تحقیق درباره: بررسی وفای به عهد در حقوق ایران

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

بررسی وفای به عهد در حقوق ایران

وفای به عهد

اسلام وفای به عهد را لازمه ایمان و بر آن تأکید زیاد نموده است؛ یادآور شده، هر که به عهدش پایبند نباشد از دین بی‏بهره است. امیرالمؤمنین علی(ع) در فرمان به مالک اشتر می‏نویسند: اگر با دشمنان پیمان‏بستی و به آنان امان دادی؛ به پیمان‏ات وفادار باش و آن را محترم بشمار، زیرا چیزی معتبرتر و مقبول‏تر از وفای به عهد نیست. و در جای دیگر از همین فرمان می‏نویسند: پیمان را هیچ‏گاه مشکن و دشمن‏ات را فریب مده؛ بعد از بستن پیمان، کلمات دوپهلو بکار مبر.

جمهوری اسلامی ایران و حمایت از حقوق بشر

جمهوری اسلامی ایران حمایت از حقوق بشر را جزء اصول اساسی خود دانسته و در قانون اساسی بر آن تأکید کرده است. در اصل بیستم قانون اساسی آمده است: «همه افراد ملت اعم از زن و مرد یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند» و در اصل 37 آمده: «اصل برائت است. هیچ کس از نظر قانون مجرم شناخته نمی‏شود، مگر اینکه جرم او در دادگاه صالح ثابت شود».

حمایت جمهوری اسلامی از حقوق بشر در صحنه بین‏المللی

جمهوری اسلامی ایران در صحنه بین‏المللی نیز از حقوق مردم ستمدیده جهان، بدون توجه به نژاد و قوم و عقیده حمایت کرده است. حمایت از مستضعفان و ملت‏های مظلوم و نهضت‏های آزادی‏بخش مثل مردم فلسطین و لبنان، که برای استقلال و استقرارِ عدالت مبارزه می‏کنند، در سیاست خارجی جمهوری اسلامی به صورت روزافزون گسترش یافته و همین امر موجب دشمنی آمریکا و اسرائیل با ایران شده است.

جایگاه حقوق بشر در اندیشه اسلامی

آیا می‏توان تعریف جامع و مورد قبولی از حقوق بشر در اندیشه اسلامی به دست داد؟ آیا حقوق بشر پدیده‏ای جهان‏شمول است؟

اندیشه حقوق بشر در اسلام بر مبنای تفکر توحیدی شکل گرفته و بر اصولی همچون کرامت انسان، آزادی، برابری، عدالت و وفای به عهد متکی است. در قرآن کریم، و روایات معصومین بر این اصول تأکید فراوان شده است. قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز با توجه به اندیشه یکتاپرستی به عنوان اصول اساسی نظام مقدس اسلامی، تعریف روشنی از انسان و حقوق او به دست داده است.

مبنای حقوق بشر در اندیشه غرب

اندیشه حقوق بشر در غرب مبتنی بر تفکر اومانیزم (انسان مداری)، و دفاع از منافع فرد جزء اصول اساسی آن است. غرب با تفکیک دین از الهیات، انسان را فعّالِ مایشاء و قدرت و اراده او را بلامنازع می‏داند. نظام سیاسی غرب (لیبرالیسم) به دنبال برتری‏جویی و سلطه انسان غربی بر جهان است و بر همین مبنا است که در زمینه حقوق بشر برخورد دوگانه از خود نشان می‏دهد. ظلم، تبعیض و بی‏عدالتی در کشورهای فقیر ناشی از این برخورد دوگانه غرب است.

وفای به عهد الزام نخواهد بود.

تئوری«معاهدات غیر متعادل و نامتساوی» 123P}که بموجب آن موافقتنامه‏های تحمیلی و یکجانبه‏ای که کشورهای استعماری به نفع خود با دولتهای تحت سیطره امضا نموده‏اند، قابل ردّ و فسخ می‏باشد، در سالهای اخیر اعتبار و ارزش بیشتری یافته است. 124P}

مشابه این مفهوم نیز در آثار برخی از فقهای متأخّر ملاحظه می‏شود. بموجب نظر آنان، اصل وفای به عهود نمی‏تواند در مقابل استقلال و صیانت حکومت اسلامی مورد استناد قرار گیرد 125P}و بالاتر از آن، اینکه تعارض یک معاهده با مصلحت اسلام و مسلمین، حتّی برای سایرین ایجاد تکلیف می‏نماید که از ایفای به آن ممانعت بعمل آوردند. 126P}

شمول و دامنه اصل وفای به عهود از زاویه‏ای دیگر نیز قابل مطالعه می‏باشد.سؤال این است که چه نوع معاهداتی الزام آورند و مشمول قاعده ایفای به عهد می‏شوند و بالعکس، چه اسناد بین‏المللی از آن تبعیّت نمی‏نمایند؟ما قبلا ادّعای کسانی را که معتقدند تفاهم نامه‏ها فاقد قوّه الزام آوری بوده و از شمول اصل وفای به عهود خارج هستند، در مورد بحث و انتقاد قرار داده‏ایم؛ 127P}امّا بالاتر از آن برخی از اظهار نموده‏اند که پاره‏ای از معاهدا که عبارتند از موافتقنامه‏ها(بر خلاف قرار دادها)الزام آور نیستند (123).{L zuageni setiarT seD L}P}