست که مثلاً معماران ایلامی به ناگاه در 1250 قبل از میلاد ناگهان تصمیم گرفتند معبد چغازنبیل را بسازند. بلکه تجربه قرنها لازم بود تا در نهایت در این زمان منجر به خلق پدیده ای با عنوان چغازنبیل شد. هنر سفالگری نیز چیزی جدا از این امر نمی باشد و تمامی مراحل ساخت سفال از جمله مرحله تلفیق آب و خاک، نوع شاموت و میزان آن، انواع فرمها و اشکال ظروف، کاربرد انواع نقوش، دمای لازم برای پخت سفال و کاربرد لعاب در ظروف سفالین به مرور با گذشت زمان به تکامل رسیده اند مثلاً

آب رسانی و پالایش آب در ایران باستان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

آب رسانی و پالایش آب در ایران باستان

زیگورات چغازنبیل خوزستان: قدیمی ترین تصفیه خانه آب در جهان

چو این کرده شد، چاره ی آب ساخت

ز دریا برآورد و هامون نواخت

به جوی آنگهی آب را راه کرد

به فر «کی» ای رنج کوتاه کرد

چو آگاه مردم بر آن برفزود

پراکندن تخم و کشت و درود

شاهنامه فردوسی

شوش را دیدم.

گو بماند آن شنیدن ها و خواند ها

دیدنی بسیار بود وگفتی بسیار،

گو بماند گفتنی ها نیز،

لیک، تنها یک سخن، یک چیز :

من نمی دانم

بر خراب این ابر شهر شگفت انگیز

بر فراز آن شکوه و شوکت دیرین

ما پریشان نسل غمگین را

بر سر اطلال این مسکین خراب آباد

فخر باید کرد، یا ندبه

شوق باید داشت، یا فریاد؟

از قصیده شوش، مهدی اخوان ثالث، سال 1349

تقدیس و ارج گذاری آب از دیرباز در باورها و اعتقادات ایرانیان باستان، بازتاب داشته است، آنان آب را دومین آفریده از آفریدگان هفت گانه ای می پنداشتند که اورمزد خلق کرده است وپس از آتش، مقدس ترین عنصر به شمار می آورند، نیاکان ما آب را مظهر پاکی وماده ای زندگی بخش می دانستند و این باور را ب استایش وجودهای مقدسی که نمایشگر نشانه ای ارزش های آب بودند، ابراز می کردند. آناهیتا یا ناهید الهه یا فرشته نگهبان آب، همواره مورد ستایش و تقدیر قرار می گرفت. اشکانیان برای نیایش الهه آب معبدهای بزرگی در کنگاور، نیشابور، همدان و شوش ساختند. اهورامزدار پرداختن به آب را امری نیک شمرد وسرزمین های خشک و بیابان های بایر ر اقلمرو اهریمن دانست. شاهان هخامنشی تمام کسانی را که سرزمینی را آبیاری و آباد می کردند تا پنج نسل از پرداخت مالیات معاف داشند. ساسانیان و حکومت های دوره اسلامی در ایران، قوانین تشویقی فراوانی براس ساختن شبکه ها و کانال های آبیاری وضع و اجراء کردند. احادیث و روایات متعددی نیز از پیامبر گرامی اسلام (ص) و ائمه معصومین (ع) در تأکید بر اهیمت آبیاری و آبادانی نقل شده است. قرآن مجید ضمن تأکید بر صرفه جویی در مصرف آب، آبیاری و آبادانی را ستوده و در قسمتی از آیۀ سی ام سوره انبیاء با طرح «من الماء کل شیء حی» حیات و زندگی کلیه موجودات را از آب دانسته است.

گاهواره تمدن ایران باستان، جنوب و جنوب غربی سرزمین پهناوری بوده است که از چند هزار سال پیش بنام «ایرانشهر» مهر خود را بر تارک فرهنگ و تمدن جهانی نقش کرده است. خوزستان که مرزهای آن با محدوده جغرافیایی ایلام قدیم مطابقت دارد، کانون این تمدن است. شوش و پس از آن شوشتر با سابقه ای به قدمت تاریخ به عنوان پاسدار و مشعل دار فرهنگ و تمدن درخشان خوزستان شناخته شده اند.

خوزستان به معنی کشور خوزهاست وخوز را به صورت های هوز یا حوز نیر نوشته اند که به یک قبیله جنگجو اطلاق می شده است. جمع هوز در زبان عربی اهواز می شود که در حال حاضر مرکز استان خوزستان در گذشته، انبار غله و سرزمین نیشکر ایران بوده و شهرت جهانی داشته است. در حاشیه برهان قاطع آمده است که نیشکر را بدان جهت خوز خوزستان سرزمین فراوان یافت می شود.

خوزستان سرزمین سدها و شبکه های آبیاری باستانی است. هر چند احداث سدهای جدید، آماده سازی اراضی و کانال کشی های فراوان، بیشتر بندها و نهرهای قدیمی را از بین برده است، اما هنوز هم سد شادوران و نهر داریون که اعراب آن ر اعجایب ابنیه جهان می شمردند، شبکه گسترده نهرهای آبیاری خوزستان که بر اساس مدارک و اسناد موجود در دوره ایلامی ها احداث شده اند، پل بند دزفول که در طغیان سده اخیر غیر قابل استفاده گردیده است و پل بند ساسانی کرخه در پای پل که آثار آن اینک نیز وجود دارد در کنار بقایای سدها و بناهای قدیمی خوزستان، عظمت و بزرگی تمدن و فرهنگ قوم ایرانی را نشان می دهد.

خوزستان از دیرباز از مناطق بسیار با ارزش ایران محسوب می شده است. جمعیت آن در گذشته دور بیش از 5 میلیون نفر بوده است و به علت احداث سدهای متعدد روی رودخانه های پر آب و اراضی حاصل خیز آن مورد توجه سلاطین قدیم قرار داشت و زمانی مرکز و پایتخت کشور شد. خوزستان یکی از مراکز مهم بازرگانی ایران و هند نیز به شمار می آمد ودهلیز کشورهای خاورزمین نامیده می شد. قسمت عمده جنگ های اسکندر مقدونی و اعراب در این سرزمین رخ داده است.

تاخت و تازهای مکرر عشایر عرب نواحی مختلف خوزستان وعشایر عرب ساکن بین النهرین که تحت حمایت دولت عثمانی بودند، موجب خرابی سدها و بایر ماندن اراضی و متواری شدن سکنه آن شد و سرزمینی که هندوستان ایران بود برای مدت طولانی به دشتی خشک وشورزار تبدیل گردید.

خوزستان سرزمینی ثروت خیز است. اما در فاصله زمانی که بند قدیمی کارون محل پل سیاه یا پل

آب رسانی و پالایش آب در ایران باستان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

آب رسانی و پالایش آب در ایران باستان

زیگورات چغازنبیل خوزستان: قدیمی ترین تصفیه خانه آب در جهان

چو این کرده شد، چاره ی آب ساخت

ز دریا برآورد و هامون نواخت

به جوی آنگهی آب را راه کرد

به فر «کی» ای رنج کوتاه کرد

چو آگاه مردم بر آن برفزود

پراکندن تخم و کشت و درود

شاهنامه فردوسی

شوش را دیدم.

گو بماند آن شنیدن ها و خواند ها

دیدنی بسیار بود وگفتی بسیار،

گو بماند گفتنی ها نیز،

لیک، تنها یک سخن، یک چیز :

من نمی دانم

بر خراب این ابر شهر شگفت انگیز

بر فراز آن شکوه و شوکت دیرین

ما پریشان نسل غمگین را

بر سر اطلال این مسکین خراب آباد

فخر باید کرد، یا ندبه

شوق باید داشت، یا فریاد؟

از قصیده شوش، مهدی اخوان ثالث، سال 1349

تقدیس و ارج گذاری آب از دیرباز در باورها و اعتقادات ایرانیان باستان، بازتاب داشته است، آنان آب را دومین آفریده از آفریدگان هفت گانه ای می پنداشتند که اورمزد خلق کرده است وپس از آتش، مقدس ترین عنصر به شمار می آورند، نیاکان ما آب را مظهر پاکی وماده ای زندگی بخش می دانستند و این باور را ب استایش وجودهای مقدسی که نمایشگر نشانه ای ارزش های آب بودند، ابراز می کردند. آناهیتا یا ناهید الهه یا فرشته نگهبان آب، همواره مورد ستایش و تقدیر قرار می گرفت. اشکانیان برای نیایش الهه آب معبدهای بزرگی در کنگاور، نیشابور، همدان و شوش ساختند. اهورامزدار پرداختن به آب را امری نیک شمرد وسرزمین های خشک و بیابان های بایر ر اقلمرو اهریمن دانست. شاهان هخامنشی تمام کسانی را که سرزمینی را آبیاری و آباد می کردند تا پنج نسل از پرداخت مالیات معاف داشند. ساسانیان و حکومت های دوره اسلامی در ایران، قوانین تشویقی فراوانی براس ساختن شبکه ها و کانال های آبیاری وضع و اجراء کردند. احادیث و روایات متعددی نیز از پیامبر گرامی اسلام (ص) و ائمه معصومین (ع) در تأکید بر اهیمت آبیاری و آبادانی نقل شده است. قرآن مجید ضمن تأکید بر صرفه جویی در مصرف آب، آبیاری و آبادانی را ستوده و در قسمتی از آیۀ سی ام سوره انبیاء با طرح «من الماء کل شیء حی» حیات و زندگی کلیه موجودات را از آب دانسته است.

گاهواره تمدن ایران باستان، جنوب و جنوب غربی سرزمین پهناوری بوده است که از چند هزار سال پیش بنام «ایرانشهر» مهر خود را بر تارک فرهنگ و تمدن جهانی نقش کرده است. خوزستان که مرزهای آن با محدوده جغرافیایی ایلام قدیم مطابقت دارد، کانون این تمدن است. شوش و پس از آن شوشتر با سابقه ای به قدمت تاریخ به عنوان پاسدار و مشعل دار فرهنگ و تمدن درخشان خوزستان شناخته شده اند.

خوزستان به معنی کشور خوزهاست وخوز را به صورت های هوز یا حوز نیر نوشته اند که به یک قبیله جنگجو اطلاق می شده است. جمع هوز در زبان عربی اهواز می شود که در حال حاضر مرکز استان خوزستان در گذشته، انبار غله و سرزمین نیشکر ایران بوده و شهرت جهانی داشته است. در حاشیه برهان قاطع آمده است که نیشکر را بدان جهت خوز خوزستان سرزمین فراوان یافت می شود.

خوزستان سرزمین سدها و شبکه های آبیاری باستانی است. هر چند احداث سدهای جدید، آماده سازی اراضی و کانال کشی های فراوان، بیشتر بندها و نهرهای قدیمی را از بین برده است، اما هنوز هم سد شادوران و نهر داریون که اعراب آن ر اعجایب ابنیه جهان می شمردند، شبکه گسترده نهرهای آبیاری خوزستان که بر اساس مدارک و اسناد موجود در دوره ایلامی ها احداث شده اند، پل بند دزفول که در طغیان سده اخیر غیر قابل استفاده گردیده است و پل بند ساسانی کرخه در پای پل که آثار آن اینک نیز وجود دارد در کنار بقایای سدها و بناهای قدیمی خوزستان، عظمت و بزرگی تمدن و فرهنگ قوم ایرانی را نشان می دهد.

خوزستان از دیرباز از مناطق بسیار با ارزش ایران محسوب می شده است. جمعیت آن در گذشته دور بیش از 5 میلیون نفر بوده است و به علت احداث سدهای متعدد روی رودخانه های پر آب و اراضی حاصل خیز آن مورد توجه سلاطین قدیم قرار داشت و زمانی مرکز و پایتخت کشور شد. خوزستان یکی از مراکز مهم بازرگانی ایران و هند نیز به شمار می آمد ودهلیز کشورهای خاورزمین نامیده می شد. قسمت عمده جنگ های اسکندر مقدونی و اعراب در این سرزمین رخ داده است.

تاخت و تازهای مکرر عشایر عرب نواحی مختلف خوزستان وعشایر عرب ساکن بین النهرین که تحت حمایت دولت عثمانی بودند، موجب خرابی سدها و بایر ماندن اراضی و متواری شدن سکنه آن شد و سرزمینی که هندوستان ایران بود برای مدت طولانی به دشتی خشک وشورزار تبدیل گردید.

خوزستان سرزمینی ثروت خیز است. اما در فاصله زمانی که بند قدیمی کارون محل پل سیاه یا پل

آب رسانی و پالایش آب در ایران باستان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

آب رسانی و پالایش آب در ایران باستان

زیگورات چغازنبیل خوزستان: قدیمی ترین تصفیه خانه آب در جهان

چو این کرده شد، چاره ی آب ساخت

ز دریا برآورد و هامون نواخت

به جوی آنگهی آب را راه کرد

به فر «کی» ای رنج کوتاه کرد

چو آگاه مردم بر آن برفزود

پراکندن تخم و کشت و درود

شاهنامه فردوسی

شوش را دیدم.

گو بماند آن شنیدن ها و خواند ها

دیدنی بسیار بود وگفتی بسیار،

گو بماند گفتنی ها نیز،

لیک، تنها یک سخن، یک چیز :

من نمی دانم

بر خراب این ابر شهر شگفت انگیز

بر فراز آن شکوه و شوکت دیرین

ما پریشان نسل غمگین را

بر سر اطلال این مسکین خراب آباد

فخر باید کرد، یا ندبه

شوق باید داشت، یا فریاد؟

از قصیده شوش، مهدی اخوان ثالث، سال 1349

تقدیس و ارج گذاری آب از دیرباز در باورها و اعتقادات ایرانیان باستان، بازتاب داشته است، آنان آب را دومین آفریده از آفریدگان هفت گانه ای می پنداشتند که اورمزد خلق کرده است وپس از آتش، مقدس ترین عنصر به شمار می آورند، نیاکان ما آب را مظهر پاکی وماده ای زندگی بخش می دانستند و این باور را ب استایش وجودهای مقدسی که نمایشگر نشانه ای ارزش های آب بودند، ابراز می کردند. آناهیتا یا ناهید الهه یا فرشته نگهبان آب، همواره مورد ستایش و تقدیر قرار می گرفت. اشکانیان برای نیایش الهه آب معبدهای بزرگی در کنگاور، نیشابور، همدان و شوش ساختند. اهورامزدار پرداختن به آب را امری نیک شمرد وسرزمین های خشک و بیابان های بایر ر اقلمرو اهریمن دانست. شاهان هخامنشی تمام کسانی را که سرزمینی را آبیاری و آباد می کردند تا پنج نسل از پرداخت مالیات معاف داشند. ساسانیان و حکومت های دوره اسلامی در ایران، قوانین تشویقی فراوانی براس ساختن شبکه ها و کانال های آبیاری وضع و اجراء کردند. احادیث و روایات متعددی نیز از پیامبر گرامی اسلام (ص) و ائمه معصومین (ع) در تأکید بر اهیمت آبیاری و آبادانی نقل شده است. قرآن مجید ضمن تأکید بر صرفه جویی در مصرف آب، آبیاری و آبادانی را ستوده و در قسمتی از آیۀ سی ام سوره انبیاء با طرح «من الماء کل شیء حی» حیات و زندگی کلیه موجودات را از آب دانسته است.

گاهواره تمدن ایران باستان، جنوب و جنوب غربی سرزمین پهناوری بوده است که از چند هزار سال پیش بنام «ایرانشهر» مهر خود را بر تارک فرهنگ و تمدن جهانی نقش کرده است. خوزستان که مرزهای آن با محدوده جغرافیایی ایلام قدیم مطابقت دارد، کانون این تمدن است. شوش و پس از آن شوشتر با سابقه ای به قدمت تاریخ به عنوان پاسدار و مشعل دار فرهنگ و تمدن درخشان خوزستان شناخته شده اند.

خوزستان به معنی کشور خوزهاست وخوز را به صورت های هوز یا حوز نیر نوشته اند که به یک قبیله جنگجو اطلاق می شده است. جمع هوز در زبان عربی اهواز می شود که در حال حاضر مرکز استان خوزستان در گذشته، انبار غله و سرزمین نیشکر ایران بوده و شهرت جهانی داشته است. در حاشیه برهان قاطع آمده است که نیشکر را بدان جهت خوز خوزستان سرزمین فراوان یافت می شود.

خوزستان سرزمین سدها و شبکه های آبیاری باستانی است. هر چند احداث سدهای جدید، آماده سازی اراضی و کانال کشی های فراوان، بیشتر بندها و نهرهای قدیمی را از بین برده است، اما هنوز هم سد شادوران و نهر داریون که اعراب آن ر اعجایب ابنیه جهان می شمردند، شبکه گسترده نهرهای آبیاری خوزستان که بر اساس مدارک و اسناد موجود در دوره ایلامی ها احداث شده اند، پل بند دزفول که در طغیان سده اخیر غیر قابل استفاده گردیده است و پل بند ساسانی کرخه در پای پل که آثار آن اینک نیز وجود دارد در کنار بقایای سدها و بناهای قدیمی خوزستان، عظمت و بزرگی تمدن و فرهنگ قوم ایرانی را نشان می دهد.

خوزستان از دیرباز از مناطق بسیار با ارزش ایران محسوب می شده است. جمعیت آن در گذشته دور بیش از 5 میلیون نفر بوده است و به علت احداث سدهای متعدد روی رودخانه های پر آب و اراضی حاصل خیز آن مورد توجه سلاطین قدیم قرار داشت و زمانی مرکز و پایتخت کشور شد. خوزستان یکی از مراکز مهم بازرگانی ایران و هند نیز به شمار می آمد ودهلیز کشورهای خاورزمین نامیده می شد. قسمت عمده جنگ های اسکندر مقدونی و اعراب در این سرزمین رخ داده است.

تاخت و تازهای مکرر عشایر عرب نواحی مختلف خوزستان وعشایر عرب ساکن بین النهرین که تحت حمایت دولت عثمانی بودند، موجب خرابی سدها و بایر ماندن اراضی و متواری شدن سکنه آن شد و سرزمینی که هندوستان ایران بود برای مدت طولانی به دشتی خشک وشورزار تبدیل گردید.

خوزستان سرزمینی ثروت خیز است. اما در فاصله زمانی که بند قدیمی کارون محل پل سیاه یا پل

آب رسانی و پالایش آب در ایران باستان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

آب رسانی و پالایش آب در ایران باستان

زیگورات چغازنبیل خوزستان: قدیمی ترین تصفیه خانه آب در جهان

چو این کرده شد، چاره ی آب ساخت

ز دریا برآورد و هامون نواخت

به جوی آنگهی آب را راه کرد

به فر «کی» ای رنج کوتاه کرد

چو آگاه مردم بر آن برفزود

پراکندن تخم و کشت و درود

شاهنامه فردوسی

شوش را دیدم.

گو بماند آن شنیدن ها و خواند ها

دیدنی بسیار بود وگفتی بسیار،

گو بماند گفتنی ها نیز،

لیک، تنها یک سخن، یک چیز :

من نمی دانم

بر خراب این ابر شهر شگفت انگیز

بر فراز آن شکوه و شوکت دیرین

ما پریشان نسل غمگین را

بر سر اطلال این مسکین خراب آباد

فخر باید کرد، یا ندبه

شوق باید داشت، یا فریاد؟

از قصیده شوش، مهدی اخوان ثالث، سال 1349

تقدیس و ارج گذاری آب از دیرباز در باورها و اعتقادات ایرانیان باستان، بازتاب داشته است، آنان آب را دومین آفریده از آفریدگان هفت گانه ای می پنداشتند که اورمزد خلق کرده است وپس از آتش، مقدس ترین عنصر به شمار می آورند، نیاکان ما آب را مظهر پاکی وماده ای زندگی بخش می دانستند و این باور را ب استایش وجودهای مقدسی که نمایشگر نشانه ای ارزش های آب بودند، ابراز می کردند. آناهیتا یا ناهید الهه یا فرشته نگهبان آب، همواره مورد ستایش و تقدیر قرار می گرفت. اشکانیان برای نیایش الهه آب معبدهای بزرگی در کنگاور، نیشابور، همدان و شوش ساختند. اهورامزدار پرداختن به آب را امری نیک شمرد وسرزمین های خشک و بیابان های بایر ر اقلمرو اهریمن دانست. شاهان هخامنشی تمام کسانی را که سرزمینی را آبیاری و آباد می کردند تا پنج نسل از پرداخت مالیات معاف داشند. ساسانیان و حکومت های دوره اسلامی در ایران، قوانین تشویقی فراوانی براس ساختن شبکه ها و کانال های آبیاری وضع و اجراء کردند. احادیث و روایات متعددی نیز از پیامبر گرامی اسلام (ص) و ائمه معصومین (ع) در تأکید بر اهیمت آبیاری و آبادانی نقل شده است. قرآن مجید ضمن تأکید بر صرفه جویی در مصرف آب، آبیاری و آبادانی را ستوده و در قسمتی از آیۀ سی ام سوره انبیاء با طرح «من الماء کل شیء حی» حیات و زندگی کلیه موجودات را از آب دانسته است.

گاهواره تمدن ایران باستان، جنوب و جنوب غربی سرزمین پهناوری بوده است که از چند هزار سال پیش بنام «ایرانشهر» مهر خود را بر تارک فرهنگ و تمدن جهانی نقش کرده است. خوزستان که مرزهای آن با محدوده جغرافیایی ایلام قدیم مطابقت دارد، کانون این تمدن است. شوش و پس از آن شوشتر با سابقه ای به قدمت تاریخ به عنوان پاسدار و مشعل دار فرهنگ و تمدن درخشان خوزستان شناخته شده اند.

خوزستان به معنی کشور خوزهاست وخوز را به صورت های هوز یا حوز نیر نوشته اند که به یک قبیله جنگجو اطلاق می شده است. جمع هوز در زبان عربی اهواز می شود که در حال حاضر مرکز استان خوزستان در گذشته، انبار غله و سرزمین نیشکر ایران بوده و شهرت جهانی داشته است. در حاشیه برهان قاطع آمده است که نیشکر را بدان جهت خوز خوزستان سرزمین فراوان یافت می شود.

خوزستان سرزمین سدها و شبکه های آبیاری باستانی است. هر چند احداث سدهای جدید، آماده سازی اراضی و کانال کشی های فراوان، بیشتر بندها و نهرهای قدیمی را از بین برده است، اما هنوز هم سد شادوران و نهر داریون که اعراب آن ر اعجایب ابنیه جهان می شمردند، شبکه گسترده نهرهای آبیاری خوزستان که بر اساس مدارک و اسناد موجود در دوره ایلامی ها احداث شده اند، پل بند دزفول که در طغیان سده اخیر غیر قابل استفاده گردیده است و پل بند ساسانی کرخه در پای پل که آثار آن اینک نیز وجود دارد در کنار بقایای سدها و بناهای قدیمی خوزستان، عظمت و بزرگی تمدن و فرهنگ قوم ایرانی را نشان می دهد.

خوزستان از دیرباز از مناطق بسیار با ارزش ایران محسوب می شده است. جمعیت آن در گذشته دور بیش از 5 میلیون نفر بوده است و به علت احداث سدهای متعدد روی رودخانه های پر آب و اراضی حاصل خیز آن مورد توجه سلاطین قدیم قرار داشت و زمانی مرکز و پایتخت کشور شد. خوزستان یکی از مراکز مهم بازرگانی ایران و هند نیز به شمار می آمد ودهلیز کشورهای خاورزمین نامیده می شد. قسمت عمده جنگ های اسکندر مقدونی و اعراب در این سرزمین رخ داده است.

تاخت و تازهای مکرر عشایر عرب نواحی مختلف خوزستان وعشایر عرب ساکن بین النهرین که تحت حمایت دولت عثمانی بودند، موجب خرابی سدها و بایر ماندن اراضی و متواری شدن سکنه آن شد و سرزمینی که هندوستان ایران بود برای مدت طولانی به دشتی خشک وشورزار تبدیل گردید.

خوزستان سرزمینی ثروت خیز است. اما در فاصله زمانی که بند قدیمی کارون محل پل سیاه یا پل