تحقیق درباره. انجمنهای ایالتی و ولایتی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 5

انجمنهایایالتی و ولایتی

تصویبلایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی در ۱۴مهر ۱۳۴۱ درکابینه امیر اسدالله علم و سپساعتراض امام خمینی که به لغو این مصوبه انجامید، از جمله فرازهای مهم مبارزاتامام(ره) با حکومت پهلوی به شمار می‌رود.این لایحه بخشی از تغییراتی بود که شاهبه توصیه هیأت حاکمه جدید امریکا و به نام «اصلاحات اجتماعی» قصد انجام آن راداشت.1 پس از تصویب لایحه موسوم به «اصلاحات ارضی» در هیأت دولت ـ دی 1340 ـ هیأتحاکمه امریکا و مطبوعات این کشور اقدامات شاه را که از آن به «انقلاب سفید» یا «انقلاب شاه و مردم» یاد می‌شد، ستودند.2موضوع انجمنهای ایالتی و ولایتی نیزمرحله دیگری از این «اصلاحات» بود که شاه پس از سفر به امریکا در فروردین 1341تصمیم آن را اتخاد کرد. وی پس از بازگشت از این سفر با جلب حمایت امریکا، امینی رابرکنار کرد.3 و امیر اسدالله علم را در تیرهمان سال به نخست‌وزیری منصوب کرد. تصویبلایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی از جمله اولین اقدامات کابینه علم بود که با خط‌دهیدولت امریکا صورت گرفت 4لایحه در شرایطی به تصویب رسید که حکومت پس ازفوت‌آیت‌الله بروجردی ـ فروردین 1340ـ تصور می‌کرد نیروی روحانیت از نظر مرجعیتسیاسی رو به ضعف نهاده است. در اسفند 1340 نیز آیت‌الله کاشانی دار فانی را وداعگفت. از طرفی امام خمینی(ره) پس از فوت آیت‌الله بروجردی و علیرغم استقبال حوزهعلمیه و مردم، کوچکترین قدمی برای مرجعیت خود برنداشت و حتی در مقابل پیشنهادات واقدامات دوستان خویش در این مسیر سرسختانه مقاومت می‌کرد.5این رویدادها سبب شدتا حکومت شتاب بیشتری به اصلاحات مورد نظر امریکا دهد و هم‌ زمان کوشید تا مرجعیترا به خارج از ایران منتقل کند. بدین ترتیب لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی در 14مهر 1341 از تصویب کابینه امیر اسدالله علم گذشت و مطبوعات در 16 مهر آن را منتشرکردند. به موجب این مصوبه که در غیاب مجلس، حکم قانون داشت، به زنان حق رأی دادهمی‌شد و از شرایط انتخاب شوندگان و انتخاب کنندگان ، قید سوگند به قرآن حذف می‌شد وافراد می‌توانستند با هر کتاب آسمانی مراسم تحلیف را به جای آورند.امام خمینیکه در آن هنگام در قم اقامت داشتند، دریافتند که این مصوبه مقدمه‌ای برای یک توطئهاست و رژیم می‌خواهد عکس‌العمل روحانیت را بسنجد. امام معتقد بود که اعطای حق رأیبرای زنان عوامفریبی بیش نیست، زیرا مردان هم در واقع حق رأی نداشتند و نام هرکس کهمورد نظر رژیم بود از صندوق‌ها بیرون می‌آمد. حکومت در پرتو این لایحه می‌خواست هرچه بیشتر حریم اسلام و روحانیت شکسته شود. امام در رابطه با مسئله آزادی زنانفرمودند: «ما با ترقی زنها مخالف نیستیم. ما با فحشا مخالفیم، با این کارهای غلطمخالفین. مگر مردها در این مملکت آزادی دارند که زنها داشته باشند؟ مگر آزادی زن و‌آزادی مرد با لفظ درست می‌شود6؟»حذف شرط «مسلمان بودن و سوگند به قرآن کریم» نیز که بند دیگری از مصوبه انجمنهای ایالتی و ولایتی بود، با هدف مقابله با ارزشهایاسلامی در جامعه بود. بعضی صاحبنظران معتقدند در آن زمان حمایت شاه از اسرائیل شرطحمایت دولت کندی از حکومت پهلوی بود و نفوذ بهائیان در سه قوه، به ویژه در کانونقانونگذاری کشور، این شرط را تحقق می‌بخشید و برای فراهم ساختن زمینه این «نفوذ»،حذف قرآن و حذف «مسلمان بودن» ضرورت داشت.7نقش حضرت امام در روشن ساختن اهدافواقعی شاه و گوشزد کردن رسالت خطیر علما و حوزه‌‌های علمیه در این شرایط کارسازبود. تلگرافها و نامه‌های سرگشادة اعتراض علما به شاه و اسدالله علم، موجی از حمایتاقشار مختلف مردم را در پی داشت. گفتنی است لحن تلگرافهای امام خمینی به شاه ونخست‌وزیر تند و هشدار دهنده بود.حکومت ابتدا به تهدید و تبلیغ علیه روحانیتاقدام کرد؛ اسدالله علم در یک نطق رادیویی گفت: «دولت از برنامه اصلاحی که در دستاجرا دارد عقب‌نشینی نمی‌کند»! با وجود این، دامنه قیام رو به فزونی نهاد. درتهران، قم، و برخی شهرهای دیگر بازارها تعطیل و مردم در مساجد به حمایت از حرکتعلما گرد آمدند. یکماه و نیم پس از آغاز ماجرا، دولت یک گام عقب نشست و در 22 آبانبا ارسال پیام مکتوب به علما درصدد دلجویی از آنان و توجیه عملکرد خود برآمد. امّابا شناختی که از انعطاف‌ناپذیری امام داشت، از ارسال پاسخ برای ایشان خودداری کرد. برخی از علمای حوزة علمیه موضع دولت را قانع کننده تشخیص داده و خواستار پایان قیامشدند، اما امام خمینی سرسختانه مخالفت کرد. امام می‌گفت که دولت باید رسماًَ لایحهانجمنهای ایالتی و ولایتی را لغو کرده و خبر آن را منتشر کند. ایشان در بیانیه‌ایکه در پاسخ به سؤال اصناف و بازاریان قم صادر کرد صریحاً هدفهای رژیم را از اینمصوبه نفوذ عناصر بهایی و جاسوسان اسرائیلی در تشکیلات دولت دانست و با صراحت اعلامداشت: «ملت مسلمان تا این خطرها رفع نشود سکوت نمی‌کند و اگر کسی سکوت کند درپیشگاه خداوند قادر مسئول و در این عالم محکوم به زوال است». در همین بیانیه، امامخمینی به نمایندگان مجلسین سنا و شورا نسبت به تصویب لایحة پیشنهادی دولت هشدار دادو نوشت: « ملت مسلمان و علمای اسلام زنده و پاینده هستند و هر دست خیانتکاری که بهاساس اسلام و نوامیس مسلمین دراز شود قطع می‌کنند».8سرانجام حکومت تن به شکستداد و در 7 آذر 1341 هیئت دولت، مصوبه قبلی را لغو و خبر آن را به علما و مراجعتهران و قم اطلاع داد. علم در نامه خود خطاب به علما و روحانیون معترض نوشت:9 «بعدالعنوان، عطف به مرقومه جنابعالی و سایر آقایان روحانیون ومراجع محترم موضوعانتخابات انجمنهای ایالتی و ولایتی در جلسه هیأت دولت مطرح و تصویب شد که تصویبنامه‌‌ی مورخه 14/7/1341 قابل اجرا نخواهد بود.» نخست‌وزیر اسدالله علمامامخمینی در نشست با علمای قم مجدداً بر مواضع خویش پای فشرد و لغو مصوبه در پشت درهایبسته را کافی ندانست و اعلام کرد تا زمانی که لغو آن در رسانه‌ها پخش نشود، قیامادامه خواهد داشت. در نتیجه روز 10 آذر 1341 خبر لغو لایحه انجمنهای ایالتی وولایتی در روزنامه‌های دولتی منعکس شد، اما فردای آن روز امام در جلسه‌ای که درمنزل یکی از علمای قم برگزار شد، سخنانی فرمودند که بر خلاف انتظار بود. در اینجلسه در حالی که همه از عقب‌نشینی دولت خوشحال بودند امام فرمودند: «تمام اینهاخیمه‌شب‌بازی است، دروغ‌ است. اینها برنامه‌های اساسی‌تری برای این مملکت دارند واین شکلی که عملی شده، فریب و نیرنگی برای شما علما است. باید در انتظار توطئه‌هایبزرگتری باشید و من به شما اعلام خطر می‌کنم.»10پی‌نویس: