مقاله سیر تحولات تاریخی و فرهنگی در ایران

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 5

سیر تحولات تاریخی و فرهنگی در ایران :

ایران از نظر فرهنگ و تعلیم یکی ازکهن ترین و قدیمی ترین تمدن های جامعه بشری است. سرزمینهای هند، یونان و ایران، قرنها قبل از میلاد مسیح، جزء جوامع متمدن آن دوران به حساب می آمده اند (غلامی 802،109)

سال پانصد و پنجاه قبل از میلاد هخامنشیان در ایران بقدرت می رسند. (عسکریان 65، 126) نظام آموزش و پرورش در دوره هخامنشی به سه قسم بود: اول سازمان آموزش خانواده که افراد را بر اساس زرتشت آموزش می داد. دوم محافل پیشوایان مذهبی نوع سوم: آموزشگاههای درباری بودند که ویژه شاهزادگان و فرزندان اشراف و خاصان بوده اند.

در سال های 250 تا 350 قبل از میلاد مسیح اسکندر مقدونی و حکومت سلوکی ها بر ایران حکومت راندند و زمینه ای برای درهم آمیزی و اختلاط فرهنگ یونانی و فرهنگ ایرانی در جامعه فراهم می گردد. (گلابی ، 80 ، 110)

اشکانیان نسبت ه هخامنشیان، اقوام عقب مانده تری بودند. از ویژگی های عهد پارت، رشد و تکامل روابط اجتماعی و فرهنگ و تمدن ایران بویژه خط می باشد.

(گلابی ، 80 ، 110)

در دوره ساسانیان که پایه های نظام فئود الیته در ایران تحکیم می گردد در اثر ارتباطات اتصادی ایران با سایر کشورها، علوم و فنون گسترش می یابند و سازمانهای آموزشی متعددی پیا می شوند در قرن سوم میلادی دانشگاه بزرگ «گندی شاپور» آن مرکز آموزش علوم و ادبیات بود تاسیس می گردد. (گلابی ، 80 ، 110)

پس از ظهور اسلام، کشور ایران از دو قرن در دست مسلمانان عرب قرار می گیرد. با استیلای مسلمانان بر ایران و ترویج و نفوذ فرهنگ و معارف اسلامی در ساختار اجتماعی و فرهنگ جامعه ایران، سیر طبیعی فرهنگ و عارف اسلامی در ساختار اجتماعی و فرهنگ جامعه ایران، سیر طبیعی فرهنگ و تمدن باستانی ایران منقطع می شود، از این دوران به بعد شیوه تعلیم و تربیت، سیر علوم و معارف، شکل و مضمون سازمانهای آموزش و پرورش ایران شدیداً تحت تاثیر فرهنگ اسلامی قرار می گیرد.

(گلابی ، 80 ، 110)

در سراسر ایران دوره، جنبشهای اجتماعی و فکری متعددی بر علیه بیگانگان در ایران تشکیل و تحقق می پذیرد.

در زمان طاهریان نخستین تلاش در ایران برای پایه گذاری تعلیمات عمومی شکل گرفت. در زمان صفاریان نیز ادبیات ایران جان تازه ای گرفت. (گلابی ، 80 ، 110)

ادبیات و فرهنگ ملی ایران در قرون 9 تا 13 میلادی، که در عین حال از فرهنگ اسلامی نیز سهم قابل توجهی در خود متبلور داشت در والاترین مقام در شرق و حتی در جهان قرار گرفته بود.

صعود جامعه ایران به اوج قله فرهنگ و تمدن جهان، دیری نپائید و تمام دستاوردهای مادی و معنوی ایرانیان در زیر سیطره توحش ایلخانان مغول در قرون 13 و 14 میلادی نابود شد. (گلابی ، 80 ، 112)

در زمان صفویان شرایط لازم برای رشد فرهنگ و علوم فراهم شد و نظام تعلیم و تربیت در زمان صفویه رونق می گیرد و هدف خود را به فقه و اصول معطوف می نماید. پس از سقوط صفویان، در دوران افشاریان و زندیه، جامعه ایران دچار یک سلسله درگیری های قوی شد که ثبات کل جامعه را از بین برد پس از دوران زندیه حکومت قاجار در اواخر قرن 18 به روی کارآمد که دوران آنها (قرن 19) یکی از پدیدهای قابل اهمیت در ایران، تحکیم و گسترش نفوذ کشورهای خارجی در حیات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه بود. (گلابی ، 80 ، 113)

در قرن 19 یکی از نتایج حاصله از روابط ایران و غرب، برقراری روابط فرهنگی است. میرزا صالح شیرازی یکی از دانشجویان بود که برای فراگیری علوم به انگلستان اعزام شد و پس از بازگشت از لندن، اولین چاپخانه و اولین روزنامه بنام «کاغذ اخار» را در ایران دائر می نماید و بدین ترتیب در ترویج علم و فرهنگ نبویه خود خدمت می کند.

(گلابی ، 80 ، 115)

حدود سال 1275 هجری، چهل و دو تن برای فراگیری علوم به فرانسه فرستاده شدند. از جریان گسیل دانشجو به اروپا، دو گروه فارغ التحصیل به کشور بر می گردند عده ای نظیر میرزا صالح شیرازی با اهداف مردمی و میهن پرستانه بازگشته و منشاء اثرات نسبتاً مفید به فرهنگ و علم کشور شدند. گروهی نیز بعنوان عاملین و مجریان سیاست های استعماری در کشور به خدمت خارجیان در آمدند. (گلابی ، 80 ، 115)

مدرسه دارالفنون در سال 1268 هجری توسط امیر کبیر یکی از دولتمردان با اراده افتتاح گردید. تاسیس دارالفنون، اولین اقدامی است که دولت خود را از نظر تامین منابع مالی و مدیریت و برنامه ریزی آموزشی و گسترش تعلیم و تربیت در کشور مستقیماً درگیر می نماید. (گلابی ، 80 ، 115)

مجموعه اقدامات اسلامی در جامعه ایران که به گسترش علوم جدید و فرهنگ و ادب اروپایی در کشور موثر افتادند. (گلابی ، 80 ، 116)

انقلاب مشروطیت در آغاز قرن بیستم در نظام آموزش و پرورش ابران اثرات و نقش قاطع و تعیین کننده ای ایفا کرد. (گلابی ، 80 ، 116)