لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 16
اکولوژی درخت گردو
مقدمه
هر موجود زندهای برای برخی از فرآوردهها و فرایندهای زیستی اساسی بطور انکارناپذیری به محیط زیست خود و بویژه به موجودات زنده دیگر وابسته است. لازمه بقا ، همبستگی گروهی است و بررسی چگونگی این همبستگیها مورد توجه دانش اکولوژی است. دانش اکولوژی مجموعه شناختهایی است که انسان درباره اثرات محیط بر روی موجودات زنده ، اثرات موجود زنده بر روی محیط و ارتباطات متقابل بین موجودات زنده دارد.
وقتی موجود زندهای از لحاظ بوم شناسی مورد مطالعه قرار میگیرد، هدف این است که معلوم شود، چرا موجود مورد نظر در محیطهای خاص و تحت شرایط معینی زندگی میکند؟ شرایط محیطی چه اثراتی بر موجود زنده دارند؟ و موجود زنده به نوبه خود چه تحولاتی در محیط پدید میآورد؟ طبیعی است که خود انسان به عنوان یک موجود زنده ، متاثر از عوامل محیط و موثر بر روی عوامل طبیعت در چارچوپ مطالعات اکولوژی از توجه و اهمیت ویژهای برخوردار است.
کلیات گیاه شناسی
گردو در ختی است زیبا وسایه افکن که بعنوان درخت زینتی بکار می رود . این درخت در مناطق معتدل دنیا رشد و پرورش می یابد .
گلهای نر و ماده روی یک پایه قرار دارند سنبله گلهای نر بصورت آویخته است ولی گلهای ماده آن بوضع قائم روی شاخه قرار درد .
میوه گردو ، گرد و در دارون مغز قرار درد و در فاصله های پدره های نازکی قرار گرفته است . قشری که روی مغز گردو است سبز رنگ و کمی گوشتی می باشد
درخت گردو هنگامیکه به سن بیست سالگی می رسد شروع به میوه دادن می کند و بلاترین باروری خود را در سنین پنجاه سالگی درد .
از تمام قسمتهای درخت گردو استفاده طبی به عمل می آید .
ترکیبات شیمیایی:
مغز گردو دارای چند اسید آلی ، مقدر کمی اسانس ، اگزالات آهک و ویتامینهای A,B,C,D,E می باشد . همچنین مغز گردو دارای مقدر کمی ( 12%) ارسنیک است .
برگ درخت گردو دارای 3 درصد اینوژیت ، اسید الاژیک ، اسید گالیک و اسانسی با بوی مخصوص و مقدری پارافین ، تانن ، مواد چرب و املاح معدنی مانند کلسیم ، پتاسیم ، منیزیوم ، باریوم و همچنین کاروتن است .
پوسته گوشتدار میوه سبز گردو دارای امولسیون ، قند و اسیدهای آلی مانند اسید سیتریک ، اسید مالیک ، فسفاتها و اگزالات کلسیم است .
عصاره برگ درخت گردو خاصیت میکروب کشی و باکتری کشی درد .
در صد گرم مغز گردو خام و خشک مواد زیر موجود است
آب 3/5 گرم
پروتئین 14/8 گرم
مواد چربی 65 گرم
مواد نشاسته ای 13 گرم
کلسیم 100 میلی گرم
فسفر 380 میلی گرم
آهن 3 میلی گرم
سدیم 2 میلی گرم
پتاسیم 50 میلی گرم
ویتامین آ 30 واحد
ویتامین ب 1 0/35 میلی گرم
ویتامین ب 2 0/12 میلی گرم
ویتامین ب 3 1 میلی گرم
ویتامین ث 2 میلی گرم
گرنام گردو به هر گونه درخت از رده Juglans که به خانواده گردوها یا Juglandaceae تعلق دارد اطلاق می شود. آنها درختانی برگریز هستند به ارتفاع 45-10 متر، با برگهای شانه ای به طول 90-20 سانتیمتر، تعداد 25-5 برگچه و جوانه ها دارای درونه حفره دار هستند که این ویژگی در همه (Pterocarya) Wingnut مشترک است بجز گردوهای آمریکایی (Carya) در همین خانواده.
شاید معروف ترین اعضای این رده گردوی سیاه (Juglans nigra) متعلق به شرق آمریکای شمالی و گردوی ایرانی یا معمولی (Juglans regia) که بومی بالکان در جنوب شرقی اروپا، مرکز و جنوب غربی آسیا تا هیمالایا و جنوب غربی چین است، باشد. گردوی معمولی را درآمریکا اغلب ولی به صورت نادرست گردوی انگلیسی می نامند. (این گونه بومی انگلیسی نیست).
این دو گونه از نظر چوب قابل توجهی که دارند دارای اهمیت می باشند. گریبانه های گردو به علت دارا بودن مقدار زیادی رنگ زرد – قهوه ای، منبع مهمی برای رنگ به شمار می رود.
دانه تمامی گونه هایی که در بالا به آنها اشاره شد و سایر گونه ها، خوراکی هستند اما گردوهایی که در فروشگاهها موچود می باشند از نوع گردوی ایرانی هستند. نوع باغی که به جهت پوسته های نازک مغز . پایداری در مناطق معتدله انتخاب گشت را گاهاً گردوی کارپات می نامند. گردو سرشار از روغن است و بصورت گسترده هم به شکل تازه و هم در غذا خورده می شود. آنها را باید در مکانهای خشک و خنک نگهداری کرد چون در شرایط گرم در مدت چند هفته- مخصوصاً بعد از کندن پوسته آن، فاسد می شوند.
گردو آمریکایی
این گردو بومی آمریکای شمالی است و زمانی، منبع غذای مقوی برای سرخپوستان آمریکای جنوبی بوده است. در کشور آمریکا از آن در تهیه انواع کیک و نان استفاده می شود. گردو آمریکایی منبع انواع ویتامین و مواد معدنی، بویژه ویتامین A))،((B و E، کلسیم، فسفر، منیزیم، روی و پتاسیم است.
خواص گردو:
گردو از دوران ما قبل تاریخ وجود داشته است. در قرون وسطی اعتقاد بر این بود که گردو سر درد را معالجه می کند حتی شواهد دال بر وجود یک باغ
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 16
اکولوژی درخت گردو
مقدمه
هر موجود زندهای برای برخی از فرآوردهها و فرایندهای زیستی اساسی بطور انکارناپذیری به محیط زیست خود و بویژه به موجودات زنده دیگر وابسته است. لازمه بقا ، همبستگی گروهی است و بررسی چگونگی این همبستگیها مورد توجه دانش اکولوژی است. دانش اکولوژی مجموعه شناختهایی است که انسان درباره اثرات محیط بر روی موجودات زنده ، اثرات موجود زنده بر روی محیط و ارتباطات متقابل بین موجودات زنده دارد.
وقتی موجود زندهای از لحاظ بوم شناسی مورد مطالعه قرار میگیرد، هدف این است که معلوم شود، چرا موجود مورد نظر در محیطهای خاص و تحت شرایط معینی زندگی میکند؟ شرایط محیطی چه اثراتی بر موجود زنده دارند؟ و موجود زنده به نوبه خود چه تحولاتی در محیط پدید میآورد؟ طبیعی است که خود انسان به عنوان یک موجود زنده ، متاثر از عوامل محیط و موثر بر روی عوامل طبیعت در چارچوپ مطالعات اکولوژی از توجه و اهمیت ویژهای برخوردار است.
کلیات گیاه شناسی
گردو در ختی است زیبا وسایه افکن که بعنوان درخت زینتی بکار می رود . این درخت در مناطق معتدل دنیا رشد و پرورش می یابد .
گلهای نر و ماده روی یک پایه قرار دارند سنبله گلهای نر بصورت آویخته است ولی گلهای ماده آن بوضع قائم روی شاخه قرار درد .
میوه گردو ، گرد و در دارون مغز قرار درد و در فاصله های پدره های نازکی قرار گرفته است . قشری که روی مغز گردو است سبز رنگ و کمی گوشتی می باشد
درخت گردو هنگامیکه به سن بیست سالگی می رسد شروع به میوه دادن می کند و بلاترین باروری خود را در سنین پنجاه سالگی درد .
از تمام قسمتهای درخت گردو استفاده طبی به عمل می آید .
ترکیبات شیمیایی:
مغز گردو دارای چند اسید آلی ، مقدر کمی اسانس ، اگزالات آهک و ویتامینهای A,B,C,D,E می باشد . همچنین مغز گردو دارای مقدر کمی ( 12%) ارسنیک است .
برگ درخت گردو دارای 3 درصد اینوژیت ، اسید الاژیک ، اسید گالیک و اسانسی با بوی مخصوص و مقدری پارافین ، تانن ، مواد چرب و املاح معدنی مانند کلسیم ، پتاسیم ، منیزیوم ، باریوم و همچنین کاروتن است .
پوسته گوشتدار میوه سبز گردو دارای امولسیون ، قند و اسیدهای آلی مانند اسید سیتریک ، اسید مالیک ، فسفاتها و اگزالات کلسیم است .
عصاره برگ درخت گردو خاصیت میکروب کشی و باکتری کشی درد .
در صد گرم مغز گردو خام و خشک مواد زیر موجود است
آب 3/5 گرم
پروتئین 14/8 گرم
مواد چربی 65 گرم
مواد نشاسته ای 13 گرم
کلسیم 100 میلی گرم
فسفر 380 میلی گرم
آهن 3 میلی گرم
سدیم 2 میلی گرم
پتاسیم 50 میلی گرم
ویتامین آ 30 واحد
ویتامین ب 1 0/35 میلی گرم
ویتامین ب 2 0/12 میلی گرم
ویتامین ب 3 1 میلی گرم
ویتامین ث 2 میلی گرم
گرنام گردو به هر گونه درخت از رده Juglans که به خانواده گردوها یا Juglandaceae تعلق دارد اطلاق می شود. آنها درختانی برگریز هستند به ارتفاع 45-10 متر، با برگهای شانه ای به طول 90-20 سانتیمتر، تعداد 25-5 برگچه و جوانه ها دارای درونه حفره دار هستند که این ویژگی در همه (Pterocarya) Wingnut مشترک است بجز گردوهای آمریکایی (Carya) در همین خانواده.
شاید معروف ترین اعضای این رده گردوی سیاه (Juglans nigra) متعلق به شرق آمریکای شمالی و گردوی ایرانی یا معمولی (Juglans regia) که بومی بالکان در جنوب شرقی اروپا، مرکز و جنوب غربی آسیا تا هیمالایا و جنوب غربی چین است، باشد. گردوی معمولی را درآمریکا اغلب ولی به صورت نادرست گردوی انگلیسی می نامند. (این گونه بومی انگلیسی نیست).
این دو گونه از نظر چوب قابل توجهی که دارند دارای اهمیت می باشند. گریبانه های گردو به علت دارا بودن مقدار زیادی رنگ زرد – قهوه ای، منبع مهمی برای رنگ به شمار می رود.
دانه تمامی گونه هایی که در بالا به آنها اشاره شد و سایر گونه ها، خوراکی هستند اما گردوهایی که در فروشگاهها موچود می باشند از نوع گردوی ایرانی هستند. نوع باغی که به جهت پوسته های نازک مغز . پایداری در مناطق معتدله انتخاب گشت را گاهاً گردوی کارپات می نامند. گردو سرشار از روغن است و بصورت گسترده هم به شکل تازه و هم در غذا خورده می شود. آنها را باید در مکانهای خشک و خنک نگهداری کرد چون در شرایط گرم در مدت چند هفته- مخصوصاً بعد از کندن پوسته آن، فاسد می شوند.
گردو آمریکایی
این گردو بومی آمریکای شمالی است و زمانی، منبع غذای مقوی برای سرخپوستان آمریکای جنوبی بوده است. در کشور آمریکا از آن در تهیه انواع کیک و نان استفاده می شود. گردو آمریکایی منبع انواع ویتامین و مواد معدنی، بویژه ویتامین A))،((B و E، کلسیم، فسفر، منیزیم، روی و پتاسیم است.
خواص گردو:
گردو از دوران ما قبل تاریخ وجود داشته است. در قرون وسطی اعتقاد بر این بود که گردو سر درد را معالجه می کند حتی شواهد دال بر وجود یک باغ
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 9 صفحه
قسمتی از متن .doc :
اکولوژی، جامعه و کشاورزی
من قصد دارم تا در مورد رابطه بین اکولوژی، بقاء و جامعه شناسی صحبت کنم و امیدوارم که بتوانم به شما نشان بدهم که چرا کشاورزی و باغبانی الگوی مناسبی برای بسط و تفهیم این رابطه ها می باشند.
من همچنین قصد دارم که به شما نشان دهم که تئوری سیستمهای حیاتی، که هم اکنون در صدر موضوعات علمی قرار دارند یک محدودة مناسب نظری برای فهم روابط بین اکولوژی، بقاء و جامعه در اختیار ما قرار می دهند. نظریه سیستمها برای این شناخت، لازم نمی باشد. فرهنگهای بومی یک آگاهی سیستمیک از طبیعت و محیط زندگیشان (نوعی از آگاهی در مورد روابط و وابستگیها) در طول قرنها بدون داشتن هرگونه تصور علمی از آن، بدست آورده بودند. آنها آنچه را داشتند که گرگور پتسون آن را آزادی سیستمیک میخواند.
به هر حال مبنای صحبت ما در این جا دانش و در محدودة جامعة صنعتی میباشد. در این محدوده، تاکید بسیار برروی نظریات علمی می شود و جالب است بدانید که آخرین دستاوردهای علمی مؤید تحقیقات ما بوده است.
امروزه داشتن یک دید درست جامعه شناسی نه تنها برای یک زندگی بهتر از نظر روحی وروانی بلکه برای آینده فرزندانمان و بالخص بقاء جامعه بشری دارای اهمیت است. مهمترین وظیفة ما در این زمانه ساختن و نگهداری جوامع پابرجای (چه از نظر اجتماعی و چه از نظر فرهنگی و چه از نظر محیط پیرامون) می باشد که در آن، قادر به برآورده کردن تمام نیازها و خواسته های خودمان باشیم، بدون آنکه شانس بقاء نسلهای آینده را سلب کنیم.
از زمان آغاز این بحث در اوائل دهة هشتاد میلادی، جزئیات و موضوعات نداوم حیات و بقاء اغلب تغییر شکل یافته، بازنگری شده و حتی با استفاده نکردن از منابع اکولوژیکی صحیح که فهم درستی از آن را برسانند، بی اهمیت جلوه داده شده است. آنچه که به عنوان عامل تداوم یک جامعة پایدار نام برده می شود، رشته اقتصادی، توسعه و یا رقابتهای مؤثر اقتصادی نمی باشد بلکه آن چیزی است که تمام ابعاد زندگی بمانند یک شبکه در آن جمع شده اند. به زبان دیگر، یک جامعه پایدار به صورتی طراحی شده است که طریقه زندگی، تجارت، اقتصاد، ساختمان فیزیکی و تکنولوژی آن با پتانسیل طبیعت لازم برای بقاء آن تداخل نداشته باشد.
ما در طی تلاشمان برای ساختن یک جامعة پایدار می توانیم درسهای باارزشی از طبیعت بگیریم. زیرا اکوسیستمهای طبیعی، جوامع پایداری از گیاهان، حیوانات و میکروارگانیسمها می باشند. اعضای این جوامع اکولوژیکی، در طی میلیونها سال با یکدیگر سازش پیدا کرده اند تا بتوانند به بقاء خودشان ادامه دهند.
بنابراین آنچه که ما باید بدانیم ساختار اولیه سازمان این جوامع پایدار اکولوژیکی است.
وقتی که ما به عمق اساس و پایه اکولوژی دست یابیم متوجه می شویم آن را می توانیم به عنوان اساس یک جامعه نیز بسط دهیم. حتماًَ شما خواهید گفت که اکوسیستم های پایدار هستند زیرا آنان جوامع زنده اند. پس می توانیم نتیجه یگیریم که جامعه شناسی، بقاء و اکولوژی سه جزء قابل تفکیک از یکدیگر میباشند.
اکولوژی
لغت اکولوژی، همانطور که می دانیم، از کلمه یونانی Oiks به معنای نگهداری خانه گرفته شده است. اکولوژی علم مطالعه در مورد چگونگی عملکرد سیستمهای عامل در بقاء زندگی زمین می باشد. به بیان دیگر علمی است که در مورد ارتباط بین اجزاء ابقاء زندگی در زمین به بحث می پردازد. همانطور که جان میور، طبیعی دان گفته است:
«هرگاه ما بخواهیم حزئی را بیرون بکشیم، متوجه می شویم که با تمام اجزاء در جهان گره خورده است».
سیستمهای زنده
یک محدودة نظری بسیار مناسب برای اکولوژی نظریة سیستمهای حیاتی است. این نظریه تنها اخیراً مورد توجه قرار گرفته است ولی ریشه در بسیاری از زمینه های علمی دارد که از نیمة اول قرن گسترش پیدا کرده اند (مانند بیولوژی اندامها، اکولوژی، تئوری کلی سیستمها و سیبونتیک)
در تمام این زمینه ها، دانشمندان به بررسی سیستمهای زنده پرداخته به این معنی که آنها را به اجزاء کوچکتر تقسیم کرده اند تا جائیکه به جزء غیرقابل تقسیم رسیدند. بر این اساس ما به این نتیجه در سیستمهای زنده رسیده ایم که طبیعت یک جزء همیشه متفاوت با طبیعت اجراء در کنار یکدیگر می باشد.
طرز تفکر در مورد سیستمها در طی بیست سال گذشته با گسترش علم جدیدی که شامل تمام موضوعات ریاضیات جدید می باشد و شناخت گروه جدیدی از موضوعات مربوط به سیستمهای زنده به مرحلة تازه ای رسیده است.
مثالهایی از این سیستمها در طبیعت یافت می شود. هر ارگانیسم (جانور، گیاه، میکروارگانیسم و یا انسان) خودش به عنوان یک سیستم زنده هماهنگ تلقی می شود. اجزاء یک ارگانیسم مثل برگ و سلول هم خودشان یک سیستم زنده هستند. خارج از دنیای زنده، ما می توانیم سیستمهایی را پیدا کنیم که با سایر سیستمها در تعامل هستند. و سیستمهای زنده همچنین جامعه ای از ارگانیسمها به حساب می آیند. که این می تواند یک سیستم اجتماعی (یک خانواده، یک مدرسه، یک روستا) یا یک اکوسیستم باشد. تمام این سیستمهای زنده اجزایی هستند که ساختارهای ویژه از برهم کنش و ارتباط بین آنها به وجود می آیند. نظریه سیستمها به ما می گوید که تمام سیستمهای زنده هرکدام به اندازة خودشان، جزئی از خصوصیات سازمان مربوط را به نمایش می گذارند.
به طور حتم تفاوتهای زیادی بین یک اکوسیستم و جامعة انسانی وجود دارد. در اکوسیستمها هیچ گونه فرهنگ، بخشش و عدالت وجود ندارد. بنابراین ما
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 11
اکولوژی درخت انگور
مقدمه
هر موجود زندهای برای برخی از فرآوردهها و فرایندهای زیستی اساسی بطور انکارناپذیری به محیط زیست خود و بویژه به موجودات زنده دیگر وابسته است. لازمه بقا ، همبستگی گروهی است و بررسی چگونگی این همبستگیها مورد توجه دانش اکولوژی است. دانش اکولوژی مجموعه شناختهایی است که انسان درباره اثرات محیط بر روی موجودات زنده ، اثرات موجود زنده بر روی محیط و ارتباطات متقابل بین موجودات زنده دارد.
وقتی موجود زندهای از لحاظ بوم شناسی مورد مطالعه قرار میگیرد، هدف این است که معلوم شود، چرا موجود مورد نظر در محیطهای خاص و تحت شرایط معینی زندگی میکند؟ شرایط محیطی چه اثراتی بر موجود زنده دارند؟ و موجود زنده به نوبه خود چه تحولاتی در محیط پدید میآورد؟ طبیعی است که خود انسان به عنوان یک موجود زنده ، متاثر از عوامل محیط و موثر بر روی عوامل طبیعت در چارچوپ مطالعات اکولوژی از توجه و اهمیت ویژهای برخوردار است.
دید کلی
انگور یا مو با نام علمی Vitis یکی از انواع گیاهان دو لپهای میباشد. انگور یکی از مهمترین میوههایی است که از زمانهای بسیار قدیم مورد استفاده بشر قرار گرفته است. بطورکلی ، دو نظریه متفاوت در مورد دیرینگی انگور وجود دارد. عدهای معتقدند که انگور ، حتی قبل از پیدایش غلات ، مورد استفاده بشر قرار گرفته است. انگور بطور وحشی و به مقدار فراوان در جنگلها وجود داشته و انسانهای نخستین از برگ و میوه آن بهره میجستند. انگور میوهای است بهشتی که شامل ویتامینهای A , B ، C میباشد هچنین دارای مقداری منیزیم ، کلسیم ، آهن ، فسفر ، پتاسیم و آلبومین است. انگور یکی از میوههای ضد سرطان شناخته شده است و این به خاطر خواص ضد عفونی کنندگی آن است.
فیزیولوژی رشد و نمو انگور
تعریق
این عمل عبارت است از تبخیر مقدار فراوانی از آب بطور روزانه توسط برگهای انگور. عوامل محیطی موثر در میزان تبخیر از سطح برگ عبارتند از: شدت نور ، دما ، رطوبت و باد. نور و دما باعث افزایش تبخیر ولی رطوبت باعث پایین آمدن میزان تبخیر از سطح برگ میشود. جریان هوا و باد میزان تبخیر را افزایش میدهد.
جذب آب
تبخیر آب از سطح برگها ، باعث غلیظتر شدن شیره یاختهای شده و این غلظت شیرابه که از بالا به سوی ریشه ادامه مییابد، بوجود آورنده نیروی کشش است که باعث جذب آب به درون ریشه میشود. آب جذب شده، درون آوند چوبی به حرکت درآمده و از طریق آن به تمام یاختهها میرسد. در مواردی که رطوبت هوا زیاد باشد آب بوسیله فشار اسمزی وارد ریشه میشود که با حالت اول یعنی کشش تبخیری تفاوت اندکی دارد.
اشک مو
فرایندی است که نحوه عمل آن ، کاملا شناخته نشده است. این فرایند غالبا بر براثر دیر هرس کردن در اوایل بهار روی میدهد. ریزش اشک مو تا چندین ادامه مییابد. در اشک مو ، هورمونهای گیاهی مانند سیتوکینین ، جیبرلین و به میزان اندکی قند و مواد کانی دیده میشود. ریزش اشک مو به دلیل فعالیت شدید ریشه میباشد.
جذب مواد کانی
تمام موادی که توسط گیاه از طریق ریشه جذب میشوند، ابتدا در آب به صورت محلول درمیآیند. جذب این مواد ، بوسیله تارهای کشندهای که در انتهای ریشه قرار دارند صورت میگیرد. که پس از ورود یونهای مختلف ، از طریق ریشه به نقطه مصرف میرسد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 27 صفحه
قسمتی از متن .doc :
فصل اول
کلیات گندم
1-1- مقدمه:
گندم به عنوان یکی از اصلیترین مواد غذایی بشر و مهمترین محصول زراعی و ماده غذایی در اکثر کشورها، از جایگاه ویژهای برخوردار است. با توجه به رشد روزافزون جمعیت و افزایش قیمت این کالا در بازار بینالمللی اهمیت دستیابی به خود کفایی با این محصول استراتژیک، روز به روز افزایش بیشتری پیدا میکند. در گزارش سالیانه انتشارات سازمان خواربار جهانی(FAO)، اظهار شده که عملکرد گندم در واحد سطح، در کشور ایران از متوسط تولید جهانی به مقدار 570 کیلوگرم در سال 1990 پایینتر بوده است. در بین مواردی که کارشناسان، این سازمان به عنوان دلایل پایین بودن عملکرد این محصول در کشور ایران ارائه دادهاند، ناکافی بودن میزان دانش فنی کشاورزان بطور بارزی استنباط میشود. در راستای ایجاد تحول در روند تولید گندم در کشور ایران، طرح محوری گندم به عنوان یکی از جامعترین و مهمترین طرحهای وزارت کشاورزی به منظور افزایش تولید گندم در سال 1368 به اجرا در آمد. آنچه در دهه گذشته مورد توجه قرار گرفته است، زیر سؤال رفتن برنامههای توسعهای است که تنها هدف آنها افزایش تولید میباشد(6).
آمار نشان میدهد که ایران نزدیک به 20 میلیون هکتار زمین قابل کشت دارد؛ از این مقدار، سالیانه حدود 10 هکتار به صورت آیش گذارده میشود و 5/8 تا 9 میلیون هکتار آن زیر کشت محصولات کشاورزی مختلف میرود، که حدود 3/2 آن به کشت گندم اختصاص مییابد و سطحی معادل 6/5 میلیون هکتار را میپوشاند. از این مقدار 6/1 میلیون هکتار به گندم آبی و 4 میلیون به گندم دیم تعلق دارد(4).
2-1- اهمیت اقتصادی گندم:
گندم معمولی (T.aestivum L.em.Tell) در محدوده وسیعی از شرایط آب و هوائی جهان رشد میکند و در حقیقت این گیاه سازگارترین گونههای غلات است. زمینهای زیادی در سرتاسر جهان در مقایسه با سایر گیاهان زراعی، به کشت آن اختصاص داده شده است، زیرا گندم غذای اصلی انسان است که به طور مستقیم مورد مصرف قرار میگیرد. به این ترتیب سطح کشت و تولید جهانی آن از سایر محصولات بیشتر است. گندم منبع اصلی کربوهیدرات غذای انسان را تشکیل داده و از لحاظ تهیه نان و ارزش نانوایی، آرد هیچیک از غلات به پای آرد گندم نمیرسد. به خاطر داشتن بافت همبندی گلوتن گندم، خاصیت نانوایی آن دارای ارزش بسیار بالایی است. کیفیت گلوتن گندم بستگی به ژنوتیپ گندمها دارد و همین صفت است که آرد گندم را ممتاز مینماید. بر خلاف هر غله دیگری، گلوتن گندم قادر است ور آمدن خمیر را از طریق تشکیل سلولهای کوچک گاز و نگهداشتن گازکربنیک تشکیل شده در اثر تخمیر، به انجام برساند. در هرحال مصرف نانهایی که خمیرشان تخمیر حاصل میکنند و یا آنهایی که نمیکنند از قرنها پیش و شاید هم در دوران قبل از تاریخ ثبت شده و مورد استفاده قرار میگرفته است. هر چند گندم از نظر بعضی از اسیدهای آمینه بخصوص لایسین فقیر است، ولی جزء بهترین غذاها به شمار میرود. نشاسته گندم به سادگی هضم میشود، زیرا دارای مقدار زیادی پروتئین میباشد. دانه گندم حاوی بسیاری مواد معدنی، ویتامینها و چربیها است(9).
در ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان، نان حاصله از گندم مهمترین ماده غذائی روزانه مردم را تشکیل میدهد و نقش عمدهای در تأمین انرژی و پروتئین مورد نیاز بدن به عهده دارد. نان گندم یکی از ضروریترین مواد غذائی و قوت اصلی اکثریت عظیمی از مردم کشورمان را تشکیل میدهد. بر طبق آمار مختلف متوسط سهم مصرف نان در کل انرژی مورد احتیاج حدود 40 درصد میباشد. به دلیل محتوای بسیار زیاد دانه از مواد پروتئینی و هیدرات کربن و نیز نسبت میان آنها که برای انسان بسیار عالی و مفید میباشد، امکان نگهداری دانه به مدت طولانی و حمل آنها به مسافتهای خیلی زیاد بدون اینکه تغییراتی در آنها بوجود بیاید، میسر است و همچنین امکان کشت موفق آن در شرایط آب و هوای کاملا متفاوت (سرد و معتدل، خشک و گرم و...) و تا ارتفاعات خیلی بالا در پرو تا ارتفاعات 400 متری کشت میگردد(9).
در کل وجود آب و دمای مناسب، در تمام مناطق دو عامل تعیین کننده در میزان کشت گندم است. در مناطق مرطوب و گرم با علت شیوع بیماری مخصوصا زنگ گندم، زراعت این محصول چندان رواج ندارد. کشورهای آسیایی، 26 درصد سطح زیر کشت گندم (90 میلیون هکتار) را به خود اختصاص دادهاند؛ تقریبا یکسوم و به سخنی دقیقتر، 31 درصد محصول دنیا از این منطقه بدست میآید. در آسیا این محصول هم در مناطق معتدله (مانند چین) و هم در مناطق گرم (مانند هندوستان، پاکستان، افغانستان سوریه و ترکیه) زراعت میشود. در برخی از کشورهای مذکور در سالهای اخیر محصول گندم به طور اساسی اضافه شده است. دلیل این کار استفاده از واریتهها یا ارقام پر محصول و اتخاذ روشهای کشت جدید بوده است(4).
3-1- مشخصات گیاهشناسی گندم:
گندم گیاهی است یکساله، تک لپه و از خانواده گندمیان gramineae و از جنس تریتیکم triticum که دارای گونههای بسیار زیاد وحشی و اهلی است. نمونههای وحشی آن غالبا به صورت علف هرز خودنمایی کرده و مزاحم کشت و کار میگردند. گندم مانند هر گیاه دیگری دارای ریشه، ساقه، برگ، گل و دانه میباشد که ذیلاً به شرح هریک از آنها پرداخته میشود:
1-3-1- ریشه گندم:
هنگام جوانهزدن گندم، اولین اندامی که پوست دانه را میشکافد و از آن خارج میشود ریشهچه میباشد. از این پس رشد گیاهچه که در زیر خاک و در تاریکی انجام میپذیرد شامل رشد طولی سریع ساقه همراه با تغیر حالتهای ویژه آن میباشد تا اینکه ساقهچه گیاه جوان بتواند در خاک پیشروی کرده و از موانع موجود بر سر راه بگذرد و هرچه زود تر سر از خاک بیرون آورد. یکی از بارزترین تغییر حالتهای ساقه آن است که مریستم انتهائی ساقه به وسیله برگ غلاف مانندی به نام کلئوپتیل coleopotile پوشیده میشود. وقتی گیاهچه سراز خاک بیرون آورد و اولین برگ گندم که نشانی از یک لپهای بودن آن است ظاهر شد، عمل کلروفیلی آغاز میشود، از محل اولین گره نزدیک خاک گیاهچه، ریشههای اصلی گندم بیرون میآیند. این ریشهها که از نظر شکل به ریشههای اولیه شباهت دارند به ریشههای ثانویه موسومند. این ریشهها نسبتا از لحاظ قطر و طول همسان و مشابه میباشند و در بین آنها راست ریشه مشاهده نمیشود(ریشه افشان). عمده ریشههای گندم در