لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
ترکیبات شیمیایی چای
جدول 1-1. ترکیب شیمیایی اندام هوایی جدید گیاه چای
وزن خشک %
ترکیب
وزن خشک %
ترکیب
5/0
تئوفیلین
30-25
فنل تام
5-4
اسیدهای آمینه
فلاوانولها
6/0-5/0
اسیدهای آلی
12-8
(-)اپیگالوکاتشینگالات
5-4
مونوساکاریدها
6-3
(-)اپیکاتشینگالات
22-14
پلیساکاریدها
6-3
(-)اپیگالوکاتشین
7-4
سلولز و همیسلولز
3-1
(-)اپیکاتشین
6-5
پکتین
2-1
(+)کاتشین
6-5
لیگنین
4-3
(+)گالوکاتشین
17-14
پروتئین
4-3
فلاوونولها و گلیکوزیدهای آنها
5-3
چربی
3-2
لوکوآنتوسیانین
6/0-5/0
کلروفیل و پیگمانهای دیگر
4-3
اسیدهای پلیفنلی
6-5
خاکستر
4-3
کافئین
2/0
تئوبرم
جدول 1-1 ترکیب شیمیایی اندام هوایی جدید را نشان میدهد(97).نخستین تحقیقات علمی درباره شیمی چای در سال 1827 انجام شده است که طی آن اودری نوعی آلکالوئید از چای استخراج کرد. این ماده تئین نامیده شد. چند سال پیش از این یعنی در سال 1820، رونگه در آلمان از قهوه آلکالوئیدی به دست آورده بود که آن را تحت عنوان کافئین معرفی کرد. بعدها مشخص گردید این دو ماده در واقع یکی هستند و فقط منشاء متفاوتی دارند. کافئین، متیلگزانتینی تلخ مزه با فرمول شمیایی C8H10N4O2است. مقدار کافئین در قسمتهای مختلف گیاه متفاوت است اما متوسط آن حدود 3 درصد است. چای علاوه بر کافئین حاوی مقادیر اندکی تئوفیلین و تئوبروم است(4). همچنین تحقیقات نشان داده است میزان کافئین در طول دوره رشد متغیر است. سوزوکی و همکاران (1991) نشان دادند مقدار کافئین از شروع رشد در اواخر مارس (ابتدای بهار) تا جولای (اوایل تابستان) به طور مرتب افزایش مییابد و بعد از آن دچار کاهش میشود(95). ازدمیر و همکاران (1993) نیز نشان دادند میزان کافئین از چین اول تا چین آخر به طور مرتب کاهش مییابد(74).
در بین ترکیبات مختلف چای، کاتشینها اهمیت ویژهای دارند. کاتشینها زیر مجموعه ترکیبات فلاوونوئیدی هستند. فلاوونوئیدها به همراه اسیدهای فنلی، لیگنانها و استیلبنها گروه بزرگی از مواد شیمیایی به نام پلیفنلها را به وجود میآورند. اثر بازدارندگی فلاوونوئیدها در جلوگیری از پراکسایش لیپیدها(82)، به دام اندازی رادیکالهای آزاد(37)، گیرندگی یونهای آهن(63) و غیر فعال کردن آنزیم لیپوکسیژنازگزارش شده است(46،81).
کاتشینها بر خلاف سایر فلاوونوئیدها معمولا به شکل غیرگلیکوزیدی و یا به شکل استر شده با اسید گالیک مشاهده میشوند. امروزه مشخص شده است در گیاه چای هفت نوع کاتشین اصلی و مقادیر اندکی از سایر مشتقات کاتشینی وجود دارد. کاتشینهای اصلی عبارت از الف- کاتشینهای آزاد: (+)کاتشین، (+)گالوکاتشین، (-)اپیکاتشین، (-)اپیگالوکاتشین و ب- انواع استری شده یا کاتشینهای گالوئیل: (-)اپیکاتشینگالات، (-)اپیگالوکاتشینگالات و (-)گالوکاتشینگالات میباشند(شکل 1-1) (38).
زاپرومتوف بیوسنتز کاتشیتها را مورد بررسی قرار داده است(128). حلقه A از مسیر اسید استیک – اسید مالونیک و حلقه B از مسیر اسید شیکمیک – اسید سینامیک تولید میشود. تولید کاتشینها در گیاه چای با افزایش مواجهه گیاه با نور افزایش مییابد. این پدیده ناشی از فعالیت آنزیم فنیلآلانینآمونیالیاز است که در صورت پوشاندن گیاه، فعالیت آن بسرعت افت پیدا میکند. تولید کاتشین در گیاه با افزایش دما نیز افزایش مییابد. پس از تولید، کاتشینها در واکوئل سلول ذخیره و بشدت از هرگونه متابولیسم یا تجزیهای محافظت میشوند(38).
شکل از کتاب
شکل 1-1. کاتشینهای اصلی موجود در گیاه چای
میزان کاتشین و کافئین قسمتهای مختلف گیاه در جدول 1-2 آورده شده است. مشاهده میشود میزان ترکیبات اصلی در چای در قسمتهای مختلف گیاه یکنواخت نیست(4). احمد و مورالیدهاران (1998) نیز نشان دادند میزان کافئین و کاتشین برگ چای که نقش ویژهای در کیفیت چای دارند، از بخشهای فوقانی گیاه به سمت پایین کاهش پیدا میکند(6). یولیلین و همکاران میزان پلیفنل در اجزاء مختلف گیاه چای را به کمک HPLC بررسی کردند. مشاهده شد برگ جدید 7/2 برابر بیشتر از برگ قدیمی پلیفنل دارد. همچنین مقدار پلیفنلها در تابستان 4/1 برابر بهار بوده است(53).
جدول 1-2. درصد کاتشین و کافئین در قسمتهای مختلف گیاه چای بر اساس وزن خشک (4)
قسمت گیاه
کاتشین
کافئین
جوانه
5/26%
7/4%
برگ اول
9/25%
2/7%
برگ دوم
7/20%
5/3%
برگ سوم
1/17%
9/2%
ساقه قسمت بالا
1/11%
5/2%
ساقه قسمت پایین
0/5%
4/1%
- خواص آنتی اکسیدانی ترکیبات چای
قدرت آنتیاکسیدانی ترکیبات چای با روشهای مختلفی به اثبات رسیده است. رابینسون و همکاران (1997) با روش نورتابی شیمیایی(84) و کوماموتو و سوندا (1998) با سیستم الکترود اکسیژن این امر را نشان دادند(51). همچنین رایس- اوانس (1999) با استفاده از روش تعیین ظرفیت آنتیاکسیدانی بر اساس اکیوالان ترولوکس، خواص چشمگیر آنتیاکسیدانی عصاره چای و فلاوونوئیدهای چای را نشان داد(83). مطالعات پزشکی و آزمایشگاهی حاکی از آن است که کاتشینهای چای سبز، ارزان، غیر سمی و ضد سرطان بوده، خاصیت آنتیاکسیدانی دارند(115). کاتشینهای چای و بخصوص اپیگالوکاتشینگالات و اپیگالوکاتشین، آثار ممانعتکنندگی بالایی در مقابل اکسایش لیپوپروتئین کمچگال از خود نشان دادهاند(62).
همان طور که پیشتر گفته شد کاتشینها از اجزاء اصلی ترکیب شیمیایی چای هستند که تا 35 درصد ماده خشک برگ چای را تشکیل میدهند. کاتشینها زیر مجموعه فلاوونوئیدها، از دسته فلاوان3 – اُلها هستند. شکل 1-4 اسکلت ساختمانی کاتشین را نشان میدهد.
شکل 1-4. اسکلت ساختمانی کاتشینها
وجود گروههای فنلی در این ساختمان قابل توجه است. این گروهها میتوانند با دادن یک هیدروژن یا الکترون ترکیبات دیگر را احیا کنند و خود به رادیکالهای آزادی تبدیل شوند که به دلیل وجود رزونانس در حلقه آروماتیک پایدار میشوند و تمایل زیادی برای احیاء شدن ندارند. قرار گرفتن دو گروه
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
ترکیبات شیمیایی چای
جدول 1-1. ترکیب شیمیایی اندام هوایی جدید گیاه چای
وزن خشک %
ترکیب
وزن خشک %
ترکیب
5/0
تئوفیلین
30-25
فنل تام
5-4
اسیدهای آمینه
فلاوانولها
6/0-5/0
اسیدهای آلی
12-8
(-)اپیگالوکاتشینگالات
5-4
مونوساکاریدها
6-3
(-)اپیکاتشینگالات
22-14
پلیساکاریدها
6-3
(-)اپیگالوکاتشین
7-4
سلولز و همیسلولز
3-1
(-)اپیکاتشین
6-5
پکتین
2-1
(+)کاتشین
6-5
لیگنین
4-3
(+)گالوکاتشین
17-14
پروتئین
4-3
فلاوونولها و گلیکوزیدهای آنها
5-3
چربی
3-2
لوکوآنتوسیانین
6/0-5/0
کلروفیل و پیگمانهای دیگر
4-3
اسیدهای پلیفنلی
6-5
خاکستر
4-3
کافئین
2/0
تئوبرم
جدول 1-1 ترکیب شیمیایی اندام هوایی جدید را نشان میدهد(97).نخستین تحقیقات علمی درباره شیمی چای در سال 1827 انجام شده است که طی آن اودری نوعی آلکالوئید از چای استخراج کرد. این ماده تئین نامیده شد. چند سال پیش از این یعنی در سال 1820، رونگه در آلمان از قهوه آلکالوئیدی به دست آورده بود که آن را تحت عنوان کافئین معرفی کرد. بعدها مشخص گردید این دو ماده در واقع یکی هستند و فقط منشاء متفاوتی دارند. کافئین، متیلگزانتینی تلخ مزه با فرمول شمیایی C8H10N4O2است. مقدار کافئین در قسمتهای مختلف گیاه متفاوت است اما متوسط آن حدود 3 درصد است. چای علاوه بر کافئین حاوی مقادیر اندکی تئوفیلین و تئوبروم است(4). همچنین تحقیقات نشان داده است میزان کافئین در طول دوره رشد متغیر است. سوزوکی و همکاران (1991) نشان دادند مقدار کافئین از شروع رشد در اواخر مارس (ابتدای بهار) تا جولای (اوایل تابستان) به طور مرتب افزایش مییابد و بعد از آن دچار کاهش میشود(95). ازدمیر و همکاران (1993) نیز نشان دادند میزان کافئین از چین اول تا چین آخر به طور مرتب کاهش مییابد(74).
در بین ترکیبات مختلف چای، کاتشینها اهمیت ویژهای دارند. کاتشینها زیر مجموعه ترکیبات فلاوونوئیدی هستند. فلاوونوئیدها به همراه اسیدهای فنلی، لیگنانها و استیلبنها گروه بزرگی از مواد شیمیایی به نام پلیفنلها را به وجود میآورند. اثر بازدارندگی فلاوونوئیدها در جلوگیری از پراکسایش لیپیدها(82)، به دام اندازی رادیکالهای آزاد(37)، گیرندگی یونهای آهن(63) و غیر فعال کردن آنزیم لیپوکسیژنازگزارش شده است(46،81).
کاتشینها بر خلاف سایر فلاوونوئیدها معمولا به شکل غیرگلیکوزیدی و یا به شکل استر شده با اسید گالیک مشاهده میشوند. امروزه مشخص شده است در گیاه چای هفت نوع کاتشین اصلی و مقادیر اندکی از سایر مشتقات کاتشینی وجود دارد. کاتشینهای اصلی عبارت از الف- کاتشینهای آزاد: (+)کاتشین، (+)گالوکاتشین، (-)اپیکاتشین، (-)اپیگالوکاتشین و ب- انواع استری شده یا کاتشینهای گالوئیل: (-)اپیکاتشینگالات، (-)اپیگالوکاتشینگالات و (-)گالوکاتشینگالات میباشند(شکل 1-1) (38).
زاپرومتوف بیوسنتز کاتشیتها را مورد بررسی قرار داده است(128). حلقه A از مسیر اسید استیک – اسید مالونیک و حلقه B از مسیر اسید شیکمیک – اسید سینامیک تولید میشود. تولید کاتشینها در گیاه چای با افزایش مواجهه گیاه با نور افزایش مییابد. این پدیده ناشی از فعالیت آنزیم فنیلآلانینآمونیالیاز است که در صورت پوشاندن گیاه، فعالیت آن بسرعت افت پیدا میکند. تولید کاتشین در گیاه با افزایش دما نیز افزایش مییابد. پس از تولید، کاتشینها در واکوئل سلول ذخیره و بشدت از هرگونه متابولیسم یا تجزیهای محافظت میشوند(38).
شکل از کتاب
شکل 1-1. کاتشینهای اصلی موجود در گیاه چای
میزان کاتشین و کافئین قسمتهای مختلف گیاه در جدول 1-2 آورده شده است. مشاهده میشود میزان ترکیبات اصلی در چای در قسمتهای مختلف گیاه یکنواخت نیست(4). احمد و مورالیدهاران (1998) نیز نشان دادند میزان کافئین و کاتشین برگ چای که نقش ویژهای در کیفیت چای دارند، از بخشهای فوقانی گیاه به سمت پایین کاهش پیدا میکند(6). یولیلین و همکاران میزان پلیفنل در اجزاء مختلف گیاه چای را به کمک HPLC بررسی کردند. مشاهده شد برگ جدید 7/2 برابر بیشتر از برگ قدیمی پلیفنل دارد. همچنین مقدار پلیفنلها در تابستان 4/1 برابر بهار بوده است(53).
جدول 1-2. درصد کاتشین و کافئین در قسمتهای مختلف گیاه چای بر اساس وزن خشک (4)
قسمت گیاه
کاتشین
کافئین
جوانه
5/26%
7/4%
برگ اول
9/25%
2/7%
برگ دوم
7/20%
5/3%
برگ سوم
1/17%
9/2%
ساقه قسمت بالا
1/11%
5/2%
ساقه قسمت پایین
0/5%
4/1%
- خواص آنتی اکسیدانی ترکیبات چای
قدرت آنتیاکسیدانی ترکیبات چای با روشهای مختلفی به اثبات رسیده است. رابینسون و همکاران (1997) با روش نورتابی شیمیایی(84) و کوماموتو و سوندا (1998) با سیستم الکترود اکسیژن این امر را نشان دادند(51). همچنین رایس- اوانس (1999) با استفاده از روش تعیین ظرفیت آنتیاکسیدانی بر اساس اکیوالان ترولوکس، خواص چشمگیر آنتیاکسیدانی عصاره چای و فلاوونوئیدهای چای را نشان داد(83). مطالعات پزشکی و آزمایشگاهی حاکی از آن است که کاتشینهای چای سبز، ارزان، غیر سمی و ضد سرطان بوده، خاصیت آنتیاکسیدانی دارند(115). کاتشینهای چای و بخصوص اپیگالوکاتشینگالات و اپیگالوکاتشین، آثار ممانعتکنندگی بالایی در مقابل اکسایش لیپوپروتئین کمچگال از خود نشان دادهاند(62).
همان طور که پیشتر گفته شد کاتشینها از اجزاء اصلی ترکیب شیمیایی چای هستند که تا 35 درصد ماده خشک برگ چای را تشکیل میدهند. کاتشینها زیر مجموعه فلاوونوئیدها، از دسته فلاوان3 – اُلها هستند. شکل 1-4 اسکلت ساختمانی کاتشین را نشان میدهد.
شکل 1-4. اسکلت ساختمانی کاتشینها
وجود گروههای فنلی در این ساختمان قابل توجه است. این گروهها میتوانند با دادن یک هیدروژن یا الکترون ترکیبات دیگر را احیا کنند و خود به رادیکالهای آزادی تبدیل شوند که به دلیل وجود رزونانس در حلقه آروماتیک پایدار میشوند و تمایل زیادی برای احیاء شدن ندارند. قرار گرفتن دو گروه
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
ترکیبات شیمیایی چای
جدول 1-1. ترکیب شیمیایی اندام هوایی جدید گیاه چای
وزن خشک %
ترکیب
وزن خشک %
ترکیب
5/0
تئوفیلین
30-25
فنل تام
5-4
اسیدهای آمینه
فلاوانولها
6/0-5/0
اسیدهای آلی
12-8
(-)اپیگالوکاتشینگالات
5-4
مونوساکاریدها
6-3
(-)اپیکاتشینگالات
22-14
پلیساکاریدها
6-3
(-)اپیگالوکاتشین
7-4
سلولز و همیسلولز
3-1
(-)اپیکاتشین
6-5
پکتین
2-1
(+)کاتشین
6-5
لیگنین
4-3
(+)گالوکاتشین
17-14
پروتئین
4-3
فلاوونولها و گلیکوزیدهای آنها
5-3
چربی
3-2
لوکوآنتوسیانین
6/0-5/0
کلروفیل و پیگمانهای دیگر
4-3
اسیدهای پلیفنلی
6-5
خاکستر
4-3
کافئین
2/0
تئوبرم
جدول 1-1 ترکیب شیمیایی اندام هوایی جدید را نشان میدهد(97).نخستین تحقیقات علمی درباره شیمی چای در سال 1827 انجام شده است که طی آن اودری نوعی آلکالوئید از چای استخراج کرد. این ماده تئین نامیده شد. چند سال پیش از این یعنی در سال 1820، رونگه در آلمان از قهوه آلکالوئیدی به دست آورده بود که آن را تحت عنوان کافئین معرفی کرد. بعدها مشخص گردید این دو ماده در واقع یکی هستند و فقط منشاء متفاوتی دارند. کافئین، متیلگزانتینی تلخ مزه با فرمول شمیایی C8H10N4O2است. مقدار کافئین در قسمتهای مختلف گیاه متفاوت است اما متوسط آن حدود 3 درصد است. چای علاوه بر کافئین حاوی مقادیر اندکی تئوفیلین و تئوبروم است(4). همچنین تحقیقات نشان داده است میزان کافئین در طول دوره رشد متغیر است. سوزوکی و همکاران (1991) نشان دادند مقدار کافئین از شروع رشد در اواخر مارس (ابتدای بهار) تا جولای (اوایل تابستان) به طور مرتب افزایش مییابد و بعد از آن دچار کاهش میشود(95). ازدمیر و همکاران (1993) نیز نشان دادند میزان کافئین از چین اول تا چین آخر به طور مرتب کاهش مییابد(74).
در بین ترکیبات مختلف چای، کاتشینها اهمیت ویژهای دارند. کاتشینها زیر مجموعه ترکیبات فلاوونوئیدی هستند. فلاوونوئیدها به همراه اسیدهای فنلی، لیگنانها و استیلبنها گروه بزرگی از مواد شیمیایی به نام پلیفنلها را به وجود میآورند. اثر بازدارندگی فلاوونوئیدها در جلوگیری از پراکسایش لیپیدها(82)، به دام اندازی رادیکالهای آزاد(37)، گیرندگی یونهای آهن(63) و غیر فعال کردن آنزیم لیپوکسیژنازگزارش شده است(46،81).
کاتشینها بر خلاف سایر فلاوونوئیدها معمولا به شکل غیرگلیکوزیدی و یا به شکل استر شده با اسید گالیک مشاهده میشوند. امروزه مشخص شده است در گیاه چای هفت نوع کاتشین اصلی و مقادیر اندکی از سایر مشتقات کاتشینی وجود دارد. کاتشینهای اصلی عبارت از الف- کاتشینهای آزاد: (+)کاتشین، (+)گالوکاتشین، (-)اپیکاتشین، (-)اپیگالوکاتشین و ب- انواع استری شده یا کاتشینهای گالوئیل: (-)اپیکاتشینگالات، (-)اپیگالوکاتشینگالات و (-)گالوکاتشینگالات میباشند(شکل 1-1) (38).
زاپرومتوف بیوسنتز کاتشیتها را مورد بررسی قرار داده است(128). حلقه A از مسیر اسید استیک – اسید مالونیک و حلقه B از مسیر اسید شیکمیک – اسید سینامیک تولید میشود. تولید کاتشینها در گیاه چای با افزایش مواجهه گیاه با نور افزایش مییابد. این پدیده ناشی از فعالیت آنزیم فنیلآلانینآمونیالیاز است که در صورت پوشاندن گیاه، فعالیت آن بسرعت افت پیدا میکند. تولید کاتشین در گیاه با افزایش دما نیز افزایش مییابد. پس از تولید، کاتشینها در واکوئل سلول ذخیره و بشدت از هرگونه متابولیسم یا تجزیهای محافظت میشوند(38).
شکل از کتاب
شکل 1-1. کاتشینهای اصلی موجود در گیاه چای
میزان کاتشین و کافئین قسمتهای مختلف گیاه در جدول 1-2 آورده شده است. مشاهده میشود میزان ترکیبات اصلی در چای در قسمتهای مختلف گیاه یکنواخت نیست(4). احمد و مورالیدهاران (1998) نیز نشان دادند میزان کافئین و کاتشین برگ چای که نقش ویژهای در کیفیت چای دارند، از بخشهای فوقانی گیاه به سمت پایین کاهش پیدا میکند(6). یولیلین و همکاران میزان پلیفنل در اجزاء مختلف گیاه چای را به کمک HPLC بررسی کردند. مشاهده شد برگ جدید 7/2 برابر بیشتر از برگ قدیمی پلیفنل دارد. همچنین مقدار پلیفنلها در تابستان 4/1 برابر بهار بوده است(53).
جدول 1-2. درصد کاتشین و کافئین در قسمتهای مختلف گیاه چای بر اساس وزن خشک (4)
قسمت گیاه
کاتشین
کافئین
جوانه
5/26%
7/4%
برگ اول
9/25%
2/7%
برگ دوم
7/20%
5/3%
برگ سوم
1/17%
9/2%
ساقه قسمت بالا
1/11%
5/2%
ساقه قسمت پایین
0/5%
4/1%
- خواص آنتی اکسیدانی ترکیبات چای
قدرت آنتیاکسیدانی ترکیبات چای با روشهای مختلفی به اثبات رسیده است. رابینسون و همکاران (1997) با روش نورتابی شیمیایی(84) و کوماموتو و سوندا (1998) با سیستم الکترود اکسیژن این امر را نشان دادند(51). همچنین رایس- اوانس (1999) با استفاده از روش تعیین ظرفیت آنتیاکسیدانی بر اساس اکیوالان ترولوکس، خواص چشمگیر آنتیاکسیدانی عصاره چای و فلاوونوئیدهای چای را نشان داد(83). مطالعات پزشکی و آزمایشگاهی حاکی از آن است که کاتشینهای چای سبز، ارزان، غیر سمی و ضد سرطان بوده، خاصیت آنتیاکسیدانی دارند(115). کاتشینهای چای و بخصوص اپیگالوکاتشینگالات و اپیگالوکاتشین، آثار ممانعتکنندگی بالایی در مقابل اکسایش لیپوپروتئین کمچگال از خود نشان دادهاند(62).
همان طور که پیشتر گفته شد کاتشینها از اجزاء اصلی ترکیب شیمیایی چای هستند که تا 35 درصد ماده خشک برگ چای را تشکیل میدهند. کاتشینها زیر مجموعه فلاوونوئیدها، از دسته فلاوان3 – اُلها هستند. شکل 1-4 اسکلت ساختمانی کاتشین را نشان میدهد.
شکل 1-4. اسکلت ساختمانی کاتشینها
وجود گروههای فنلی در این ساختمان قابل توجه است. این گروهها میتوانند با دادن یک هیدروژن یا الکترون ترکیبات دیگر را احیا کنند و خود به رادیکالهای آزادی تبدیل شوند که به دلیل وجود رزونانس در حلقه آروماتیک پایدار میشوند و تمایل زیادی برای احیاء شدن ندارند. قرار گرفتن دو گروه
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 9
ثابت تعادل شیمیایی
تمام فرآیندهای برگشت پذیر ، تمایل رسیدن به یک حالت تعادلی را دارند. برای یک واکنش برگشت پذیر ، حالت تعادل وقتی برقرار میشود که سرعت واکنش رفت برابر با سرعت برگشت باشد. در یک واکنش تعادلی ، از تقسیم ثابت سرعت واکنش رفت Kf بر ثابت واکنش برگشت ، Kr ، ثابت دیگری بدست میآید که ثابت تعادل شیمیایی ، K ، نامیده میشود.
مقدار عددی ثابت تعادل
مقدار عددی K با دما تغییر میکند. تعداد مجموعه غلظتها برای سیستمهای تعادلی این واکنش ، بی نهایت زیاد است. ولی در هر صورت برای کلیه سیستمهای تعادلی در دمای معین وقتی که غلظتهای A2 ، B2 ، AB در رابطه بالا قرار گیرند، همواره به یک مقدار K منجر میشوند. بطور کلی ، برای هر واکنش برگشت پذیر:
wW + xX ↔ yY + zZ
عبارت ثابت تعادل به صورت زیر است:
K = {Y}y{Z}z/{W}w{X}x
بطور قرار دادی ، جملات غلظت مواد طرف راست معادله شیمیایی در صورت کسر عبارت ثابت تعادل نوشته میشود.
ثابت تعادل Kc
ثابت تعادلی که در آن غلظتهای مواد بر حسب مول بر لیتر بیان میشوند، گاهی به صورت Kc نشان داده میشود. برای واکنش:
(H2(g) + I2(g) ↔ 2HI(g
مقدار Kc برای سیستمهای تعادلی در 425 درجه سانتیگراد عبارت است از:
Kc = {HI}2/{H2} {I2} = 54/5
مقدار عددی ثابت تعادل از طریق آزمایش تعیین میشود. اگر غلظتهای مواد (برحسب mol/lit) موجود در هر مخلوط تعادلی در 425 درجه سانتیگراد در عبارت Kc منظور شوند، نتیجه برابر با 54/5 خواهد شد. مخلوط تعادلی را میتوان هم از موادی که در سمت راست معادله شیمیایی قرار دارند و هم از مواد سمت چپ این معادله و هم از مخلوط آنها تهیه کرد.
وضع تعادل و Kc
مقدار ثابت تعادل معیاری برای تشخیص وضع تعادل است. توجه داشته باشید که جملات مربوط به غلظت مواد طرف راست معادله شیمیایی در صورت کسر عبارت ثابت تعادل نوشته میشود.
نکات اساسی مربوط به عبارت ثابت تعادل
جملات غلظت مواد سمت راست معادله شیمیایی در صورت عبارت Kc و جملات غلظت مواد سمت چپ معادله در مخرج عبارت Kc نوشته میشود.
جملات غلظت مواد مایع و جامد خالص در عبارت ثابت تعادل نوشته نمیشود. ولی مقدار Kc این جملات را در بردارد.
اگر در یک تعادل معین دما تغییر نکند، Kc ثابت میماند ولی در دماهای مختلف، مقدار c تغییر میکند.
مقدار Kc برای هر تعادل معینی، وضع آن تعادل را نشان میدهد. اگر مقدار Kc بزرگ باشد، واکنش از چپ به راست تقریبا کامل است و اگر مقدار Kc کوچک باشد، واکنش از راست به چپ کامل است. چنانچه مقدار Kc بسیار بزرگ و نه بسیار کوچک باشد، وضع تعادل بینابینی است.
ثابت تعادل Kp
فشار جزئی یک گاز ، اندازهای از غلظت آن است. از اینرو ، ثابتهای تعادل واکنشهایی را که دارای مواد گازی هستند، میتوان بر حسب فشارهای جزئی گازهای واکنش دهنده نوشت. اینگونه ثابت تعادلی را با Kp نشان میدهیم. برای تعادل:
(N2(g) + 3H2(g) ↔ 2NH3(g
Kp = {PNH3}2 / {PN2} {PH2}3
رابطه بین Kpو Kc
Kp = Kc (RT)∆n
واحدهای Kpو Kc
برای کارهای دقیق بایستی از ثابت های تعادل که از اندازه گیریهای ترمودینامیکی بدست میآیند، استفاده شود. ثابتهای تعادل ترمودینامیکی بر حسب فعالیت و نه بر حسب غلظت (mol/L برای Kc) یا فشار (atm برای Kp) بیان میشود. ولی در غلظتهای پایین و در فشارهایی تا چند اتمسفر میتوان غلظتها و فشارها را با دقت قابل قبولی بکار برد.
در ضمن توجه شود که فعالیت دارای واحد نیست. زیرا فعالیت از تقسیم کردن غلظت یا فشار واقعی یک ماده بر غلظت یا فشار آن ماده در حالت استاندارد بدست میآید. در نتیجه ثابتهای تعادل ترمودینامیکی ، کمیتهای بدون واحد هستند. به همین علت ، تمام ثابتهای تعادل غالبا بدون واحد بیان میشوند.
ثابت تعادل
بررسی واکنشهای شیمیایی که شامل فرایندهایی که در آن پیوندها شیمیایی (پیوندهای کووالان) یا اندرکنشهای غیرکووالان تشکیل و یا گسیخته میشوند برمیگردیم. از آنجا که سیستمهای مایع از اهمیت زیادی برخوردارند، فرض میکنیم که این فرایندها در سیستم مایع همگن حاوی یک فاز انجام می شود، در یک واکنش شیمیایی در حال تعادل داریم:
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 9
ثابت تعادل شیمیایی
تمام فرآیندهای برگشت پذیر ، تمایل رسیدن به یک حالت تعادلی را دارند. برای یک واکنش برگشت پذیر ، حالت تعادل وقتی برقرار میشود که سرعت واکنش رفت برابر با سرعت برگشت باشد. در یک واکنش تعادلی ، از تقسیم ثابت سرعت واکنش رفت Kf بر ثابت واکنش برگشت ، Kr ، ثابت دیگری بدست میآید که ثابت تعادل شیمیایی ، K ، نامیده میشود.
مقدار عددی ثابت تعادل
مقدار عددی K با دما تغییر میکند. تعداد مجموعه غلظتها برای سیستمهای تعادلی این واکنش ، بی نهایت زیاد است. ولی در هر صورت برای کلیه سیستمهای تعادلی در دمای معین وقتی که غلظتهای A2 ، B2 ، AB در رابطه بالا قرار گیرند، همواره به یک مقدار K منجر میشوند. بطور کلی ، برای هر واکنش برگشت پذیر:
wW + xX ↔ yY + zZ
عبارت ثابت تعادل به صورت زیر است:
K = {Y}y{Z}z/{W}w{X}x
بطور قرار دادی ، جملات غلظت مواد طرف راست معادله شیمیایی در صورت کسر عبارت ثابت تعادل نوشته میشود.
ثابت تعادل Kc
ثابت تعادلی که در آن غلظتهای مواد بر حسب مول بر لیتر بیان میشوند، گاهی به صورت Kc نشان داده میشود. برای واکنش:
(H2(g) + I2(g) ↔ 2HI(g
مقدار Kc برای سیستمهای تعادلی در 425 درجه سانتیگراد عبارت است از:
Kc = {HI}2/{H2} {I2} = 54/5
مقدار عددی ثابت تعادل از طریق آزمایش تعیین میشود. اگر غلظتهای مواد (برحسب mol/lit) موجود در هر مخلوط تعادلی در 425 درجه سانتیگراد در عبارت Kc منظور شوند، نتیجه برابر با 54/5 خواهد شد. مخلوط تعادلی را میتوان هم از موادی که در سمت راست معادله شیمیایی قرار دارند و هم از مواد سمت چپ این معادله و هم از مخلوط آنها تهیه کرد.
وضع تعادل و Kc
مقدار ثابت تعادل معیاری برای تشخیص وضع تعادل است. توجه داشته باشید که جملات مربوط به غلظت مواد طرف راست معادله شیمیایی در صورت کسر عبارت ثابت تعادل نوشته میشود.
نکات اساسی مربوط به عبارت ثابت تعادل
جملات غلظت مواد سمت راست معادله شیمیایی در صورت عبارت Kc و جملات غلظت مواد سمت چپ معادله در مخرج عبارت Kc نوشته میشود.
جملات غلظت مواد مایع و جامد خالص در عبارت ثابت تعادل نوشته نمیشود. ولی مقدار Kc این جملات را در بردارد.
اگر در یک تعادل معین دما تغییر نکند، Kc ثابت میماند ولی در دماهای مختلف، مقدار c تغییر میکند.
مقدار Kc برای هر تعادل معینی، وضع آن تعادل را نشان میدهد. اگر مقدار Kc بزرگ باشد، واکنش از چپ به راست تقریبا کامل است و اگر مقدار Kc کوچک باشد، واکنش از راست به چپ کامل است. چنانچه مقدار Kc بسیار بزرگ و نه بسیار کوچک باشد، وضع تعادل بینابینی است.
ثابت تعادل Kp
فشار جزئی یک گاز ، اندازهای از غلظت آن است. از اینرو ، ثابتهای تعادل واکنشهایی را که دارای مواد گازی هستند، میتوان بر حسب فشارهای جزئی گازهای واکنش دهنده نوشت. اینگونه ثابت تعادلی را با Kp نشان میدهیم. برای تعادل:
(N2(g) + 3H2(g) ↔ 2NH3(g
Kp = {PNH3}2 / {PN2} {PH2}3
رابطه بین Kpو Kc
Kp = Kc (RT)∆n
واحدهای Kpو Kc
برای کارهای دقیق بایستی از ثابت های تعادل که از اندازه گیریهای ترمودینامیکی بدست میآیند، استفاده شود. ثابتهای تعادل ترمودینامیکی بر حسب فعالیت و نه بر حسب غلظت (mol/L برای Kc) یا فشار (atm برای Kp) بیان میشود. ولی در غلظتهای پایین و در فشارهایی تا چند اتمسفر میتوان غلظتها و فشارها را با دقت قابل قبولی بکار برد.
در ضمن توجه شود که فعالیت دارای واحد نیست. زیرا فعالیت از تقسیم کردن غلظت یا فشار واقعی یک ماده بر غلظت یا فشار آن ماده در حالت استاندارد بدست میآید. در نتیجه ثابتهای تعادل ترمودینامیکی ، کمیتهای بدون واحد هستند. به همین علت ، تمام ثابتهای تعادل غالبا بدون واحد بیان میشوند.
ثابت تعادل
بررسی واکنشهای شیمیایی که شامل فرایندهایی که در آن پیوندها شیمیایی (پیوندهای کووالان) یا اندرکنشهای غیرکووالان تشکیل و یا گسیخته میشوند برمیگردیم. از آنجا که سیستمهای مایع از اهمیت زیادی برخوردارند، فرض میکنیم که این فرایندها در سیستم مایع همگن حاوی یک فاز انجام می شود، در یک واکنش شیمیایی در حال تعادل داریم: