پلاسم گیاهی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 34 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

بررسی منابع

1-2- منابع ژنتیکی یا ژرم پلاسم گیاهی :

منبع ژنتیکی در مفهوم عام عبارتست ازتنوع ژنتیکی در هر موجود بیولوژیکی و در دنیای گیاهی عبارتست از تنوع ژنتیکی موجود در گیاهان زراعی اهلی و گونه های وحشی وابسته به آنها . انواع منابع تنوع ژنتیکی عبارتند از گونه های وحشی ، واریته‌های بومی ، اشکال ابتدائی گیاهان زراعی در مراکز تنوع اولیه آنها ، گیاهان مهاجرت کرده به مراکز ثانویه که ممکن است تنوع آنها در این مراکز زیادتر باشد و بالاخره واریته‌های زراعی (8) .

از بین رفتن ذخایر توراثی یا ژرم پلاسم گیاهی را فرسایش ژنتیکی می نامند . عواملی که باعث فرسایش ژنتیکی میگردند عبارتند از :

1-استفاده از واریته‌های پر محصول و اصلاح شده یکنواخت بجای واریته‌های بومی .

2-اعمال روشهای مدرن زراعی ، مانند استفاده از سموم علف‌کش به صورت وسیع برای از بین بردن علفهای هرز یعنی اجداد و خویشاوندان گیاهان زراعی .

3-ایجاد مراتع ، چراگاهها و مزارع یکنواخت .

4-رشد شهرها ، راهها و مراکز صنعتی .

برای جلوگیری و پیشگیری از فرسایش ژنتیکی می توان اعمال زیر را انجام داد :

1-کشف و جمع‌آوری و نگهداری و ذخیره ژرم پلاسم

2- ارزیابی ژرم پلاسم

3-استفاده از ژرم پلاسم (8)

1-1-2- لزوم ارزیابی ژرم پلاسم :

ارزیابی به معنای وسیع کلمه عبارتست از تشریح و توصیف مواد گیاهی موجود در کلکسیون ها یا بانک های ژن . پتانسیل ژنتیکی ژرم پلاسمی که در حال حاضر در دسترس اصلاحگران است تنها در صورتی می تواند به طور کامل مورد استفاده قرار گیرد که ارزیابی سیستماتیک برای صفات مهم گیاهی از قبیل صفات مورفولوژیکی ، فیزیولوژیکی ، ژنتیکی و پاتولوژیکی انجام گیرد و صفات مذکور بعد از ارزیابی ، به عنوان شناسنامه هر گیاه یادداشت شوند . ارزیابی موجب شناخت هر چه بیشتر و دقیق‌تر پتانسیل ذخایر توارثی گردیده و امکان بهره‌گیری واقعی از این منابع را فراهم می سازد و بانک ژن بدون ارزیابی مواد ، شباهت به انبار بذری دارد که نمی‌توان از محتویات آن استفاده نمود (8) .

2-1-2- تنوع ژنتیکی و ضرورت شناخت آن :

یکی از پیامدهای اجتناب ناپذیر کشاورزی نوین که مبتنی بر استفاده از واریته‌های اصلاح شده با حداکثر عملکرد و کیفیت قابل قبول می باشد کاهش تنوع ذخایر ژنتیکی بوده است . اگر چه تخمین این کاهش تنوع ژنتیکی مشکل و یا غیر ممکن می نماید . اما در اینکه تعداد بسیاری از ژن های مفید از دست رفته اند و ذخایر ژنتیکی با سرعت فزاینده‌ای کاهش یافته‌اند و محصولات زراعی عمده در معرض تهدید روزافزون شرایط محیط نا مناسب و تنشهای زیستی و غیر زیستی قرار گرفته اند ،تردیدی نیست . بنابراین امروزه آگاهی از تنوع ژنتیکی و مدیریت منابع ژنتیکی به عنوان اجزاء مهم پروژه های اصلاح نباتات تلقی می گردند (نقل از 6 ) .

مدیریت تنوع طبیعی موجود در ارقام اهلی و خویشاوندان وحشی یک گونه گیاهی در انجام یک برنامه موثر به منظور اصلاح گیاه زراعی بسیار مهم است . زیرا یکنواختی ژنتیکی در گیاهان زراعی نامطلوب می باشد چون گیاهانی تولید می شوند که نسبت به اپیدمی ها و متغیرهای محیطی آسیب پذیرند و این باعث کاهش عملکرد می شود . بسیاری از خویشاوندان وحشی گیاهان زراعی حاوی ژن هایی می باشند که باعث ایجاد مقاومت به استرس های غیر زنده مانند خشکی ، سرما و شوری می شوند بنابراین می توان این ژنها را به ارقام تجاری منتقل کرد واز کاهش شدید عملکرد جلوگیری نمود . گام اول در اصلاح خصوصیات گیاهی ، درک از ساختار کلکسیون ژرم پلاسم می باشد که این موضوع به نوبه خود نمونه گیری سیستماتیک ژرم پلاسم را برای مقاصد اصلاحی و حفاظتی امکان پذیر می‌سازد (نقل از6 ) .

تنوع ارقام گیاهان زراعی که در بانک های ژن نگهداری می شوند طی هزاران سال ایجاد شده و در طبیعت پایدار باقی مانده است و تنوع طبیعی به لحاظ پایداری ، دارا بودن فرمها و ژن های مطلوب و اقتصادی تر بودن به تنوع مصنوعی برتری دارد بهبود مقاومت یا تحمل به تنش های زیستی و غیر زیستی, مقاومت به آفات و امراض و غیره از اهداف اصلی اصلاح نباتات به شمار می رود . تنوع ژنتیکی در گونه های گیاهی و خویشاوندان وحشی آنها نقش اساسی در اصلاح موفقیت آمیز ارقام زراعی که از مقاومت پایدار به تنش های زیستی و غیر زیستی برخوردار هستند ایفا می کند (9) .

برآورد تنوع ژنتیکی در موارد زیرضرورت دارد :

1- بررسی امکان انجام عمل اصلاحی بر روی صفت مورد نظر

2- انتخاب روش اصلاحی مناسب در صورت زیاد بودن واریانس ژنتیکی در جامعه

3- تخمین وراثت پذیری

4- برآورد بازده ژنتیکی یا پیشبرد ژنتیکی

5- محاسبه همبستگی ژنتیکی بین صفات مختلف و مارکرهای بیوشیمیایی یا مولکولی

6- اتخاذ سیستم های دورگ‌گیری مناسب (8)

3-1-2- روشهای برآورد تنوع ژنتیکی :

روشهای مختلفی برای تنوع ژنتیکی در گونه های گیاهی وجود دارند که از آن‌جمله می توان استفاده از صفات ظاهری ، ایزوزایم ها ، پروتئین های ذخیره ای و نشانگرهای DNA را نام برد (6) .