دانلود مقاله درباره افرینش انسان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .docx ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 23 صفحه

 قسمتی از متن .docx : 

مقصود از اینکه فرمودند: “ولقد خلقنا الانسان” ابتداء خلقت انسان است،‌ به دلیل اینکه در جاى دیگر درباره خلقت آدمى از گل مى‌فرماید: “و بدء خلق الانسان من طین ثم جعل نسله من سلاله من ماء مهین - و آغاز کرد خلقت انسان را از گل آنگاه نسل او را در خلاصه‌اى از آبى پشیز قرار داد” (الم سجده

بنابراین آیه شریفه خلقت نوع انسان را بیان مى‌کند، زیرا خلق کردن اولین موجودى که بقیه افرادش از آن منشعب مى‌شوند در حقیقت خلق کردن همه آنها است.

در مجمع البیان مى‌گوید: اصل آدم از خاک بوده، چون قرآن مى‌فرماید: “خلقه من تراب” آدم را از خاک خلق کرد چیزى که هست خاک نامبرده را گل کرد، همچنان که فرمود: “و خلقته من طین - تو آدم را از گل آفریدی” آنگاه آن گل را گذاشت تا متعفن شد، همچنان که فرمود: “من حماء مسنون - آدمى را از گل گندیده خلق کردم”، آنگاه این گل را گذاشت تا خشک شد، همچنان که فرمود: “من صلصال - از گل خشکیده) بنابراین تناقضى در این تعبیرهاى مختلف قرآن نیست، زیرا حالات مختلف مبداء خلقت آدمى را بیان مى‌کند. این بود کلام مجمع‌البیان”(5)

جالب اینکه از این آیات به خوبى استفاده مى‌شود که انسان از دو چیز مختلف آ‌فریده شده که یکى در حد اعلاى عظمت و دیگرى ظاهرا در حد ادنى از نظر ارزش. جنبه مادى انسان را گل بد بوى تیره رنگ (لجن) تشکیل مى‌دهد و جنبه معنوى او را چیزى که به عنوان روح خدا از آن یاد شده است البته خدا نه جسم دارد و نه روح‌ و اضافه روح به خدا به اصطلاح “اضافه تشریفی” است و دلیل بر این است که روحى بسیار پر عظمت در کالبد انسان دمیده شده،‌ همان گونه که خانه کعبه را به خاطر عظمتش “بیت‌الله” مى‌خوانند و ماه مبارک رمضان را به خاطر برکتش “شهر الله” (ماه خدا) مى‌نامند و به همین دلیل قوس صعودى این انسان آن قدر بالا است که به جایى مى‌رسد که جز خدا نبیند و قوس نزولیش آن قدر پایین است که از چهارپایان هم پایین‌تر خواهد شد (بل هم اضل) و این فاصله زیاد میان “قوس صعودی” و “نزولی” خود دلیل بر اهمیت فوق‌العاده این مخلوق است.

و- نیز این ترکیب مخصوص دلیل بر آن است که عظمت مقام انسان به خاطر جنبه مادى او نیست، چرا که اگر به جنبه مادیش بازگردیم لجنى بیش نمى‌باشد این روح الهى است که با استعدادهاى فوق‌العاده‌اى که در آن نهفته است و مى‌تواند تجلیگاه انوار خدا باشد به او این همه عظمت بخشیده و براى تکامل او تنها راه این است که آن را تقویت کند و جنبه مادى را که وسیله‌اى براى همین هدف است در طریق پیشرفت این مقصود به کار گیرد (چرا که در رسیدن به آن هدف بزرگ مى‌تواند کمک موثرى کند)

از آیات خلقت آدم در آغاز سوره بقره نیز استفاده مى‌شود که سجده فرشتگان در برابر آدم به خاطر علم خاص الهى او بود.(6)

د) صلصال کالفخار

“خلق الانسان من صلصال کالفخار” انسان را از گل خشک صدا دهنده مانند گل پخته به آتش (چون کوزه) آفریده.

شهید مطهرى در این ارتباط مى‌نویسند: “صلصال” یعنى داراى صلصله. “صلصله” صدا را مى‌گویند، یعنى به شکلى در آمده بود که مانند سفال صدا مى‌کرد. در قرآن راجع به خلقت انسان، در جاهایى تعبیر دارد انسان را از خاک آفریده یک جا تعبیر دارد انسان را از گل آفریده یک جا تعبیر دارد انسان را از لاى گندیده آفریده (من حما مسنون) یک جا تعبیر دارد انسان را از گل خشکیده آفریده، معلوم است که اینها مراحل را ذکر مى‌کند. “از خاک آفرید” روشن است که خاک قبل از گل است و گل از خاک به وجود مى‌آید. “لاى گندیده متعفن” آب و خاک که با همدیگر مخلوط مى‌شوند ابتدا گل است، بعدها که مى‌ماند، در اثر تخمیرها و فعل و انفعال‌هایى تبدیل به یک “لاى گندیده” مى‌شود “گل خشکیده” این باز از مراحل بعد است که زمانى هم به این حالت در مى‌آید. قرآن خلقت انسان را در این مراحل مختلف بیان کرده است: از خاک آفریده شده است، از گل آفریده شده است، از لاى گندیده آفریده شده است و از گل خشکیده آفریده شده است. اینها مراحلى در خلقت انسان را نشان مى‌دهد. در اینجا هم قرآن همین قدر تعبیرش این است که انسان از گل خشکیده آفرید. از یک طرف به قرینه اینکه مى‌گوید “از گل خشکیده” باید بگویم پس مقصود از “انسان” یعنى انسان اول که بعضى از مفسرین این گونه گفته‌اند. ولى به قرینه اینکه کلمه “انسان” اسم جنس است نه اسم شخص و بعید است که الف و لام را الف و لام عهد بگیریم [و بگوییم] یعنى آن انسان معین، آن انسان اول،[لذا] مقصود این است که نوع انسان را منتها نوع انسان را به اعتبار آن اوایل اوایلش، یعنى مى‌خواهد بگوید خلقت اولى انسان منتهى مى‌شود به گل خشکیده. این هم باز تعبیرى است که از نظر هدف نظیر “والارض و ضعها للانام” است، یعنى این انسان اگر روزى رسیدى به اینجا که ابتداى خلقت انسان خاک بوده، لجن بوده، گل خشکیده بوده، چه و چه بوده، یک وقت اینها فکر تو را به آنجا نبرد که پس یک تصادف بود که انسان آ‌فریده شد.انسان، مخصوصا مردمى که در معارف الهى خیلى ورود ندارند. گاهى به یک اسم الهى توجه مى‌کند و اسم‌هاى دیگر خدا را غافل مى‌شود، یعنى یک شان از شئون الهى را توجه دارد در حالى که از شئون دیگر الهى غافل است. غالبا مردم فقط به قدرت خدا توجه دارند. هرچه بگویید، مى‌گوید خدا که قدرت دارد. فلان چیز آیا این جور هست یا این جور نیست؟ خدا که قدرت دارد چنین بکند، بله،‌ خدا قدرت دارد، قدرتش هم غیر متنهاى است (ان الله على کل شى قدیر) اما خداوند تنها قادر که نیست حکیم هم هست. حکمت، خودش اقتضایى دارد. قدرت از آن جهت که قدرت است یعنى عجز و ناتوانى در مقابل [کارها] نیست، اما حکمت است که حسابى را در کار مى‌آورد. خداوند قادر هست، احد هست، حکیم است، باسط هست، قابض هست، هزاران اسماء و صفات دارد. خلقت ناشى از ذات مستجمع جمیع صفات کمالیه است نه ناشى از ذات داراى فقط یک صفت که قدرت است. افرادى که فقط قدرت را مى‌بینند مى‌گویند[آیا ]خدا انسان را آفریده: [مى‌گوییم بله، مى‌گویید] خدا که قدرت دارد خدا قدرت دارد انسان را از اول از هیچ چیز یک دفعه بیافریند؛ دیگر چه احتیاجى است که خاکى باشد، گلى باشد، لاى گندیده‌اى باشد، گل خشکیده‌اى باشد، زمانى باشد، مدتها این در تخمیر مانده باشد؟ مگر خدا قادر نیست؟ مگر خدا عاجز و ناتوان است؟ جواب این است: پس بچه‌ هم که مى‌خواهد متولد شود، کسى بگوید مگر خدا ناتوان است؟‌ این تشریفات دیگر چیست؟ که حتما ازدواج

تحقیق در مورد تکامل انسان از دیدگاه قرآن

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 23 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

تحقیق حاضر مشتمل بر پنج بخش با این موضوعات است :

بخش اول، تکامل انسان از دیدگاه قرآن و احادیث: تکامل انسان (تکامل در قرآن، انسان از نظر قرآن، ازدواج فرزندان آدم، انسان مخلوق تکامل یافته ،تکامل انسان از دیدگاه علمای اسلامی )؛ بخش دوم، سیر تکامل انسان در عالم ذر: عالم ذریا پیمان الست (بررسی آیه‌ی اخذ میثاق در عالم ذر، بررسی آیه‌ی امانت در عالم ذر)، نقش ارواح در عالم ذر. بررسی روایات مربوط به ذر ؛ ببخش سوم، سیر تکاملی انسان در دنیا: کیفیت خلقت انسان از نظر قرآن، مراحل کامل شدن انسان در اسلام، راه تکامل انسان، موفق‌ترین راه ترقی انسان (نقش دعا در رسیدن به تکامل انسان، موفق‌ترین راه ترقی انسان(نقش دعا در رسیدن به تکامل، تقوا معیار کمال و سیر مؤمن ) ،‌انسان موجودی ناشناخته، موانع رشد و کمال انسان(خودپرستی، حب دنیا، تکبر، پیروی از ظن و گمان)؛ بخش چهارم، سیر تکاملی انسان در عالم برزخ: برزخ از نظر لغت و اصطلاح ،‌حرکت روح و جسم انسان، تکامل روح با مرگ و بعد از آن، طریق حرکت در عوالم اخروی مبتنی بر طریق حرکت دنیوی است، مرگ یا تحول بزرگ تکاملی (مرگ ازدیدگاه قرآن و روایات اهل بیت(ع)،‌حالات مؤمن در لحظه‌ی مرگ در قرآن)، تجرد روح از دیدگاه قرآن و روایات، عالم برزخ از نظر آیات قرآن و در روایات؛ بخش پنجم، سیر تکاملی انسان در عوالم قیامت: حرکت تکاملی انسان به سوی معاد: برگشت همه‌ی انسان‌ها و لقای همه‌ی آنها از نظر آیات قرآن،معاد انسان، حرکت و تکامل روح در عوالم بعد از برزخ ، گزارش قرآن و احادیث در زمینه‌ی وقوع قیامت، اسامی و صفات قیامت، علائم قیامت ، روز قیامت ، عوالم قیامت، عالم نشر صحف (کتاب یا نامه‌ی اعمال)، شاهدان اعمال، عالم میزان، عالم حساب،عالم صراط، آخرینسیر تکاملی انسان و سیمای بهشت از نظر قرآن، بهشت و جهنم از دیدگاه شیخ صدوق(ره).

فوائد روانشناسی از دیدگاه قرآن

 فوائد روانشناسی از دیدگاه قرآن

 کلیات روانشناسی

 حقانی، حسین

فوائد روانشناسی از دیدگاه قرآن از جمله هدف‏های روانشناسی را می‏توان تأمین نیازمندیها در موجود زنده از قبیل ایجاد نشاط و حالتی برای فعالیت و در نتیجه انجام اعمال و رفتارها و برآوردن نیازهای اساسی و ضروری زندگی و ادامه آن به‏طور کلّی هماهنگ کردن انسان‏ها با محیط زندگی دانست1.طبیعی است که انگیزه‏های فراوانی انسانها دارند که در انجام این اهداف تأثیر دارند و می‏توان این انگیزه‏ها را به دو بخش اصلی تقسیم نمود: 1 - انگیزه‏های فیزیولوژیک؛ 2 - انگیزه‏های روانیانگیزه‏های فیزیولوژیک به نیازهای مربوط به جسم و عوارضی که در بافت‏های بدن، مانند کمبود مواد لازم برای بدن یا به‏هم خوردن تعادل آن به وجود می‏آیند، مربوط می‏شود.این انگیزه‏ها، رفتار فرد را به جهت اهدافی که نیازهای فیزیولوژیک بدن را برآورده می‏سازند راهنمائی و یا نقص و کمبودی را که گاهی در بافت‏های بدن به وجود می‏آورد، جبران و روح و بدن را به حالت توازن در می‏آورد. انگیزه‏های روانی نیز در جریان رشد نیازهای معنوی فردی و اجتماعی انسان تأثیر به سزائی دارند.در قرآن مجید که از هرگونه تحریف و تغییر مبرّا هست، روی انجام این انگیزه‏ها به نحو کامل و صحیح برای تأمین اهداف عالی تعیین شده در شرایع آسمانی غیر تحریف شده تأکیدهای فراوانی انجام شده است. حکمت فراگیر خداوند که نعمت‏های خود را به مخلوقاتش عطا فرموده، چنین اقتضا می‏کند که در آنها ویژگیها و صفات مخصوصی به ودیعه بگذارد و آنها را شایسته انجام وظائفی بکند که برای انجام آنها آفریده شده‏اند خداوند از زبان حضرت ابراهیم علیه‏السلام در قرآن در مقام اثبات وجودش چنین نقل می‏کند:«...رَبُّناَ الَّذِی اَعْطی کُلَّ شَئٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدی» «خدای ما آن کسی است که همه موجودات عالم را نعمت وجود بخشیده، سپس به راه کمالش هدایت کرده است»2.و در سوره «اعلی» آیه 1 - 3 در مقام توصیف صانع عالم و آفریدگار جهان و همه مخلوقات از جمله انسانها چنین می‏فرماید:«سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الأَعْلی الَّذِی خَلَقَ فَسَوّی وَالَّذِی قَدَّرَ فَهَدی» «ای پیامبر به نام خدای خود که برتر و بالاتر از همه موجودات است، به تسبیح و ستایش مشغول باش، آن خدائی که عالم را آفرید و همه آنها را به حد کمال خود رسانید و آن خدائی که هر چیز را قدر و اندازه داد و به راه کمالش هدایت نمود».چنانچه خوانندگان توجه دارند، این انگیزه‏ها و عوامل حیات فیزیولوژی، توازن لازم و کافی برای ادامه زندگی را در انسانها فراهم می‏سازند و طبق تحقیقات جدید دانشمندان فیزیولوژی در بدن انسان و حیوان نوعی تمایل طبیعی نسبت به حفظ توازن ثابت

تحقیق در مورد حیات برزخی انسان 23 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 23 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

حیات برزخی انسان

(نظر جمعى از مفسرین در باره زنده بودن شهداء)

(و لا تقولوا لمن یقتل فى سبیل الله اموات بل احیاء، و لکن لا تشعرون)بعضى از مفسرین چه‏بسا گفته باشند: که خطاب(نگوئید)به مؤمنین است که به خدا و رسول و روز جزا ایمان دارند ومعتقدند که بعد از زندگى دنیا زندگى دیگرى هست و دیگر از چنین کسانى تصور نمى‏رود که

1 - بقره آیه 45

2 - سوره لقمان آیه 17

3 - سوره فصلت آیه 35

4 - سوره زمر آیه 10

5 - سوره عنکبوت آیه 45

6 - سوره حدید آیه 4

بگویند: آنهائى که در راه خدا کشته شده‏اند بکلى از بین رفته‏اند، با اینکه دعوت حقه دین رااجابت کرده‏اند و آیات بسیارى از قرآن را که در باره معاد صحبت مى‏کند شنیده‏اند.

علاوه بر اینکه آیه شریفه سخنش در باره عموم مردم نیست بلکه براى خصوص شهداء که‏در راه خدا کشته شده‏اند، خبر از زندگى بعد از مرگ میدهد و این خبر را به مؤمنین که هنوزشهید نشده‏اند و به همه کفار میدهد، با اینکه زندگى بعد از مرگ اختصاص به شهیدان ندارد، وشهید و مؤمن غیر شهید، و کفار، همه این زندگى را دارند پس باید گفت: منظور از زندگى بعد ازشهادت این است که نام شهید زنده میماند و در اثر مرور زمان ذکر جمیلش کهنه نمیشود، این‏نظریه جمعى از مفسرین است و ما باین تفسیر چند اشکال داریم:

(چند اشکال بر این نظر)

اول اینکه این حیاتى که شما آیه را با آن معنا کردید، جز یک گول زننده چیز دیگرى نیست، و اگر پیدا شود تنها در وهم پیدا مى‏شود نه در خارج، حیاتى است‏خیالى که بغیر از اسم، حقیقت‏دیگر ندارد و مثل چنین موضوع وهمى، لایق به کلام خداى تعالى نیست، خدائیکه جز بحق‏دعوت نمى‏کند، و میفرماید: (فما ذا بعد الحق الا الضلال، بعد از حق غیر از ضلالت چه مى‏تواندباشد)، (1) (آنوقت چگونه به بندگانش مى‏فرماید: در راه من کشته شوید و از زندگى چشم بپوشید تابعد از مرگ مردم بشما بگویند(چه مرد خوبى بود)؟.

منظورش (2) ذکر خیر آیندگان نبوده، بلکه منظورش این بوده که دعوت‏حقه‏اش در انسان‏هاى آینده نیز باقى باشد و لسان صادقش همواره گویا بماند، نه اینکه بعد از اوذکر خیرش را بگویند و بس.

بله این سخن دل خوش کننده و باطل و وهم کاذب، با منطق مردمى مادى و طبیعى مسلک، جور در مى‏آید، براى این که آنها نفوس را هم مادى مى‏دانند و معتقدند وقتى انسان مرد بکلى‏باطل و نابود مى‏شود و اعتقادى به زندگى آخرت ندارند.

از سوى دیگر احساس کردند که انسان بالفطره احتیاج دارد به اینکه در راه امور مهمه‏قائل به بقاء نفوس و تاثرش بسعادت و شقاوت بعد از مردن، بوده باشد، چون رسیدن و ارتقاء به‏هدف‏هاى بلند، فداکارى و قربان شدن لازم دارد، مخصوصا هدف‏هاى بسیار مهم که بخاطر آن‏باید اقوامى کشته شوند تا اقوامى دیگر زنده بمانند.

و اگر بنا باشد هر کس بمیرد نابود شود، دیگر چه کسى خود را فداى دیگران مى‏کند و چه

1 - یونس آیه 32

2 - سوره شعراء آیه 84

داعى دارد کسى که معتقد به موت و فوت است، ذات خود را باطل کند تا ذات دیگران باقى بماند، نفس خود را از زندگى محروم سازد تا دیگران زنده بمانند.لذائذ مادى را که میتواند از راه جور وزندگى جابرانه بدست آورد، از دست بدهد، تا دیگران با داشتن محیطى عادلانه از آن لذائذبهره‏مند شوند؟

آخر هیچ عاقلى هیچ چیزى را نمى‏دهد، مگر براى اینکه چیزى دیگر بگیرد، و اما دادن ونگرفتن و صرفنظر کردن بدون گرفتن، کار عاقلانه‏اى نیست هیچ عاقلى حاضر نیست بمیرد براى‏زندگى دیگران، محرومیت بکشد بخاطر بهره‏مندى دیگران.

پس فطرت انسان هرگز چنین معامله بى سودى را نمى‏پذیرد، جوامع و افراد طبیعى مسلک‏و مادى، این فطرت را دارند و چون این معنا را مى‏فهمند، لذا مجبور شدند براى دلخوشى خوداوهام و خرافاتى کاذب را درست کنند، خرافاتى که جز در عرصه خیال و حظیره وهم، موطنى‏دیگر ندارد، مثلا میگویند: انسان‏هاى حر و آزاد مردانى که از قید اوهام و خرافات رهیده‏اند، بایدخود را براى وطن و یا هر چیزى که مایه شرف آدمى است فدا کنند تا به زندگى دائم برسند، به‏این معنا که دائما ذکر خیرش در صفحه روزگار باقى بماند و براى رسیدن به این منظور مقدس، ازپاره‏اى لذائذ خود بخاطر اجتماع صرفنظر کند تا دیگران از آن بهره‏مند شوند و در نتیجه امراجتماع و تمدن استقامت بپذیرد و عدالت اجتماعى بر قرار گردد و آن که جان خود را در این راه‏داده، به حیات شرف و علاء برسد.

کسى نیست از ایشان بپرسد: وقتى شخص فداکار کشته شد، ترکیب مادى بدنیش از هم‏پاشید و جمیع خواص زندگى که از آن جمله حیات و شعور است از دست داد، دیگر چه کسى‏هست که از زندگى شرف و علاء برخوردار گردد و چه کسى هست که این نام نیک را بشنود و ازشنیدنش لذت ببرد؟و آیا این حرف از خرافات نیست؟.

دوم اینکه ذیل آیه یعنى جمله(و لکن لا تشعرون)با این تفسیر مناسبت ندارد، چون اگرمنظور از جمله(بلکه زنده‏اند، و لکن شما نمیدانید)، نام نیک بود.جا داشت بفرماید:

مقاله در باره افرینش انسان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 20

آفرینش انسان

مقصود از اینکه فرمودند: “ولقد خلقنا الانسان” ابتداء خلقت انسان است،‌ به دلیل اینکه در جاى دیگر درباره خلقت آدمى از گل مى‌فرماید: “و بدء خلق الانسان من طین ثم جعل نسله من سلاله من ماء مهین - و آغاز کرد خلقت انسان را از گل آنگاه نسل او را در خلاصه‌اى از آبى پشیز قرار داد” (الم سجده

بنابراین آیه شریفه خلقت نوع انسان را بیان مى‌کند، زیرا خلق کردن اولین موجودى که بقیه افرادش از آن منشعب مى‌شوند در حقیقت خلق کردن همه آنها است.

در مجمع البیان مى‌گوید: اصل آدم از خاک بوده، چون قرآن مى‌فرماید: “خلقه من تراب” آدم را از خاک خلق کرد چیزى که هست خاک نامبرده را گل کرد، همچنان که فرمود: “و خلقته من طین - تو آدم را از گل آفریدی” آنگاه آن گل را گذاشت تا متعفن شد، همچنان که فرمود: “من حماء مسنون - آدمى را از گل گندیده خلق کردم”، آنگاه این گل را گذاشت تا خشک شد، همچنان که فرمود: “من صلصال - از گل خشکیده) بنابراین تناقضى در این تعبیرهاى مختلف قرآن نیست، زیرا حالات مختلف مبداء خلقت آدمى را بیان مى‌کند. این بود کلام مجمع‌البیان”(5)

جالب اینکه از این آیات به خوبى استفاده مى‌شود که انسان از دو چیز مختلف آ‌فریده شده که یکى در حد اعلاى عظمت و دیگرى ظاهرا در حد ادنى از نظر ارزش. جنبه مادى انسان را گل بد بوى تیره رنگ (لجن) تشکیل مى‌دهد و جنبه معنوى او را چیزى که به عنوان روح خدا از آن یاد شده است البته خدا نه جسم دارد و نه روح‌ و اضافه روح به خدا به اصطلاح “اضافه تشریفی” است و دلیل بر این است که روحى بسیار پر عظمت در کالبد انسان دمیده شده،‌ همان گونه که خانه کعبه را به خاطر عظمتش “بیت‌الله” مى‌خوانند و ماه مبارک رمضان را به خاطر برکتش “شهر الله” (ماه خدا) مى‌نامند و به همین دلیل قوس صعودى این انسان آن قدر بالا است که به جایى مى‌رسد که جز خدا نبیند و قوس نزولیش آن قدر پایین است که از چهارپایان هم پایین‌تر خواهد شد (بل هم اضل) و این فاصله زیاد میان “قوس صعودی” و “نزولی” خود دلیل بر اهمیت فوق‌العاده این مخلوق است.

و- نیز این ترکیب مخصوص دلیل بر آن است که عظمت مقام انسان به خاطر جنبه مادى او نیست، چرا که اگر به جنبه مادیش بازگردیم لجنى بیش نمى‌باشد این روح الهى است که با استعدادهاى فوق‌العاده‌اى که در آن نهفته است و مى‌تواند تجلیگاه انوار خدا باشد به او این همه عظمت بخشیده و براى تکامل او تنها راه این است که آن را تقویت کند و جنبه مادى را که وسیله‌اى براى همین هدف است در طریق پیشرفت این مقصود به کار گیرد (چرا که در رسیدن به آن هدف بزرگ مى‌تواند کمک موثرى کند)

از آیات خلقت آدم در آغاز سوره بقره نیز استفاده مى‌شود که سجده فرشتگان در برابر آدم به خاطر علم خاص الهى او بود.(6)

د) صلصال کالفخار

“خلق الانسان من صلصال کالفخار” انسان را از گل خشک صدا دهنده مانند گل پخته به آتش (چون کوزه) آفریده.

شهید مطهرى در این ارتباط مى‌نویسند: “صلصال” یعنى داراى صلصله. “صلصله” صدا را مى‌گویند، یعنى به شکلى در آمده بود که مانند سفال صدا مى‌کرد. در قرآن راجع به خلقت انسان، در جاهایى تعبیر دارد انسان را از خاک آفریده یک جا تعبیر دارد انسان را از گل آفریده یک جا تعبیر دارد انسان را از لاى گندیده آفریده (من حما مسنون) یک جا تعبیر دارد انسان را از گل خشکیده آفریده، معلوم است که اینها مراحل را ذکر مى‌کند. “از خاک آفرید” روشن است که خاک قبل از گل است و گل از خاک به وجود مى‌آید. “لاى گندیده متعفن” آب و خاک که با همدیگر مخلوط مى‌شوند ابتدا گل است، بعدها که مى‌ماند، در اثر تخمیرها و فعل و انفعال‌هایى تبدیل به یک “لاى گندیده” مى‌شود “گل خشکیده” این باز از مراحل بعد است که زمانى هم به این حالت در مى‌آید. قرآن خلقت انسان را در این مراحل مختلف بیان کرده است: از خاک آفریده شده است، از گل آفریده شده است، از لاى گندیده آفریده شده است و از گل خشکیده آفریده شده است. اینها مراحلى در خلقت انسان را نشان مى‌دهد. در اینجا هم قرآن همین قدر تعبیرش این است که انسان از گل خشکیده آفرید. از یک طرف به قرینه اینکه مى‌گوید “از گل خشکیده” باید بگویم پس مقصود از “انسان” یعنى انسان اول که بعضى از مفسرین این گونه گفته‌اند. ولى به قرینه اینکه کلمه “انسان” اسم جنس است نه اسم شخص و بعید است که الف و لام را الف و لام عهد بگیریم [و بگوییم] یعنى آن انسان معین، آن انسان اول،[لذا] مقصود این است که نوع انسان را منتها نوع انسان را به اعتبار آن اوایل اوایلش، یعنى مى‌خواهد بگوید خلقت اولى انسان منتهى مى‌شود به گل خشکیده. این هم باز تعبیرى است که از نظر هدف نظیر “والارض و ضعها للانام” است، یعنى این انسان اگر روزى رسیدى به اینجا که ابتداى خلقت انسان خاک بوده، لجن بوده، گل خشکیده بوده، چه و چه بوده، یک وقت اینها فکر تو را به آنجا نبرد که پس یک تصادف بود که انسان آ‌فریده شد.انسان، مخصوصا مردمى که در معارف الهى خیلى ورود ندارند. گاهى به یک اسم الهى توجه مى‌کند و اسم‌هاى دیگر خدا را غافل مى‌شود، یعنى یک شان از شئون الهى را توجه دارد در حالى که از شئون دیگر الهى غافل است. غالبا مردم فقط به قدرت خدا توجه دارند. هرچه بگویید، مى‌گوید خدا که قدرت دارد. فلان چیز آیا این جور هست یا این جور نیست؟ خدا که قدرت دارد چنین بکند، بله،‌ خدا قدرت دارد، قدرتش هم غیر متنهاى است (ان الله على کل شى قدیر) اما خداوند تنها قادر که نیست حکیم هم هست. حکمت، خودش اقتضایى دارد. قدرت از آن جهت که قدرت است یعنى عجز و ناتوانى در مقابل [کارها] نیست، اما حکمت است که حسابى را در کار مى‌آورد. خداوند قادر هست، احد هست، حکیم است، باسط هست، قابض هست، هزاران اسماء و صفات دارد. خلقت ناشى از ذات مستجمع جمیع صفات کمالیه است نه ناشى از ذات داراى فقط یک صفت که قدرت است. افرادى که فقط قدرت را مى‌بینند مى‌گویند[آیا ]خدا انسان را آفریده: [مى‌گوییم بله، مى‌گویید] خدا که قدرت دارد خدا قدرت دارد انسان را از اول از هیچ چیز یک دفعه بیافریند؛ دیگر چه احتیاجى است که خاکى باشد، گلى باشد، لاى گندیده‌اى باشد، گل خشکیده‌اى باشد، زمانى باشد، مدتها این در تخمیر مانده باشد؟ مگر خدا قادر نیست؟ مگر خدا عاجز و ناتوان است؟ جواب این است: پس بچه‌ هم که مى‌خواهد متولد شود، کسى بگوید مگر خدا ناتوان است؟‌ این تشریفات دیگر چیست؟ که حتما ازدواج باشد و مرد و زنى باشند و عمل مباشرتى انجام بگیرد و بعد نه ماه طول بکشد، قدم به قدم جلو بیاید؛ مگر خدا قادر نیست؟ خدا اگر قادر است یک دفعه این کار را انجام بدهد!

قرآن وقتى که ما را متوجه مى‌کند که خداوند انسان را از خاک آفرید از گل آفرید، از لاى گندیده آفرید، از گل خشکیده آفرید، در ذهن ما این نباشد که خدا قدرت دارد، بخواهد بیافریند آنا مى‌آفریند؛ اینها دیگر یعنى چه؟ براى این است که شما اگر بعد در نظامات علمى به این جور مسائل برخوردید بدانید اینها هم روى حکمت و حساب بوده که خلقت انسان باید این مراحل را طى کند پس همین طور که “والارض وضعها للانام” زمین را که خدا آفریده است حساب شده بوده است، خلقت انسان هم از خاک و از گل و این جور چیزها که این مراحل را باید طى کند روى حساب است(7)

نفس واحده

یا ایها الناس اتقوا ربکم الذى خلقکم من نفس واحده و خلق منها زوجها و بث منهما رجالا کثیرا و نساء(8)ترجمه: اى مردم! از پروردگارتان بترسید، او که همه شما را از یک نفس آفرید و همسر او را از او آفرید و از آن دو (زن و شوهر)، مردان و زنان بسیارى را در روى زمین منتشر ساخت.علامه طباطبایى در جلد 4 المیزان ذیل این آیه مى‌فرمایند: نفس آن طور که از کتابهاى لغت استفاده مى‌شود، عبارت است از عین یک چیز از ظاهر عبارت چنین استفاده مى‌شود که مقصود از “نفس واحده” آدم و از “زوج‌ها” زن او است، و این دو پدر و مادر نسل انسان کنونى مى‌باشند که ما از آنان

مقاله در باره افرینش انسان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 20

آفرینش انسان

مقصود از اینکه فرمودند: “ولقد خلقنا الانسان” ابتداء خلقت انسان است،‌ به دلیل اینکه در جاى دیگر درباره خلقت آدمى از گل مى‌فرماید: “و بدء خلق الانسان من طین ثم جعل نسله من سلاله من ماء مهین - و آغاز کرد خلقت انسان را از گل آنگاه نسل او را در خلاصه‌اى از آبى پشیز قرار داد” (الم سجده

بنابراین آیه شریفه خلقت نوع انسان را بیان مى‌کند، زیرا خلق کردن اولین موجودى که بقیه افرادش از آن منشعب مى‌شوند در حقیقت خلق کردن همه آنها است.

در مجمع البیان مى‌گوید: اصل آدم از خاک بوده، چون قرآن مى‌فرماید: “خلقه من تراب” آدم را از خاک خلق کرد چیزى که هست خاک نامبرده را گل کرد، همچنان که فرمود: “و خلقته من طین - تو آدم را از گل آفریدی” آنگاه آن گل را گذاشت تا متعفن شد، همچنان که فرمود: “من حماء مسنون - آدمى را از گل گندیده خلق کردم”، آنگاه این گل را گذاشت تا خشک شد، همچنان که فرمود: “من صلصال - از گل خشکیده) بنابراین تناقضى در این تعبیرهاى مختلف قرآن نیست، زیرا حالات مختلف مبداء خلقت آدمى را بیان مى‌کند. این بود کلام مجمع‌البیان”(5)

جالب اینکه از این آیات به خوبى استفاده مى‌شود که انسان از دو چیز مختلف آ‌فریده شده که یکى در حد اعلاى عظمت و دیگرى ظاهرا در حد ادنى از نظر ارزش. جنبه مادى انسان را گل بد بوى تیره رنگ (لجن) تشکیل مى‌دهد و جنبه معنوى او را چیزى که به عنوان روح خدا از آن یاد شده است البته خدا نه جسم دارد و نه روح‌ و اضافه روح به خدا به اصطلاح “اضافه تشریفی” است و دلیل بر این است که روحى بسیار پر عظمت در کالبد انسان دمیده شده،‌ همان گونه که خانه کعبه را به خاطر عظمتش “بیت‌الله” مى‌خوانند و ماه مبارک رمضان را به خاطر برکتش “شهر الله” (ماه خدا) مى‌نامند و به همین دلیل قوس صعودى این انسان آن قدر بالا است که به جایى مى‌رسد که جز خدا نبیند و قوس نزولیش آن قدر پایین است که از چهارپایان هم پایین‌تر خواهد شد (بل هم اضل) و این فاصله زیاد میان “قوس صعودی” و “نزولی” خود دلیل بر اهمیت فوق‌العاده این مخلوق است.

و- نیز این ترکیب مخصوص دلیل بر آن است که عظمت مقام انسان به خاطر جنبه مادى او نیست، چرا که اگر به جنبه مادیش بازگردیم لجنى بیش نمى‌باشد این روح الهى است که با استعدادهاى فوق‌العاده‌اى که در آن نهفته است و مى‌تواند تجلیگاه انوار خدا باشد به او این همه عظمت بخشیده و براى تکامل او تنها راه این است که آن را تقویت کند و جنبه مادى را که وسیله‌اى براى همین هدف است در طریق پیشرفت این مقصود به کار گیرد (چرا که در رسیدن به آن هدف بزرگ مى‌تواند کمک موثرى کند)

از آیات خلقت آدم در آغاز سوره بقره نیز استفاده مى‌شود که سجده فرشتگان در برابر آدم به خاطر علم خاص الهى او بود.(6)

د) صلصال کالفخار

“خلق الانسان من صلصال کالفخار” انسان را از گل خشک صدا دهنده مانند گل پخته به آتش (چون کوزه) آفریده.

شهید مطهرى در این ارتباط مى‌نویسند: “صلصال” یعنى داراى صلصله. “صلصله” صدا را مى‌گویند، یعنى به شکلى در آمده بود که مانند سفال صدا مى‌کرد. در قرآن راجع به خلقت انسان، در جاهایى تعبیر دارد انسان را از خاک آفریده یک جا تعبیر دارد انسان را از گل آفریده یک جا تعبیر دارد انسان را از لاى گندیده آفریده (من حما مسنون) یک جا تعبیر دارد انسان را از گل خشکیده آفریده، معلوم است که اینها مراحل را ذکر مى‌کند. “از خاک آفرید” روشن است که خاک قبل از گل است و گل از خاک به وجود مى‌آید. “لاى گندیده متعفن” آب و خاک که با همدیگر مخلوط مى‌شوند ابتدا گل است، بعدها که مى‌ماند، در اثر تخمیرها و فعل و انفعال‌هایى تبدیل به یک “لاى گندیده” مى‌شود “گل خشکیده” این باز از مراحل بعد است که زمانى هم به این حالت در مى‌آید. قرآن خلقت انسان را در این مراحل مختلف بیان کرده است: از خاک آفریده شده است، از گل آفریده شده است، از لاى گندیده آفریده شده است و از گل خشکیده آفریده شده است. اینها مراحلى در خلقت انسان را نشان مى‌دهد. در اینجا هم قرآن همین قدر تعبیرش این است که انسان از گل خشکیده آفرید. از یک طرف به قرینه اینکه مى‌گوید “از گل خشکیده” باید بگویم پس مقصود از “انسان” یعنى انسان اول که بعضى از مفسرین این گونه گفته‌اند. ولى به قرینه اینکه کلمه “انسان” اسم جنس است نه اسم شخص و بعید است که الف و لام را الف و لام عهد بگیریم [و بگوییم] یعنى آن انسان معین، آن انسان اول،[لذا] مقصود این است که نوع انسان را منتها نوع انسان را به اعتبار آن اوایل اوایلش، یعنى مى‌خواهد بگوید خلقت اولى انسان منتهى مى‌شود به گل خشکیده. این هم باز تعبیرى است که از نظر هدف نظیر “والارض و ضعها للانام” است، یعنى این انسان اگر روزى رسیدى به اینجا که ابتداى خلقت انسان خاک بوده، لجن بوده، گل خشکیده بوده، چه و چه بوده، یک وقت اینها فکر تو را به آنجا نبرد که پس یک تصادف بود که انسان آ‌فریده شد.انسان، مخصوصا مردمى که در معارف الهى خیلى ورود ندارند. گاهى به یک اسم الهى توجه مى‌کند و اسم‌هاى دیگر خدا را غافل مى‌شود، یعنى یک شان از شئون الهى را توجه دارد در حالى که از شئون دیگر الهى غافل است. غالبا مردم فقط به قدرت خدا توجه دارند. هرچه بگویید، مى‌گوید خدا که قدرت دارد. فلان چیز آیا این جور هست یا این جور نیست؟ خدا که قدرت دارد چنین بکند، بله،‌ خدا قدرت دارد، قدرتش هم غیر متنهاى است (ان الله على کل شى قدیر) اما خداوند تنها قادر که نیست حکیم هم هست. حکمت، خودش اقتضایى دارد. قدرت از آن جهت که قدرت است یعنى عجز و ناتوانى در مقابل [کارها] نیست، اما حکمت است که حسابى را در کار مى‌آورد. خداوند قادر هست، احد هست، حکیم است، باسط هست، قابض هست، هزاران اسماء و صفات دارد. خلقت ناشى از ذات مستجمع جمیع صفات کمالیه است نه ناشى از ذات داراى فقط یک صفت که قدرت است. افرادى که فقط قدرت را مى‌بینند مى‌گویند[آیا ]خدا انسان را آفریده: [مى‌گوییم بله، مى‌گویید] خدا که قدرت دارد خدا قدرت دارد انسان را از اول از هیچ چیز یک دفعه بیافریند؛ دیگر چه احتیاجى است که خاکى باشد، گلى باشد، لاى گندیده‌اى باشد، گل خشکیده‌اى باشد، زمانى باشد، مدتها این در تخمیر مانده باشد؟ مگر خدا قادر نیست؟ مگر خدا عاجز و ناتوان است؟ جواب این است: پس بچه‌ هم که مى‌خواهد متولد شود، کسى بگوید مگر خدا ناتوان است؟‌ این تشریفات دیگر چیست؟ که حتما ازدواج باشد و مرد و زنى باشند و عمل مباشرتى انجام بگیرد و بعد نه ماه طول بکشد، قدم به قدم جلو بیاید؛ مگر خدا قادر نیست؟ خدا اگر قادر است یک دفعه این کار را انجام بدهد!

قرآن وقتى که ما را متوجه مى‌کند که خداوند انسان را از خاک آفرید از گل آفرید، از لاى گندیده آفرید، از گل خشکیده آفرید، در ذهن ما این نباشد که خدا قدرت دارد، بخواهد بیافریند آنا مى‌آفریند؛ اینها دیگر یعنى چه؟ براى این است که شما اگر بعد در نظامات علمى به این جور مسائل برخوردید بدانید اینها هم روى حکمت و حساب بوده که خلقت انسان باید این مراحل را طى کند پس همین طور که “والارض وضعها للانام” زمین را که خدا آفریده است حساب شده بوده است، خلقت انسان هم از خاک و از گل و این جور چیزها که این مراحل را باید طى کند روى حساب است(7)

نفس واحده

یا ایها الناس اتقوا ربکم الذى خلقکم من نفس واحده و خلق منها زوجها و بث منهما رجالا کثیرا و نساء(8)ترجمه: اى مردم! از پروردگارتان بترسید، او که همه شما را از یک نفس آفرید و همسر او را از او آفرید و از آن دو (زن و شوهر)، مردان و زنان بسیارى را در روى زمین منتشر ساخت.علامه طباطبایى در جلد 4 المیزان ذیل این آیه مى‌فرمایند: نفس آن طور که از کتابهاى لغت استفاده مى‌شود، عبارت است از عین یک چیز از ظاهر عبارت چنین استفاده مى‌شود که مقصود از “نفس واحده” آدم و از “زوج‌ها” زن او است، و این دو پدر و مادر نسل انسان کنونى مى‌باشند که ما از آنان