لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
شبکه های توزیع مویرگی در بازار ایران
تصمیم درباره کانال توزیع و فروش کالا، از جمله مهمترین تصمیماتی است که فرا روی مدیران قرار دارد. تصمیم درباره توزیع کالا بر سایر تصمیمات بازاریابی تاثیر مستقیم می گذارد. نبض یک شرکت در دست شبکه توزیع و فروش آن است، اما با همه این شرایط اغلب شرکتها به کانالهای توزیع کالاهای خود توجه کافی ندارند و این امر گاه عواقب زیانباری برای آنان به دنبال دارد و در مقابل، بسیاری از شرکتهای با استفاده از سیستم های توزیع خلاق، به مزیت رقابتی دست یافته اند. این نوشتار سعی دارد که براساس تجربیات نویسنده، انواع کانالهای توزیع در ایران و مزایا و معایب هریک را بیان کند.
توزیع کالا از طریق شبکه های توزیع عمده فروشی
محاسن:
1. هزینه های توزیع در این روش پایین تر است و قیمت تمام شده کالا را کاهش داده و یا حاشیه سود خرده فروش را افزایش میدهد.
2. تعداد زیادی از شرکتها و مراکز پخش کوچک از طریق شبکه های توزیع عمده فروشی تامین می شوند.
معایب:
1. به دلیل شیوه های خاص نقد و نسیه در بازار، کالاها معمولاً بسیار پایین تر از قیمت واقعی خود به فروش می روند و استراتژیهای قیمت گذاری کالا را در کل بازار تحت الشعاع قرار می دهند و به اصطلاح، کالا ذلیل می شود.
2. شرکتها هیچ کنترلی بر شیوه های توزیع بازار ندارند.
3. ریسک باز پرداخت وجه کالای فروخته شده افزایش می یابد.
4. شبکه توزیع شرکت به صورت شبه انحصاری در اختیار بنکداران قرار می گیرد که در بلند مدت برای شرکت خطرناک است و شرکت عملاً از مکانیسم توزیع کالا هیچ اطلاعی ندارد.
5. شبکه توزیع عمده فروشی هیچ فشاری برای فروش کالاهای شرکت به خود وارد نمی سازد و در صورت ضعیف بودن کالا به هر دلیل، کالا را پس می زند.
توزیع کالا از طریق شبکه شرکتهای پخش
اساساً به دلیل اینکه هر شخصی با هر سابقه و با هر مقدار پولی می تواند مبادرت به ایجاد شرکت پخش کند (همانطور که در کشور، به ویژه در شهرهای بزرگ مانند تهران بوضوح شاهد آن هستیم)، تعداد زیادی شرکتهای پخش کوچک در جاهای مختلف مشاهده می شود که ریسک فعالیت با این شرکتها چه از نظر بازپرداخت وجه کالاهای فروخته شده و چه از نظر کنترل نحوه فعالیت آنها به حدی بالاست که عملاً فعالیت با این سیستم ها را فاقد هر گونه توجیه می کند.
در این بخش فقط به همکاری با شرکتهای بزرگ پخش اشاره می شود:
مزیتها:
1. ریسک بازگشت وجه کالای فروخته شده نسبتاً در مقایسه با روش اول پایین است.
2. به دلیل وجود تجربه نسبتاً خوب در امر توزیع مویرگی و وجود اطلاعات به روز در این سیستم ها، کنترل شبکه توزیع و مسیرکالای فروخته شده آسان است.(البته اگر اطلاعات در اختیار شرکت تولید کننده قرار داده شود).
3. سرعت انتقال کالا به بازار نسبتاً خوب است.(البته نه در همه موارد)
4. به دلیل متمرکز بودن سیستم سفارش دهی و باز پرداخت وجه کالای فروخته شده، مشکلات تعدد مشتری و مراکز سفارش وجود ندارد و طرف حساب یک نفر است.
معایب:
1. شرکت تولید کننده هیچ کنترلی بر شیوه های توزیع کالا ندارد.
2. به دلیل واحد بودن کانال توزیع، در صورتی که به هر دلیل، شرکت توزیع کننده، توزیع کالا را انجام ندهد، شرکت تولید کننده فلج خواهد شد.
3. سیستم تامین مالی شرکت، منوط به پرداخت پول از یک منبع واحد می شود. در صورتی که به هر دلیل پرداخت پول از طرف شرکت توزیع کننده قطع شود، سیستم تولید کننده با مشکلات عدیده ای مواجه خواهد شد.
4. در صورتی که عملکرد سیستم توزیع مورد رضایت تولید کننده نباشد، شرکت تولید کننده نمی تواند عکس العمل مناسب و سریع از خود نشان دهد.
5. در بلند مدت، شرکت توزیع کننده عملاً تعیین کننده خط مشی تولید کننده خواهد بود و تولید کننده باید تابع تصمیمات توزیع کننده باشد.
6. دوره باز پرداخت وجه فروخته شده به شرکتهای پخش بزرگ بسیار طولانی بوده و هزینه فرصت از دست رفته سرمایه برای شرکتهای تولید کننده بالا خواهد بود.
مجتمعهای تولیدی و شبکه های توزیع مستقل
اساساً صاحبان سرمایه و کارشناسان بازار بخوبی از معایب اساسی شرکتهای پخش بزرگ آگاه هستند و از سالهای گذشته کشور همواره شاهد تولد شرکتهای پخش مختلف در مجتمعهای تولیدی بوده است که این مسئله تا امروز همچنان ادامه دارد.
در گذشته مجتمعهای مختلف تولیدی که حجم وسیعی از کالاهای با برند معتبر این کشور را تولید می کنند، با آگاهی از اهمیت فوق العاده استراتژی توزیع و به مقصد رسانی کالا و ایجاد دسترسی آسان به کالا برای مشتری و کنترل شیوه توزیع و بازار محصول و بسیاری از موارد دیگر، مجموعه ای از شرکتهای توزیع تخصصی خود را راهاندازی کردند که این مجموعه ها در حال حاضر از شرکتهای قوی و معتبر پخش در کشور محسوب می شوند. نکته حائز اهمیت این است که به طور معمول مجتمعهای تولیدی و شرکتهای تولیدی بزرگ که دارای شبکه های توزیع مستقل هستند، معمولاً از برندهای معتبرتر و حضور فعالتری در بازار برخوردارند و سودهای کلانی از محل فروش محصولات برای کارخانه های خود ایجاد می کنند. در حالی که شرکتهایی که با شبکه های توزیع دیگر فعالیت دارند، از این مزیت ها برخوردار نیستند و یا کم بهره اند و هزینه های سرسام آوری را برای توزیع محصولات و تقویت جایگاه برند خود در بازار می پردازند.
توجیه هزینه ای ایجاد شبکه های توزیع برای مجتمعهای بزرگ تولیدی
پر واضح است که ایجاد شبکه های توزیع دارای هزینه های نسبتاًسنگینی هستند و تقریباً در همه موارد در سالهای اول سود آور نیستند. اما پرسش اساسی اینجاست که با توجه به هزینه سنگین این مجموعه ها چرا مجتمعهای تولیدی تمایل دارند این شبکه های توزیع مستقل را ایجاد کنند. دلایل فراوانی برای توجیه این مسئله وجود دارد که در قبل به تعدادی از آنها اشاره شد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 12
شبکه های توزیع مویرگی در بازار ایران
یعقوب بوژمهرانی
تصمیم درباره کانال توزیع و فروش کالا، از جمله مهمترین تصمیماتی است که فرا روی مدیران قرار دارد. تصمیم درباره توزیع کالا بر سایر تصمیمات بازاریابی تاثیر مستقیم می گذارد. نبض یک شرکت در دست شبکه توزیع و فروش آن است، اما با همه این شرایط اغلب شرکتها به کانالهای توزیع کالاهای خود توجه کافی ندارند و این امر گاه عواقب زیانباری برای آنان به دنبال دارد و در مقابل، بسیاری از شرکتهای با استفاده از سیستم های توزیع خلاق، به مزیت رقابتی دست یافته اند. این نوشتار سعی دارد که براساس تجربیات نویسنده، انواع کانالهای توزیع در ایران و مزایا و معایب هریک را بیان کند.
توزیع کالا از طریق شبکه های توزیع عمده فروشیمحاسن:1. هزینه های توزیع در این روش پایین تر است و قیمت تمام شده کالا را کاهش داده و یا حاشیه سود خرده فروش را افزایش میدهد.2. تعداد زیادی از شرکتها و مراکز پخش کوچک از طریق شبکه های توزیع عمده فروشی تامین می شوند.معایب:1. به دلیل شیوه های خاص نقد و نسیه در بازار، کالاها معمولاً بسیار پایین تر از قیمت واقعی خود به فروش می روند و استراتژیهای قیمت گذاری کالا را در کل بازار تحت الشعاع قرار می دهند و به اصطلاح، کالا ذلیل می شود.2. شرکتها هیچ کنترلی بر شیوه های توزیع بازار ندارند.3. ریسک باز پرداخت وجه کالای فروخته شده افزایش می یابد.4. شبکه توزیع شرکت به صورت شبه انحصاری در اختیار بنکداران قرار می گیرد که در بلند مدت برای شرکت خطرناک است و شرکت عملاً از مکانیسم توزیع کالا هیچ اطلاعی ندارد.5. شبکه توزیع عمده فروشی هیچ فشاری برای فروش کالاهای شرکت به خود وارد نمی سازد و در صورت ضعیف بودن کالا به هر دلیل، کالا را پس می زند.
توزیع کالا از طریق شبکه شرکتهای پخشاساساً به دلیل اینکه هر شخصی با هر سابقه و با هر مقدار پولی می تواند مبادرت به ایجاد شرکت پخش کند (همانطور که در کشور، به ویژه در شهرهای بزرگ مانند تهران بوضوح شاهد آن هستیم)، تعداد زیادی شرکتهای پخش کوچک در جاهای مختلف مشاهده می شود که ریسک فعالیت با این شرکتها چه از نظر بازپرداخت وجه کالاهای فروخته شده و چه از نظر کنترل نحوه فعالیت آنها به حدی بالاست که عملاً فعالیت با این سیستم ها را فاقد هر گونه توجیه می کند.در این بخش فقط به همکاری با شرکتهای بزرگ پخش اشاره می شود:مزیتها:1. ریسک بازگشت وجه کالای فروخته شده نسبتاً در مقایسه با روش اول پایین است.2. به دلیل وجود تجربه نسبتاً خوب در امر توزیع مویرگی و وجود اطلاعات به روز در این سیستم ها، کنترل شبکه توزیع و مسیرکالای فروخته شده آسان است.(البته اگر اطلاعات در اختیار شرکت تولید کننده قرار داده شود).3. سرعت انتقال کالا به بازار نسبتاً خوب است.(البته نه در همه موارد)4. به دلیل متمرکز بودن سیستم سفارش دهی و باز پرداخت وجه کالای فروخته شده، مشکلات تعدد مشتری و مراکز سفارش وجود ندارد و طرف حساب یک نفر است.معایب:1. شرکت تولید کننده هیچ کنترلی بر شیوه های توزیع کالا ندارد.2. به دلیل واحد بودن کانال توزیع، در صورتی که به هر دلیل، شرکت توزیع کننده، توزیع کالا را انجام ندهد، شرکت تولید کننده فلج خواهد شد.3. سیستم تامین مالی شرکت، منوط به پرداخت پول از یک منبع واحد می شود. در صورتی که به هر دلیل پرداخت پول از طرف شرکت توزیع کننده قطع شود، سیستم تولید کننده با مشکلات عدیده ای مواجه خواهد شد.4. در صورتی که عملکرد سیستم توزیع مورد رضایت تولید کننده نباشد، شرکت تولید کننده نمی
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 12
شبکه های توزیع مویرگی در بازار ایران
یعقوب بوژمهرانی
تصمیم درباره کانال توزیع و فروش کالا، از جمله مهمترین تصمیماتی است که فرا روی مدیران قرار دارد. تصمیم درباره توزیع کالا بر سایر تصمیمات بازاریابی تاثیر مستقیم می گذارد. نبض یک شرکت در دست شبکه توزیع و فروش آن است، اما با همه این شرایط اغلب شرکتها به کانالهای توزیع کالاهای خود توجه کافی ندارند و این امر گاه عواقب زیانباری برای آنان به دنبال دارد و در مقابل، بسیاری از شرکتهای با استفاده از سیستم های توزیع خلاق، به مزیت رقابتی دست یافته اند. این نوشتار سعی دارد که براساس تجربیات نویسنده، انواع کانالهای توزیع در ایران و مزایا و معایب هریک را بیان کند.
توزیع کالا از طریق شبکه های توزیع عمده فروشیمحاسن:1. هزینه های توزیع در این روش پایین تر است و قیمت تمام شده کالا را کاهش داده و یا حاشیه سود خرده فروش را افزایش میدهد.2. تعداد زیادی از شرکتها و مراکز پخش کوچک از طریق شبکه های توزیع عمده فروشی تامین می شوند.معایب:1. به دلیل شیوه های خاص نقد و نسیه در بازار، کالاها معمولاً بسیار پایین تر از قیمت واقعی خود به فروش می روند و استراتژیهای قیمت گذاری کالا را در کل بازار تحت الشعاع قرار می دهند و به اصطلاح، کالا ذلیل می شود.2. شرکتها هیچ کنترلی بر شیوه های توزیع بازار ندارند.3. ریسک باز پرداخت وجه کالای فروخته شده افزایش می یابد.4. شبکه توزیع شرکت به صورت شبه انحصاری در اختیار بنکداران قرار می گیرد که در بلند مدت برای شرکت خطرناک است و شرکت عملاً از مکانیسم توزیع کالا هیچ اطلاعی ندارد.5. شبکه توزیع عمده فروشی هیچ فشاری برای فروش کالاهای شرکت به خود وارد نمی سازد و در صورت ضعیف بودن کالا به هر دلیل، کالا را پس می زند.
توزیع کالا از طریق شبکه شرکتهای پخشاساساً به دلیل اینکه هر شخصی با هر سابقه و با هر مقدار پولی می تواند مبادرت به ایجاد شرکت پخش کند (همانطور که در کشور، به ویژه در شهرهای بزرگ مانند تهران بوضوح شاهد آن هستیم)، تعداد زیادی شرکتهای پخش کوچک در جاهای مختلف مشاهده می شود که ریسک فعالیت با این شرکتها چه از نظر بازپرداخت وجه کالاهای فروخته شده و چه از نظر کنترل نحوه فعالیت آنها به حدی بالاست که عملاً فعالیت با این سیستم ها را فاقد هر گونه توجیه می کند.در این بخش فقط به همکاری با شرکتهای بزرگ پخش اشاره می شود:مزیتها:1. ریسک بازگشت وجه کالای فروخته شده نسبتاً در مقایسه با روش اول پایین است.2. به دلیل وجود تجربه نسبتاً خوب در امر توزیع مویرگی و وجود اطلاعات به روز در این سیستم ها، کنترل شبکه توزیع و مسیرکالای فروخته شده آسان است.(البته اگر اطلاعات در اختیار شرکت تولید کننده قرار داده شود).3. سرعت انتقال کالا به بازار نسبتاً خوب است.(البته نه در همه موارد)4. به دلیل متمرکز بودن سیستم سفارش دهی و باز پرداخت وجه کالای فروخته شده، مشکلات تعدد مشتری و مراکز سفارش وجود ندارد و طرف حساب یک نفر است.معایب:1. شرکت تولید کننده هیچ کنترلی بر شیوه های توزیع کالا ندارد.2. به دلیل واحد بودن کانال توزیع، در صورتی که به هر دلیل، شرکت توزیع کننده، توزیع کالا را انجام ندهد، شرکت تولید کننده فلج خواهد شد.3. سیستم تامین مالی شرکت، منوط به پرداخت پول از یک منبع واحد می شود. در صورتی که به هر دلیل پرداخت پول از طرف شرکت توزیع کننده قطع شود، سیستم تولید کننده با مشکلات عدیده ای مواجه خواهد شد.4. در صورتی که عملکرد سیستم توزیع مورد رضایت تولید کننده نباشد، شرکت تولید کننده نمی
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 110
زمین شناسی ایران:
نظرات اولیه درموردشکل گیری فلات ایران مبتنی برشکل ظاهری زمین بود که آن را بخشی ازکمربند کوهزایی آلپی به صورت دورشته کوه چین خورده درحاشیه ویک توده میانی سخت مابین آنها تفسیرمی کرد.اما باتهیه اولین نقشه تکتونیک ایران که گزارش آن توسط اشتوکلین صورت گرفت معلوم شد که سرزمین ایران ازقطعات مختلفی تشکیل شده که درطول زمان تکامل جداگانه داشته اند.
قدیمیترین حرکات شناخته نشده مربوط به کوهزایی اواخرپرکامبرین می باشد که درپی آن ایران به صورت یک پلاتفرم متشکل ازچندقطعه به صورت هورست وگرابن درآمده است،باشروع حرکات آلپی درتریاس تحولات چشمگیری شروع می شود.بلاخره درکرتاسه باریکه های اقیانوسی یا ریفتهایی که سنگهای الترا بازیک ورخساره های عمیق درآنها شکل گرفته بود بسته شده وقطعات جدا ازهم به همدیگر جوش می خورند.
وحوضه های رسوب گذاری زاگرس وکپه داغ تثبیت می شوند.درشروع دوران دوم با فازلارامی ارتفاعات شمالی البرزشکل گرفته ویک حوضه داخلی بوجودمی آید.درائوسن یک فعالیت شدیدآتشفشانی درایران مرکزی به ویژه درحاشیه آن درجریان بوده وبا حرکات اواخرمیوسن حوضه های داخلی امروزی شکل می گیرد.
همزمان بااین تحولات زاگرس وکپه داغ نیزشروع به چین خوردن کرده است.این حرکات درپلیوسن هم ادامه داشته که به تشکیل کنگلومرای ضخیم درزاگرس ونقاط دیگرشده است.حرکات شدیداواخرپلیوسن واوایل کواترنرچین خوردن وبالا آمدن زمینهای فلات ایران راتکمیل کرده است.
کوهزایی ها
عهد
دوران
دوره
10هزار سال
2 ____ پاسادنین
12____ ساوین
26
37 ____ پیرنه
53
65 لارامید
___ سیمیرین پسین
___ سیمیرین پیشین
225
___هرسی نین
___کالدونین
570
کاتانگائی(آسنتیک)
کارلین
عصر حاضر
کواترنری
سنوزوئیک
پلیستوسن
پلیوسن
ترشیری
میوسن
الیگوسن
ائوسن
پالئوسن
136
190
کرتاسه
مزوزوئیک
ژوراسیک
تریاس
280
345
395
430
500
پرمین
پالئوزوئیک
کربونیفر
دونین
سیلورین
اوردوسین
کامبرین
اینفراکامبرین
پروتروزوئیک
آرکئوزوئیک
پرکامبرین
کمربند البرز-بینالود:
این کمربندازسه رشته کوه تالش،البرز،بینالودساخته شده که ازآستاراتادره هریررودامتدادمی یابد.
ازنظرساختمان زمین شناسی این سه رشته کوه به روشنی ازهم تفکیک نشده ودربیشترتقسیمات ساختمانی هرسه یکجا به عنوان زون البرزموردبحث قرارگرفته است.دربعضی تقسیمات حتی تمام زمینهایی که درشمال گسل تبریزقرارداردجزءاین زون محسوب شده است.(نبوی 1355).
ارتفاعات جنوبی چاله مشهد(چاله کشف رود)راتحت عنوان زون بینالودازالبرز جداکرده وآن راازنظرویژگیهای زمین شناسی یک زون حدوسط بین البرز وایران مرکزی نام برده است.
(جداری عیوضی ..1383.ص51)
زمین شناسی زون بینالود:
این زون بخشی ازالبرزراشامل می شودکه ازنظرزمین شناسی اختصاصات ویژه ای دارد. واحد زمین شناسی بینالود را زون تدریجی بین ایران مرکزی والبرزدرنظرمی گیرند.زیرارسوبات ورخساره های پالئوزوئیک این زون شبیه البرزاست.
زون مزبور،طی دونین پسین –کربونیفرباالبرزغربی ومرکزی ودرپرمین باسایرقسمتهای ایران ازنظرحوضه رسوبی وضع تقریبا مشابه ای داشته ودرارتباط بوده است. مجموعه آذرین ودگرگونی این زون که بویژه درجنوب ومغرب مشهدبیرون زدگی داردشامل سه فازناحیه ای ودومرحله گرانیت زائی است ودرآنها توده های اولترابازیک نیزوجوددارد.درموردسن این مجموعه های دگرگونی وآذرین اتفاق نظروجودندارد،برخی آن رابه پرکامبرین وبعضی به ژوراسیک نسبت می دهند.ولی شواهدزمین شناسی وتعیین سن مطلق نشان داده است که فازهای دگرگونی وگرانیت زائی اولیه آن به فازکوهزایی هرسی نین وبعدها درتریاس میانی نیزمجموعا تحت تاثیردگرگونی های سیمرین پیشین قرارگرفته است.بولن (1988) ادامه قسمتی ازعملکردکوهزایی هرسی نین راکه تیان شان –پامیر-هندوکش به جنوب مشهد می رساند،نوع فرورانش پوسته (اقیانوسی پالئوتتیس)می داند. دراین زون رسوبات کامبرین فسیل داروجودداشته وطی سیلورین ودونین زیرین،دریای مشترکی شمال ایران وایران مرکزی فرامی گرفت.زیرارسوبات مشابه ای طی این مدت دربینالودوایران مرکزی برجاگذاشته شده است.ارتباط مزبورتاکربونیفرزیرین نیزوجودداشته است درحالی که درالبرزرابطه مزبوربه کلی قطع شد.این حرکات رابه حرکات خشکی زایی اواخردونین مربوط می دانند وکنگلومرای قاعده ای کربونیفرزیرین رادلیل این حرکات ذکرمی کنند.
رسوبات کربونیفرفوقانی دربینالود،شامل مجموعه ای ازماسه سنگ کوارتزیتی سیاه رنگ وشیل است.رسوبات تریاس البرزباایران مرکزی تفاوت داشته ولی بینالود هیچ نوع رسوبی درتریاس تشخیس داده نشده، تنها درمنطقه آق دربند(100 کیلومتری مشهد)رسوبات شیل وماسه سنگ همراه با لایه های آهکی آمونیت داروجودداردکه آن رابه تریاس میانی وفوقانی مربوط می دانند.
به عقیده لامر،ودیگران (1983)گسل سنگ بست شاندیزمجموعه دگرگونی پالئوزوئیک وتوده های نفوذی جنوب مشهد راازاسلیت ها وماسه سنگهای سازندشمشک ورسوبات جوان ترمجزامی کند.
باحرکات کوهزایی سیمرین پیشین وپس روی دریا محیط مناسبی برای رشدگیاهان دراین منطقه فراهم کرده است.
درزون بینالود،رسوبات ژوراسیک دربسیاری ازنقاط به طورهم شیب رسوبات پالئوزوئیک ومجموعه های دگرگونی رامی پوشاند ودرکنگلومرای قاعده ای آن می توان قطعات مختلف وفراوان دگرگونی وآذرین پالئوزوئیک راپیداکرد.
رسوبات لیاس نیزمشابه رسوبات شمشک البرزاست ودرآن گاهی لایه های ماسه سنگ بین لایه ای وجوددارد که حاوی فسیل های گیاهی زیاداست.
رسوبات آهکی دوره کرتاسه نیزمشابه البرزبوده ودرجنوب غربی قشلاق،گرانیت های مشهدرافرامی گیرد(درویش زاده،1370،251).
توده اصلی بینالودازسنگ گرانیت است که باساختمان باتولیت درمیان رسوبهای پا لئوزوئیک سربرآورده است.نفوذتوده باتولیت سبب به هم خوردن نظم چینها درمحل گردیده است.بااین حال لایه های رسوبی چین خورده منظم همچنان دراطراف مشاهده می شود.غیرازسنگ گرانیت،اسلیت،کوارتزیت،شیست،وسنگهای ماگمای اولترابازیک ازجمله سنگهایی هستندکه رشته بینالودراساخته اند،توده های اولترابازیک متعلق به پالئوزوئیک فوقانی است ووجودآنها نشانه ای ازبسته شدن اقیانوس تتیس قد یمی دراین محل است.دردامنه های شمالی بینالود شبکه هیدروگرافی نسبتا
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 56
سنگهای تزئینی ایران، غنای ذخایر و فقر صادرات
پیشگفتار
میتوان گفت تاریخ استفاده بشر از سنگ به ابتدای خلقت او میرسد. انسان اولیه بروی سنگ متولد شده، به وقت خطر در آن پناه جسته، یا از ابزار ساده از آن سرپناه ساخته، وسایل و ابزار زندگی خود مانند ابزار شکار، زراعت، دفاع و زینتآلات خود را از سنگ تراشیده و گاه حتی آن را مورد پرستش خود نیز قرار داده است. که آثار باستانی و بقایای تاریخی موجود گواه این ادعا است. سنگ به لحاظ خصوصیات طبیعی دارای ویژگیهایی است که بعد از گذر قرنها با حفظ زیبایی و ایجاد حس آرامش در بشر هنوز هم جزء کالاهای ارزشمند محسوب میگردد.
مقدمه:
استخراج و فرآوری سنگ تزئینی در سراسر جهان گسترش یافته است به طوری که رشد آن در مقایسه با سیستم کلی اقتصادی تقریبا به دو برابر رسیده است که البته روند رشد در مناطق و کشورهای مختلف متفاوت است و هنوز هم بخش عمدهای از تولید جهانی در اروپا انجام میشود. تجارت سنگ تزئینی بر حسب کمیت، از یک طرف بیان کنندهی رشد فعالیتهای فرآوری در کشورهای وارد کننده و از طرف دیگر تمایل به خرید از خارج، در کشورهای مصرفکننده را نشان میدهد. همچنین در مورد مصرف سنگ تزئینی در جهان میتوان به این مطلب اشاره کرد که مصرف و کاربرد سنگ تزئینی، فرهنگ خاص خود را دارد به طوری که تقریبا دو سوم از مصرف کل سنگ در دنیا عمدتا در 12 کشور انجام میشود. این کشورها به ترتیب عبارتند از: چین، ایتالیا، آمریکا، اسپانیا، آلمان، ژاپن، هند، فرانسه، کرهی جنوبی، تایوان، یونان، عربستان صعودی. هم چنین لازم به ذکر است که کاربرد سنگ در کشورهای مختلف به پیشینهی تاریخی، سلیقه، طرز تلقی و نگرش مردم بستگی دارد و به دلیل تفاوتهای فرهنگی، مصرف سنگ از یک نقطهی دنیا به نقطهی دیگر فرق میکند و در کشورهایی مانند ایتالیا و اسپانیا که امروزه در جمع بیشترین مصرفکنندگان سنگ قرار دارند، کاربرد سنگ نوعی حساسیت اقتصادی و اجتماعی را به همراه دارد به خصوص در پروژههای بزرگ سنتی، استفاده و انتخاب سنگ یک اجبار محسوب میشود.
سنگهای ساختمانی:
سنگ یکی از مصالح ساختمانی بسیار کهن است. تاکنون سنگها را به دستههای گوناگونی تقسیم کردهاند. در کل سنگهای ساختمانی به آن دسته از سنگها اطلاق میشود که به هر شکل و اندازه با تغاییر شکل فیزیکی یا بدون تغییر در یکی از قسمتهای ساختمانی مثل، پیها، کف، دیوارهها، نما، سنگفرش جادهها و محوطهها، دیواره پلها، دیوارههای آب برگردان رودخانههای کنار شهرها، ساختمانهای زیرزمینی و ... به کار میروند. این سنگها به دو دسته زیربنایی و تزئینی و نما تقسیم میشوند. در این تحقیق سنگهای تزئینی و نما موردنظر ماست. با وجود تنوع زیاد سنگها در طبیعت، تنها تعداد محدودی از آنها برای استفاده در نمای ساختمان مناسب میباشند. علاوه بر قابلیت دسترسی و استخراج آسان، سنگی که در ساختمان استفاده میشود باید از نظر قابلیت کار کردن روی آن، ظاهر، دوام، بافت و تخلخل مناسب و ایدهآل باشد. منظور از قابلیت کار کردن روی یک سنگ این است که کار برش دادن، شکلدهی و صیقل دادن سنگ به راحتی انجامپذیر باشد.
سنگهای تزئینی و نما:
خارجیترین قسمت ساختمان را نماسازی میگویند. با توجه به اینکه نمای ساختمان در مقابل عوامل جوی شدید قرار دارد، در انتخاب مصالح نماسازی باید دقت شود تا در مقابل عوامل جوی مقاوم بوده و در ثانی زیبایی لازم را داشته باشد. معمولا منظور از نصب سنگهای تزئینی در نما بیشتر جنبهی زیباسازی و در کف ساختمانها و محوطهها و محلهای عبور و مرور علاوه بر زیبایی، دوام آن در مقابل سایش و غیره میباشد. با توجه به اینکه سنگها پس از نصب علاوه بر فشارهای فیزیکی مختلف (با توجه به محل نصب)، تحت تأثیر عوامل آب و هوایی و محیطی قرار میگیرند، بنابراین در مقابل این عوامل و نیروها ناچار به تسلیم هستند و در صورتی که سنگ مناسب با شرایط محیطی انتخاب شود، علاوه بر طولانی شدن عمر سنگ، ازتخریب زودرس آن جلوگیری میکند و زیبایی آن حفظ میشود.
رایجترین سنگهای مورد استفاده در ساختمانها به عنوان سنگ نما عبارتند از گرانیت و سنگهای آذرین وابسته، سنگ آهک و مرمر و سنگ آهک دگرگون شده و همچنین ماسهسنگ و اسلیت که نوعی شیل دگرگون شده میباشد و به آسانی میتوان آن را به ورقههای نازک، بزرگ و تخت تبدیل کرد. این گروه از سنگهای ساختمانی را به نامهای مختلف از جمله سنگهای تزئینی، نما، روکار، صیقلپذیر، بعددار و ... میشناسند. در کل سنگهای تزئینی به سنگهایی گفته میشود که استحکام لازم را داشته و بتوانند به اشکال و اندازههای مختلف بریده و تراشیده و شکل داده شوند و پس از ساب و صیقل در قسمتهایی از ساختمان و بناها که در معرض دید است (مانند پوشش داخلی و بیرونی، کف اتاقها، سالنها، راهروها، محوطهها، پلهها، نردهها و دیوارهای تونلهای مترو و ...) به کار گرفته شوند. سنگهای تزئینی را میتوان به 4 گروه تقسیمبندی نمود: - گروه سنگهای سخت و مقاوم (گروه گرانیت)- گروه سنگهای نسبتا سخت (گروه ماسهسنگها و کنگلومراها)- گروه سنگهای نیمه سخت و نسبتا مقاوم (گروه سنگهای آهکی) – گروه سنگهای نسبتا نرم (گروه سرپانتین، توفها و شیلها).
گروه گرانیت:
تعریف علمی: سنگی با دانههای مشخص و بلورین با دانههای هم اندازه یا متفاوت، معمولا دارای ترکیبی اساسی از دو فلدسپات (فلدسپات قلیایی به علاوه پلاژیوکلاز سدیمی یا دو فلدسپات قلیایی) و کوارتز. بعضی از گرانیتها فقط یک نوع فلدسپات دارند. ممکن است 10 تا 60 درصد سازاهای فلیسک (روشن رنگ) را کوارتز تشکیل دهد و فلدسپاتهای قلیایی ممکن است 35 تا 100 درصد مجموع فلدسپاتها را شامل شوند.
فلدسپاتها ممکن است به صورت دانههای مجزا حضور داشته باشند. علاوه بر کوارتز و فلدسپاتها، گرانیت نوعا حاوی کانیهای مختلف و معمولا میکا یا هورنبلند یا هر دو و ندرتا پیروکسن است.
تعریف تجاری: سنگی آذرین با دانههای مشخص، معمولا با رنگی از صورتی گرفته تا خاکستری روشن یا تیره و عمدتا متشکل از کوارتز و فلدسپات، همراه با یک یا چند کانی تیره که بافت آن نوعا همگن است اما ممکن است گنایسی یا پرفیری باشد. همچنین بعضی از سنگهای آذرین تیره با آنکه گرانیت به معنی خاص آن نیستند، در این تعریف جای دارند.